Childebert Ièr
| Childebert Ièr | |
 Estatua de Childebèrt Ier de pèira calcària (detalh) datada del xiiie sègle, eissida de l'abadiá de Sant German dels Prats. Musèu del Louvre. | |
| Titre | |
|---|---|
| Rei dels francs de Paris | |
(47 ans) | |
| Predecessor | Clodovèu Ièr |
| Successor | Clotari Ièr
(Reünion de totes los reialmes francs) |
| Rei dels francs d'Orleans | |
| 524 – 23 de decembre de 558
(34 ans) | |
| Predecessor | Clodomir (Division del reialme) |
| Successor | Clotaire Ier (Réunion de tous les reialmes francs) |
| Biografia | |
| Titol complèt | Rei de Paris Rei d'Orleans (524-558) Co-rei de Burgondie (534-558) |
| Dinastia | Merovingians |
| Data de naissença | v. 497 |
| Lieu de naissença | Reims, Reialme franc |
| Data de decès | |
| Lieu de décès | Paris, Reialme franc |
| Paire | Clodovèu Ièr |
| Maire | Clotilde |
| Fratrie | Ingomer Clodomir, |
| Conjonch | Ultrogothe |
| Mainatges | Doas dròllas |
| modifier ligam=Modèle:Infobox_Personnalité_politique|12x12px|Consultez la documentation du modèle | |
Childebert Ièr, « Combat brilhant » en vièlh francic, nascut cap a 497 a Reims e mòrt lo 23 de decembre de 558 a París, es rei de París de 511 a 558 e rei d'Orleans de 524 a 558.[1]
Childebert es lo tresen dels quatre filhs de Clovis qu'aguèt amb Clotilde.
Biografia
[modificar | Modificar lo còdi]En 511, a la mòrt de son paire Clovis, lo reialme es devesit en quatre parts : l'ainat, Tiéri n'a la mitat e los tres filhs de Clotilde se partejan la mitat sobranta. Childebert ven rei de París. Son reialme comprenie las vilas de la futura Normandia amb Maine e lo Bordelais al sud de Léger.
En 523-524, Clotilde possa sos tres filhs, Childebèrt, Clotari e Clodomir a entreprene una expedicion contra las Burgondes. Tiéri Ièr, avent esposat la filha de Sigismond e essent pas filh de Clotilde, aguèt pas a i participar.
Après la mòrt de son fraire Clodomir, rei d'Orleans, qui morís durant la batalha de Vézeronce, convida a París Clotari Ièr, rei de Seissons, qui a esposat Gondioque, la veusa de Clodomir, per elaborar un acòrd. Volent recuperar lo territòri de lor defunt fraire, decidisson de tondre o tuar lors nebots. Los pels longs, simbòl de reialtat en çò dels francs, acabant totjorn per refusar, Thibaut, Gunthar e Clodoald aurián pogut reivindicar lo tròn un jorn o l'autre. Tanben per legitimar lor forfach, envian Arcadius, felen de Sidòni Apollinari[2], près de Clotilde amb un parelh de fòrças (ciseaux) e una espasa nusa.[2] Aital demandava a la reina çò que devián far de lors nebots : los laissar viure amb los pels copats o los égorger.[3] La costuma germanica non-escricha reconeissiá una autoritat de cap del linhatge a la reina, lo mutterrecht (drech de la maire).[4] Solament dins la tradicion germanica, lo mòde de succession dels reis sul tròn, la tanistry (nom celtic designant la succession pel cabdèt e non per lo filh), se fasiá entre fraire, de l'ainat al benjamin, puèi als oncles e als nebots.[5] Lo risc de la tondeson podiá engendrar una guèrra civila, tant èra de son dever de laissar s'aplicar la tanistry[4]. Clotilde respond que preferisca sos nebots mòrts puslèu que tondus.
Los dos oncles tuan los enfants de Clodomir : Clotaire assassina Thibaut d'un còp de cotèl dins l'aissèla, e mentre que Childebert esita, Gunthar l'implorant de l'estalviar, escotèla puèi aqueste. Avián respectivament dètz e sèt ans. Lo darrièr, Clodoald arriba a se fugir. Melhor conegut jol nom de sant Cloud, fonda un monastèri a Nogent-sus-Sèina (uèi Sant-Cloud) e ne ven lo primièr abat, avent preferit renonciar a sa cabeladura, simbòl de la reialtat franca, puslèu qu'a la vida. Thierry Ièr, pertocant el s'apodera d'una part de l'eiretatge constituit del Auxerrois, de Berric e del Senonais.
En acòrdi amb sos fraires, contunha la guèrra contra lo rei novèl de Burgondie, Godomar III, rei dels Burgondes, fraire de Sigismond, tuat lo 1er mai de 524, sus òrdre de Clodomir.
En 531, activa una faide contra lo rei arien visigòt Amalaric, en responsa al mocador tacat de sang que sa sòr Clotilde, femna de Amalaric[6], li a enviat per li provar los marrits tractaments que patís en rason de sas cresenças catolicas. Se retòrna alara en Espanha visigotica. Lo rei visigòt tenda de se fugir per la mar, mas tornant cercar de tresaurs doblidats, se tròba preses a la trapèla e es transpercé per una lança abans de s'aver pogut refugiar dins una glèisa. Childebert recupèra los tresaurs de Amalaric e ramène sa sòr, qui morís en cors de rota. Es sebelida près de Clovis Ièr.
èmn 532, assètja Autun, la pren, embarra a jamai Godomar , qui s'èra portat successor de Sigismond, amb l'ajuda de son parent e aliat, lo rei dels ostrogòts Théodoric lo Grand. En 534, acaban de conquistar amb Clotaire Ièr e Thibert Ièr, fils de Thierry, lo reialme burgonde en entièr, sus lo qual, eles co-regnan. Profècha de la mòrt de Thierry per temptar de recuperar, amb Clotaire, son reialme. Mas Thibert, sostengut per sos leudes, reüssiguèt a conservar son reialme e réfrène l'aviditat de sos oncles per de grandas donacions.[7] Puèi dins lo corrent de l'ivèrn 536-537, recupèran (o mai precisament crompan) Provença. Una querèla esclata amb Clotaire, e en companhiá de Thibert Ièr qu'adòpte e comole de presents, reüniguèsson una armada per combatre Clotaire qui se refúgie dins un bòsc. Clotilde prega sant-Martin, e un auratge se déchaine suls agressors, qui son obligats d'abandonar lor projècte.[8]
Amb Clotaire, pren Pampelune, puèi fa lo sètge de Saragossa. Un sètge qui es un fracàs e qu'es finalament obligat d'ennautar. Mas rapòrta d'aquela expedicion l'estòla de sant Vincent, en l'onor de qui fa bastir una glèisa, integrada puèi dins l'Abadiá de Saint-Germain-de detlos-Prats.[9]
En 548, amb Clotaire, fa inumar sa maire Clotilde, dins lo sacrarium de la basilica sant-Pierre a París, qu'aviá facha bastir en memòria de santa Geneviève[10], als costats de lor paire Clovis Ièr.[11]
Childebert morís lo , a mens de 60 ans, jorn causit pel dedicadís solemne de la basilica Sant-Vincent e Santa-Crotz, sonada puèi Saint-Germain-de detlos-Prats, qu'aviá fondada en 543 per glorifier las relíquias de sant Vincent. Òm ajorna pas la ceremònia, qui es a l'encòp, fach unic, aquela de las funeralhas del rei. L'avesque Germain officiait al mèstre-autar entornejat de sièis autres avesques e la despolha de Childebert es inumada dins lo cavòt qui l'esperava e qu'aviá el meteis designat. Mòrt sens descendéncia, son reialme tòrna a Clotaire qui, sol rei sobrant, reünifica lo reialme de Clovis Ièr.
Sepultura
[modificar | Modificar lo còdi]Al sègle XII, sa sepultura foguèt ornée d'un jasent lo representant en mièg-relèu tenent d'una man son sceptre e de l'autre la glèisa de l'abadiá dont èra lo fondador.
En 1656, durant trabalhs, òm redescobriguèt son tombèl demest d'autras sepulturas merovingianas qui avián ja estadas dobèrtas per d'obrièrs en 1645. Las rèstas de Childebert e de Ultrogothe foguèron alara depausats dins la sacristia mentretant una sepultura mai convenable.
Lo 4 d'octobre de 1656, l'escultor Michel II Bourdin (1609-1678) s'engatgèt a realizar lo tombèl de Childebert seguent lo devis e lo dessenh qui li foguèron presentats. Segon lo dessenh original portant son paraf, retrobat dins un manuscrit de la Bibliotèca nacionala, s'agissiá d'un sarcofag ne forma de bahut en pèira de liais, incrustat de marbre roge e negre. O jasent del sègle XII foguèt plaçat dessús.
Envolopats separadament dins un linge de satin blanc, los coses de Childebert e Ultrogothe foguèron depausats dins un cercueil de plomb partejat en dos amb cadun una inscripcion gravada sus una placa de coire.
La Revolucion faguèt desaparéisser los cendres dels sobeirans. O jasent de Childebert foguèt conservat al Musèu dels Monuments franceses abans d'èsser plaçat dins la basilica Saint-Denis.
Esposa e enfants
[modificar | Modificar lo còdi]Esposèt abans 541 Ultrogothe, d'origina nòbla o reiala, dont aguèt doas filhas (restats anonims mas nomenadas Chrodoberga e Chrodesindis per de documents tardius).
Totas tres foguèron inumadas a sos costats dins la basilica de Saint-Germain-de detlos-Prats a París. En 1791 e 1792, los ossements son levats pendent la revolucion, mas lo monument e jasent rèstan, preservats per l'intervencion d'Alexandre Lenoir, per la preservacion dels bens nacionals.
-
Monnaie de cuivre attribuée à Childebert Ier (511-558).
Avers : Croix dans une guirlande.
Revers : Chrisme dans une guirlande. -
Statue de Childebert Ier. Musée du Louvre. -
Statue de Childebert Ier ornant la façade de l'Hôtel-Dieu de Lyon par Prost. -
Tiers de sou d'or de Childebert Ier.
Avers : Buste diadémé à droite, une croisette sur la tête.
Revers : Victoire debout à droite tenant une couronne. Bibliothèque nationale de France.
Nòtas e referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ Les reines pourpres Tome 1 : Les Voiles de Frédégonde, de Jean-Louis Fetjaine. Éditions Belfond, 2006, page 14.
- ↑ 2,0 et 2,1 Michel Rouche, op. cit., p. 360.
- ↑ Grégoire de Tours, Histoire des francs, livre III, 18.
- ↑ 4,0 et 4,1 Michel Rouche, op. cit., p. 361.
- ↑ Michel Rouche, op. cit., p. 233.
- ↑ Patrick Périn et Gaston Duchet-Suchaux, Clovis et les mérovingiens. Collection Historia, éditions Tallandier, page 100.
- ↑ Grégoire de Tours, Histoire des francs, livre III, 23.
- ↑ Grégoire de Tours, Histoire des francs, livre III, 28.
- ↑ Grégoire de Tours, Histoire des francs, livre III, 29.
- ↑ Grégoire de Tours, Histoire des francs, livre IV, 1.
- ↑ Michel Rouche, op. cit., p. 371.
Annèxas
[modificar | Modificar lo còdi]Articles connèxes
[modificar | Modificar lo còdi]- Genealogia dels Merovingians
- Falses Merovingians
- Lista dels reis dels Francs saliens
Ligams extèrns
[modificar | Modificar lo còdi]- Histoire de la rue Childebert à Lyon, Rues de Lyon
- Ressource relative aux beaux-arts :
- Notices dans des dictionnaires ou encyclopédies généralistes :
- Britannica
- Brockhaus
- Deutsche Biographie
- Enciclopedia De Agostini
- Gran Enciclopedia Aragonesa
- Gran Enciclopèdia Catalana
- Hrvatska Enciklopedija
- Larousse
- Nationalencyklopedin
- Proleksis enciklopedija
- Store norske leksikon
- Universalis
- VIAF
- ISNI
- BnF (données)
- IdRef
- GND
- Espagne
- Pologne
- Vatican
- WorldCat
- Histoire de la rue Childebert à Lyon, Rues de Lyon
Modèl:Succession/Début Modèl:Succession/Ligne Modèl:Succession/Fin