Bundestag

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Lo Reichstag, sèti del Bundestag

Lo Bundestag (Dièta Federala) es lo parlament alemand. Foguèt establit per la constitucion alemanda de 1949 (Grundgesetz), e es lo successor del precedent Reichstag. La presidente actual del parlament alemand es Bärbel Bas.

Confederacion Alemanda[modificar | Modificar lo còdi]

Se nomenèt popularament Bundestag l'Assemblada Federala de la Confederacion Alemanda de 1815-1866 (oficialament Bundesversammlung), que se reünissiá a Francfòrt de Men amb un President austríac. Los delegats èran elegits pels princes e govèrns de las ciutats.

Empèri Alemand[modificar | Modificar lo còdi]

Amb la dissolucion de la Confederacion alemanda en 1866 e la fondacion de l'Empèri Alemand (Deutsches Reich) en 1871, lo Reichstag s'establiguèt coma lo parlament alemand a Berlin e l'edifici actual foguèt bastit. Los membres del Reichstag èran causits per sufragi dirècte e agalitari per la populacion masculina. Lo Reichstag participava pas a l'eleccion del Cancelièr fins a las reformas d'Octobre de 1918.

Republica de Weimar[modificar | Modificar lo còdi]

Après de la Revolucion de 1918 e l'establiment de la Constitucion de Weimar, las femnas obtenguèron lo drech de vòte e d'èsser elegidas, e lo parlament aviá lo drech de retirar la fisança per fòrçar lo Cancelièr o a se retirar.

Tresen Reich[modificar | Modificar lo còdi]

Lo 23 de març de 1933, un mes après de l'Incendi del Reichstag lo parlament cedèt los seus poders al Govèrn Federal del Cancelièr Adolf Hitler aprovant la Lei de capacitacion. A partir d'alara rarament se reüniguèt, la darrièra d'elas se debanèt lo 26 d'abril de 1942.

Republica Federala[modificar | Modificar lo còdi]

Amb la nòva constitucion de 1949, lo Bundestag s'establiguèt coma lo parlament de la Republica Federala d'Alemanha. Perque Berlin èra pas jos la jurisdiccion de la constitucion, a causa de la Guèrra Freja, lo Bundestag se reünissiá a Bonn dins diferents edificis.

Alemanha[modificar | Modificar lo còdi]

Emicicle del Parlament

Depuèi de 1999, lo parlament alemand se reünís a Berlin dins lo seu edifici de 1871, renovat jos la direccion de l'arquitècta britanic Norman Foster.

Composicion actuala (XXa legislatura 2021-2025)[modificar | Modificar lo còdi]

  •      SPD (206)
  •      CDU (152)
  •      CSU (45)
  •      Die Grünen (118)
  •      FDP (92)
  •      AfD (79)
  •      Die Linke (39)
  •      Independents (5)
    • Partit  % Sètis Sètis
      Partit Socialdemocrata 25,7 % 206
      CDU/CSU 24,1 % 197
      Aliança 90/Los Verds 14,8 % 118
      FDP 11,5 % 92
      AfD 10,3 % 83
      L'Esquèrra 4,9 % 39
      SSW 0,1 % 1
    Total 736

    Composicions de las altras legislaturas dempuèi 1949[modificar | Modificar lo còdi]

    Bundestag Session Sètis CDU/CSU SPD FDP Aliança 90 /
    Los Verds    [1]     		L'Esquèrra[2] DP AfD Autres
    Sonstige
    1èr Bundestag 1949-1953 402 34,6 139 32,6 131 12,9 52 4,2 17 15,7 63[3]
    2n Bundestag 1953-1957 487 49,9 243 31,0 151 9,8 48 3,1 15 6,2 30[4]
    3n Bundestag 1957-1961 497 54,3 270 34,0 169 8,3 41 3,4 17
    4n Bundestag 1961-1965 499 48,5 242 38,1 190 13,4 67
    5n Bundestag 1965-1969 496 49,4 245 40,7 202 9,9 49
    6n Bundestag 1969-1972 496 48,8 242 45,2 224 6,0 30
    7n Bundestag 1972-1976 496 45,3 225 46,4 230 8,3 41
    8n Bundestag 1976-1980 496 49,0 243 43,1 214 7,9 39
    9n Bundestag 1980-1983 497 45,5 226 43,9 218 10,6 53
    10n Bundestag 1983-1987 498 49,0 244 38,8 193 6,8 34 5,4 27
    11n Bundestag 1987-1990 497 44,9 223 37,4 186 9,3 46 8,4 42
    12n Bundestag 1990-1994 662 48,2 319 36,1 239 11,9 79 1,2 8 2,6 17
    13n Bundestag 1994-1998 672 43,7 294 37,5 252 7,0 47 7,3 49 4,5 30
    14n Bundestag 1998-2002 669 36,7 245 44,5 298 6,4 43 7,0 47 5,4 36
    15n Bundestag 2002-2005 603 41,1 248 41,7 251 7,8 47 9,1 55 0,3 2
    16n Bundestag 2005-2009 614 36,8 226 36,2 222 9,9 61 8,3 51 8,8 54
    17n Bundestag 2009-2013 622 38,4 239 23,5 146 15,0 93 10,9 68 12,2 76
    18n Bundestag 2013-2017 631 49,3 311 30,6 193 10,0 63 10,1 64
    19n Bundestag 2017-2021 709 32,5 246 20,5 153 10,7 80 8,9 67 9,2 69 12,6 92
    20n Bundestag 2021-2025 736 24,1 197 25,7 206 11,5 92 14,8 118 4,9 39 10,3 79 5[5]
    Variacions dels partits politics

    Presidents del Bundestag (dempuèi 1949)[modificar | Modificar lo còdi]

    Núm. Nom Inici Fi Partit
    1. Erich Köhler (1892-1958) 7 de setembre de 1949 18 d'octobre de 1950 CDU
    - Vacant 18 d'octobre de 1950 19 d'octobre de 1950 -
    2. Hermann Ehlers (1904-1954) 19 d'octobre de 1950 29 d'octobre de 1954 CDU
    - Vacant 29 d'octobre de 1954 16 de novembre de 1954 -
    3. Eugen Gerstenmaier (1906-1986) 16 de novembre de 1954 31 de genièr de 1969 CDU
    - Vacant 31 de genièr de 1962 5 de febrièr de 1969 -
    4. Kai-Uwe von Hassel (1913-1997) 5 de febrièr de 1969 13 de decembre de 1972 CDU
    5. Annemarie Renger (1919-2008) 13 de decembre de 1972 14 de decembre de 1976 SPD
    6. Karl Carstens (1914-1992) 14 de decembre de 1976 31 de mai de 1979 CDU
    7. Richard Stücklen (1916-2002) 31 de mai de 1979 29 de març de 1983 CSU
    8. Rainer Barzel (1924-2006) 29 de març de 1983 25 d'octobre de 1984 CDU
    - Vacant 25 d'octobre de 1984 5 de novembre de 1984 -
    9. Philipp Jenninger (1932-2018) 5 de novembre de 1984 11 de novembre de 1988 CDU
    - Vacant 11 de novembre de 1988 25 de novembre de 1988 -
    10. Rita Süssmuth (*1937) 25 de novembre de 1988 26 d'octobre de 1998 CDU
    11. Wolfgang Thierse (*1943) 26 d'octobre de 1998 18 d'octobre de 2005 SPD
    12. Norbert Lammert (*1948) 18 d'octobre de 2005 24 d'octobre de 2017 CDU
    13. Wolfgang Schäuble (*1942) 24 d'octobre de 2017 26 d'octobre de 2021 CDU
    14. Bärbel Bas (*1968) 26 d'octobre de 2021 – SPD

    52° 31′ 07″ N, 13° 22′ 34″ E

    Suls autres projèctes Wikimèdia :

    1. ↑ Dempuèi de 1983 fins a 1990 Los Verds, de 1990 a 1994 Aliança 90 e de 1994 Aliança 90/Los Verds
    2. ↑ Dempuèi 1990 fins a 2005 Partit del Socialisme Democràtic (PDS), de 2005 a 2007 Partit de l'Esquèrra.PDS, e dempuèi 2007 L'Esquerra
    3. ↑ Inclusit: BP 17, KPD 15, WAV 12, Zentrum 10, DKP-DRP 5, Independents 3 e SSW 1
    4. ↑ GB/BHE 27 e Zentrum 3
    5. ↑ AfD 2, SSW 1 e Independents 2
    Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=Bundestag&oldid=2344589 »