Vejatz lo contengut

Arièja (aiga)

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
(Redirigit dempuèi Arièja (riu))
Pels articles omonims, vejatz Arièja (omonimia).
Arièja

Caracteristicas
Longor 163,2 km
Bacin 4 135 km2
Debit mejan 76,4 m3⋅s-1
Riu
Font Pirenèus
 · Localizacion Circ de Font Negra
 · Altitud 2 400 m
Confluéncia Garona
Geografia
Païses traversats Andòrra
França
Regions traversadas Occitània
Vilas principalas Foish, Pàmias, Autariba

Arièja es una aiga d'Occitània. Sa font se situa dins lo circ de Font negra a 2400 m d'altitud, a la termièra entre lo País de Fois (en Arièja) e Andòrra. Se geta dins Garona dins la banlèga sud de Tolosa a Portèth.

Arièja a sa font al lac Negre, dins lo circ de Font Negra, prèp del Pas de la Casa e del pòrt d'Envalira, un dels còls pus nauts del Pirenèus (2 400 m). S'escola d'en primièr cap al nòrd-èst dins una val estreita e sovent dins de gòrjas prigondas, arriba a Ax, ont son escorreguda s'orienta al nòrd-oèst en meme temps que recèp en riba dreita las aigas de l'Orièja e de la Lausa, dos rius davalats coma ela de la crèsta frontièra e que fan doblar son debit, qu'atenh alara aperaquí 10 m3/s.

Dins son cors superior, seguís un selhon d'erosion glaciària que s'alarga e càmbia de direccion a la nautor d'Ax. Las traças de l'ancian glacièr son vesedoiras especialament fins a Tarascon d'Arièja. Per las clusas de Foish e de Sent Joan de Verges, Arièja trenca las cadenas calcàrias de Plantaurel e, ganhant la plana de Pamièrs que sos alluvions an constituït, s'evada del domeni pirenèu.