Abèl

Dins la Genèsi, capítol quatre, Abèl (en ebrieu הבל בן-אָדָם Havel ben Adam e en arabi هابيل بن آدم Habil ibn Adam) es lo segon filh d'Adam e Èva. Foguèt assassinat per son fraire Caïn.

Legenda

Abèl èra lo segon filh que nasquèt d'Adam e Èva aprèp de l'expulsion del Jardin d'Edèn.Amb lo Jardin d'Edèntemps e Caïn se consacrèt a l'agricultura alara qu'Abèl se consacrèt a l'elevatge.

Un jorn decidiguèron de far una ofrenda a Dieu:

Caïn ofriguèt los primièrs fruchs de la sa recòlta.
Abèl ofriguèt los melhors animals de son elevatge.

Dieu preferiguèt l'ofrenda d'Abèl, e Caïn, vesent per la preferéncia de Dieu, venguèt gelòs e tuèt son fraire.

Abèl dins l'Islam

La tradicion islamica tanben relata una istòria similara dins l'Alcoran. Aquela istòria ditz que Kabil e Habil (Caïn e Abèl), avian de sòrres bessonas. Dins aquela tradicion, Allà refusèt l'ofrenda de Kabil perque volèt pas se maridar amb la germana d'Habil. Aprèp una baralha, Kabil assassinèt sa sòrra germana e deguèt vagar, erratic, per la tèrra pendent d'ans amb lo còs de son fraire, fins que vejèt un còrb enterrant un aucèl mòrt, comprendèt que se calguèt donar una sepultura als mòrts.

Icona orientala amb Abèl
Caïn e Abèl, per L. Ghiberti, s. XV (Floréncia, Baptistèri)
Mòrt d'Abèl, per Tisian, ca. 1570 (Venècia, S. Maria della Salute)

Autras visions

Una anciana tribú

Los istorians e especialistas biblics interpretan l'istòria coma un recit simbolic d'una anciana tribú nomada que lo dieu èra Caïn. Los membres d'aquela tribú portavan de marcas tribalas caracteristicas tatoada e avián la reputacion per sas feròças venjanças contra qui aviá tuat un membre de la tribú. E lo nom de Caïn venguèt lo sinonim d'assassin, e las marcas tribalas venguèron la marca de Caïn que pausèt Dieu per distinguir aqueles qu'avián tuat, tèrme que s'utiliza en sens figurat per se referir a un omicidi.

Mitologia sumeriana

Una autra explicacion que donan los teologians, es qu'aquela istòria de fratricidi serviriá per illustrar las primitivas cresenças namadas, que amb lo temps anèron difusar la pensada religiosa, segon que los tropèls elevats, principala ocupacion de fòrça tribús nomadas, agradavan mai als dieus que l'agricultura. Atal, lo sacrifici d'Abèl foguèt acceptat, mas pas aquel de Caïn.

Dins la meteissa mena, dins la mitologia sumeriana, i a l'istòria de la divessa Inana. Èra fòrça bèla e s'enamorèron d'ela dos dieus:

Dumuzi, lo dieu de la fertilitat e la creissença, e protector dels pastres.
Enkimdu, lo dieu de l'agricultura, dels besals e de las passièras.

Evidentament, la rivalitat per veire qui emportariá la divessa foguèt granda. Resultèt que Dumuzi venguèt agressiu alara que Enkimdu demorèt amable e gentil. Inana causiguèt Enkimdu, que la tractava melhor. Alara, Dumuzi vesent pauc a pauc que perdiá, comencèt de mostrar sa fòrça extraordinària. Enkimdu, tement per la vida d'aquela, demandèt a Inana que se maride amb Dumuzi.