Tordesillas
|
Tordesillas
| |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| |||||
| Geografia fisica | |||||
 | |||||
| Superfícia | 141,5 km² | ||||
| Altituds · Mejana |
704 m | ||||
| Geografia politica | |||||
 | |||||
| País |  Espanha | ||||
| Comunautat autonòma | Castelha e Leon | ||||
| Província | Valhadolid | ||||
| Comarca | Tierra del Vino | ||||
| Municipalitat | Tordesillas | ||||
| Primièr cònsol Mandat en cors |
José Antonio González Poncela (PSOE) 2011-2015 | ||||
| Geografia umana | |||||
| Populacion (INE) (9186) |
. ab. | ||||
| Autras informacions | |||||
| Còde postal | 47100 | ||||
| Còde INE | [1] | ||||
| Ayuntamiento de Tordesillas | |||||
Tordesillas es un municipi de la província espanhòla de Valhadolid, a 28 km al sud-oèst de la capitala provinciale. Es situada a 704 m d'altidut compta 9186 abitants (INE 2012). [1]
Origena e Etimologia
[modificar | Modificar lo còdi]Prèp de la vila s'escavèt de rèstres de preséncia datan de la segonda Edat del Fèrre. Benlèu dins los bauces s'installèron de tribús ibèras e celtas als sègle V e III AbC
L'etimologia de Tordesillas es discutada. A l'epòca romana es mencionat un procònsol Quinto Cecilio Metelo posible fundator de la vila en 83 AbC. e qu'auriá fach bastir una torre en onor al dictator Lucio Cornelio Sila. Una autra version evòca l'epòca de la dominacion araba e la Thor Shilah, es a dire, fortalessa dels Shilanes, tribús arabas aquí presentas al sègle VIII. Mas la version al vam es aquela d'Oter de Sillas o Oter de Cillas, que lo mòt clau es Otero que significa luòcs naut, vertat que Tordesillas se situa sus un puèch. Lo mòt Sillas vendría del mirador de pèiras en forma de sillas [2].situat a la virada de riu o alara de Cilla dins lo sens d'espeluga, vertat que dins los bauces prèp del riu son fòrça.
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]A l'origina èra un naut escarpament fortificat que servissiá per gaitar los èrms de l'Extremadura castelhana a l'exemple de Zamora, Toro e Simancas.
Al sègle IX, García, filh ainat d'Alfons III dins un vam de repoblament d'aquelas tèrras ocupèt l'Otero que mai tard vendrá Tordesillas.
A l'arrivada d'Almanzor la vila reconeguèt un declin e pèrda de populacion fins a qu'al sègle XI. Al sègle XII aparteniá a l'evescal de Palencia que tenía de palais dins las muralhas d'aquela plaça fòrta.
Pendent l'Edat Mejana foguèt integrada a la Merindad del Infantazgo de Valladolid .
En 1494, foguèt establit dins aquela ciutat lo Tractat que pòrta lo seu nom
Juana I de Castilla, conocida como Juana la Loca, fue recluida en Tordesillas en 1509, permaneciendo allí hasta su muerte en 1555.
Monuments
[modificar | Modificar lo còdi]
Existisson de rèstes de barris de pèira e brica a l'entorn de ciutat. I a un punt medieval, de pèira de talha amb dètz arcs en ogiva e rompents als pilars que teniá a l'origina castèl defensiu construido a un tercio de la entrada. Lo malhum urban s'organiza a partir de doas carrièras perpendicularas que dona sus la plaça major seguent l'esquema roman.
- Plaza Mayor: data del sègle XVII. Es un cuadrat perfècte que dintran las quatres carrièras. Es rodejada d'arcadas amd de boticas, los estats an de grandas finèstras e balcons ont se podián assisstir a las fèstas.
- Lo pont: Son estructura indica l'origina medievala es una òbra de pèira de talha de dètz arcs en ogiva amb de rompents triangulars als pès dels pilars seriá estat restaurat al sègle XV e foguèt consolidat als sègles XVI e XVIII. La vila e lo seu pont èran un pas obligat dels camins qu'unissián lo nòrd-èste de la Peninsula amb lo centre.
- Los barris': Enrodava tota la vila èran bastits de pèira e brica. Demòra pas que la partida occidentala, una torre nomenada "Torre de Sila". Los rèstes a l'èst e a l'oèst tornèron èsser bastit en totalitat. I aviá quatre pòrtas pricipalas. Al sud, la Pòrta del Pont, a l'èst, la pòrta de Valoh dolid o de la Vila, al nòrd, la Pòrta del Mercat, e a l'oèst la Pòrta Nòva.
- Monastèrio de Santa Clara. Foguèt edificat sus l'ancian palais mudejar lo «Pelea de Benimerín» (que foguèt edificat sus autre arab), en 1340 sus òrdre d'Alfons XI de Castelha aprèp que triumfèt a la Batalha del Salado.
- Glèisa de Sant Antònin. Edificada al sègle XVI e XVII.
- Glèisa de Santa Maria. D'estructura gotica foguèt restaurada amb un estil classic a l'imatge l'Escorial.
- Glèisa de San Pedro. Glèisa gotica del sègle XVI.
- Glèisa de Santiago
- Los ostals del Tractat. Son dos palais units, que la tradicion situa las negociacions entre Castelha e XVIIPortugal, menent al Tractat de Tordesillas lo 7 de junh de 1494. Lo planpè es de pèiras de talha e los estatges superiors son de corondats. L'ostal mai vièlh es de la fin del sègle XV ont se faguèron las negociacions del Tractat de Tordesillas. Sus la pòrta i a l'escut reial dels Reis Catolics, e los escuts eraldics dels propietaris, Alfonso González de Tordesillas e Leonor de Ulloa. L'autre ostal es de la segonda mitad del sègle XVII.
- Palais Reial (desaparegut). Èra lo sèti temporal de las cortes itinerantas de las monarquias castelhanas.
Demografia
[modificar | Modificar lo còdi]Vejatz tamben
[modificar | Modificar lo còdi]Referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]Nòtas
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ (es)Escut de Tordesillas.
- ↑ Caduna de las pèiras talhada en forma de paralelebipède rectangle, que fa partit d'una construccion de sillería
Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]- (es)Martín González, Juan José. Provincia de Valladolid. Editorial ARIES, 1968
- (es)Zalama, Miguel Ángel. Por tierras de Valladolid. Editorial Lancia, León 1994. ISBN 84-86205-91-3
