Susu (lenga)
Lo susu (Sosso) es 'na lenga mande, brancha de la familha de las lengas nigèrocongolesas, parladas dins mai d'un país d'Africa de l'Oèst, en Guinèa, Guinèa Bissau, Sierra Leone, per lu pòple susu.
En Guinèa, lu susu es una de las tres lengas nationalas las mai parladas, emb lu pulaar e lu malinke.
-
Guinèa
-
Guinèa Bissau
-
Sierra Leone
Classificacion
[modificar | Modificar lo còdi]Lu susu es 'na lenga mande, dau sos grope susu-jalonke. Se sembla mas se destria dau jalonke.
Escritura
[modificar | Modificar lo còdi]Lu susu s'escritz emb l’alfabet latin dempuei lu segle XIX. 'Na novela ortografia fuguet adoptada au temps dau Seminari sus la reforma dau sistema de transcripcion de las lengas guineanas (27 julhet-2 aost 1988)[1].
L’alfabet arabi (adjami) es maitot utilisat per escrire lu susu [2].
Alphabet latin
[modificar | Modificar lo còdi]Òrdre alfabetic e valor daus grafemas
[modificar | Modificar lo còdi]Alfabet nuòu (après 1988) | ||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
a | b | d | nd | e | ɛ | f | g | gb | h | i | k | x | l | m | n | ɲ | o | ɔ | p | r | s | t | u | v | w | y |
Vielh alfabet (avant 1988) | ||||||||||||||||||||||||||
a | b | d | nd | e | ë | f | g | gb | h | i | k | kh | l | m | n | ny | o | ö | p | r | s | t | u | v | w | y |
Valor fonetica (API) | ||||||||||||||||||||||||||
a | b | d | nd | e | ɛ | f | ɡ | ɡ͡b | h | i | k | χ | l | m | n | ɲ | o | ɔ | p | r | s | t | u | v | w | j |
Combinasons de letras :
- Vocalas lonjas : aa, ee, ɛɛ, ii, oo, ɔɔ, uu
- Vocalas nasalas : an, en, ɛn, in, on, ɔn, un
Gramatica
[modificar | Modificar lo còdi]La morfologia susu utilisa unicament un sufixe (-e) per los noms indiquent lu plurau. Los verbes utilisen 4 afixes (-ma, -xi, -fe et -∅) e 6 marcadors d’objet (bara, naxaa, xa, naxab, nu, na) indiquent lu temps o l’aspect[4].
L'estructura de frasa segue l’òrdre subjet-objet-verbe (SOV)[5],[4].
Liams externes
[modificar | Modificar lo còdi]- (en) Listas de mots e documents sonors en susu (The UCLA Phonetics Lab Archive)