Vejatz lo contengut

Segonda Guèrra Angloafgana

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Segonda Guèrra Angloafgana
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas

Soudats britanics a Kandahar
Informacions generalas
Data 1878-1880
Luòc Afganistan
Cambiaments territorials Alinhament de la politica estrangiera afgana sus leis interès britanics

Mantenement de la sobeiranetat afgana sus leis afaires intèrnes dau país

Eissida Victòria britanica
Belligerants
Reiaume Unit Afganistan
Pèrdas
Au mens 1 300 tuats[1]. Au mens 5 000 tuats[1]
Batalhas
Ali Masjid - Peiwar Kotal - Charasiab (1èra) - Sherpur Cantonment - Ahmed Khel - Charasiab (2a) - Maiwand - Kandahar

La Segonda Guèrra Angloafgana se debanèt de 1878 a 1880 e opausèt lo Reiaume Unit a Afganistan. S'acabèt per una victòria britanica e la signatura dau Tractat de Gandamak. Après sa desfacha, Afganistan deguèt alinhar sa politica estrangiera sus aquela de l'Empèri Britanic. Pasmens, gardèt una autonòmia totala sus seis afaires intèrnes e lei tropas britanicas se retirèron dau país.

Lo conflicte foguèt causat per la menaça de l'adopcion d'una politica favorabla a Russia per l'emir afgan Shir Ali Khan. D'efèct, en 1878, donèt un acuèlh favorable a una ambaissada russia mentre que refusèt de laissar de diplomatas britanics intrar sus son territòri. Òr, Afganistan, estat tampon entre leis empèris rus e britanic, ocupava una posicion estrategica per protegir ò menaçar lei possessions britanicas d'Índia. Maugrat aqueu avertiment, lei Britanics mandèron una ambaissada que foguèt arrestada per leis Afgans entraïnant l'organizacion d'un còrs expedicionari britanic de 40 000 òmes per obtenir militarament la somission de Shir Ali Khan.

Aquela fòrça capitèt d'ocupar lo país en 1879 e Shir Ali Khan deguèt se retirar dins lo nòrd onte moriguèt lo 21 de febrier. Son fiu deguèt acceptar de signar lo tractat de Gandamak. D'ara endavant, acceptèt d'adoptar la politica estrangiera britanica e de laissar Londres dirigir la diplomàcia afgana. Divèrsei regions dau sud dau país foguèron tanben balhadas ai Britanics. En cambi, Afganistan gardèt una autonòmia intèrna importanta e foguèt pas dirèctament annexat per l'Empèri Britanic.

Après aqueu succès, l'armada britanica comencèt son retirament mai una revòuta afgana entraïnèt lo chaple de la delegacion dau consolat britanic de Kabol lo 3 de setembre de 1879. Lo 6 d'octòbre, lei soudats britanics ocupèron donc tornarmai Kabol e Yaqub Khan foguèt obligat d'abdicar. Per lo remplaçar, chausiguèron Abdur Rahman Khan, un cosin de l'emir descaigut, entraïnant la revòuta dau governador de Herat, Ayub Khan, qu'èra lo fraire de Yaqub Khan e donc pereu un pretendent possible. Sei fòrças bateguèron l'armada britanica a Maiwand mai foguèron finalament esquichadas a Kandahar. Aquò marquèt la fin de la guèrra. Abdur Rahman acceptèt lo tractat de Gandamak e Londres renoncièt a l'installacion d'un resident dins la capitala afgana.

Liames intèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. 1,0 et 1,1 (en) Brian Robson, The Road to Kabul: The Second Afghan War 1878–1881, Spellmount, 2007, p. 299.