Ramadan

Ramadan o Ramadam (en arabi رَمَضَان, ramadan, ramaḍān) es lo noven mes del calendièr musulman qu'a 30 jorns. S'utiliza indiferentament lo mot de ramadam per designar aquel mes e, per metonimia, lo june especial (sawm) que se passa pendent aquel periòde, e que constituís un dels cinc pilars de l'islam. Lo mot de ramadan ja èra lo nom del noven mes dins la cultura aràbia anteriora a l'arribada de l'islam; la paraula deriva de la raiç aràbia rmḍ, que fa referéncia a «calor intensa» e «secada».

Pendent tota sa durada, los musulmans (salvat los malauts, las femnas emprenhadas o que alachan, los enfants pichons, los vièlhs o tot autra persona per la quala aquel june estricte poiriá amenaçar la santat) devon ingerir o introduire pas res dins son còrs dempuèi l'alba fins al crepuscul, es a dire pas manjar ni beure pas res, e a mai s'absténer de fumar, de se perfumar e d'aver de relacions sexualas, durant las oras del jorn. Cada vèspre, la rompedura del june quotidian a un caractèr festiu, ocasion de reünions de familha, de lecturas partejadas de l'Alcoran o de far caritat pels paures. Lo mes pren fin amb l'Id al-fitr, la fèsta de la rompedura del june, que comença lo primièr jorn del mes seguent, xawwal, e qu'es ocasion de grandas festivitats.

Pendent lo mes del ramadan se celèbra la Nuèit del Destin (Làylat al-Qadr). Segon la tradicion, seriá durant aquela nuèit que lo Coran seriá estat revelat per l'àngel Gabrièl al profèta Maomet.

Datas de senhalar

02 de ramadan, revelacion de la Torah a Moïses (tradicion del chiisme).
10 de ramadan, mòrt de Khadija, la primièra esposa de Maomet.
12 de ramadan, revelacion evangelica a Jèsus (tradicion del chiisme).
15 de ramadan, naissença de l'imam al-Hàssan ibn Alí.
17 de ramadan, victòria dels musulmans a la batalha de Badr.
18 de ramadan, revelacion del Libre dels Salmes a Dàvid (tradicion del chiisme).
21 de ramadan, mòrt del califa Alí ibn Abi-Tàlib.
23 de ramadan, revelacion del Coran a Maomet (tradicion del chiisme)
Nuèit del 26 al 27 de ramadan, Nuèit del Destin quand, segon la tradicion sunnita majoritària, la revelacion del Coran a Moamet.