Vejatz lo contengut

Pèire V de Portugal

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Pèire V
Rei de Protugal e Algarves
Naissença 16 de setembro de 1837
N. a
Decès 1 de novembro de 1861
D. a
Causa de decès
Assassinat/ada per
Luòc d'enterrament
Lenga mairala
Fogal ancestral
País de nacionalitat
Paire
Maire
Oncle
Tanta
Grands
Bèlamaire
Bèlpaire
Fraire
Sòrre
Conjunt
Companh/a
Filh/a
Religion
Membre de
Familha nòbla
Membre de
l'equipa esportiva
posicion de jòc
tir (esquèrra/drecha)
grad dan/kyu
Grop etnic
Orientacion sexuala
Profession
Emplegaire
Domeni d'activitat
Escolaritat
Diplòma
Director de tèsi
Estudiant de tèsi
Foncion politica
Residéncia oficiala
Predecessor
Successor
Partit
Tessitura
Label discografic
Lista de cançons
Discografia
Mission de l'astronauta
Distincions e prèmis
Branca militara
Grad militar
Etapa de canonizacion
Familha nòbla
Títol de noblesa
Títol onorific
Comandament
Conflicte
Jorn de la fèsta
Paire Ferrand II de Portugal
Maire Maria II de Portugal
Conjunt(s) Estefània de Hohenzollern-Sigmaringen
Règne
15 de novembre de 1853 - 11 de novembre de 1861
Coronament 16 de setembre de 1855
Dinastia Brangança Saxe-Coburgo-Gota
Predecessor Maria II de Portugal amb Ferrand II de Portugal
Successor Loís I de Portugal
Signatura


Pèire V de Portugal (portugués Pedro V de Portugal e nom complet: Pedro de Alcântara Maria Fernando Miguel Rafael Gonzaga Xavier João António Leopoldo Victor Francisco de Assis Júlio Amélio de Saxe-Coburgo-Gotha e Bragança) 16 de setembre de 183711 de novembre de 1861, chafrat l'Optimista  (O Esperançoso), lo Benaimat (O Bem-Amado) o lo Plan Aimat  (O Muito Amado), foguèt Rei de Portugal de 1853 a 1861. Filh ainat de la reinha Maria II e del sieu consòrt, lo rei Ferrand II e èra nebòt de l'emperaire de Brasil Pèire II, fraire mai jove de sa maire.

Accediguèt encara fòrça jove al tròn portugues, sonque aviá 16 ans, o considèran fòrça coma un monarca exemplar, que reconcilhèt lo pòble amb l'ostal reial, après lo reialme de sa maire que donèt una guèrra civila vencuda. Ferrand II, lo sieu paire, joguèt un ròtle fondamental al començament del sieu reinalme, exercissent lo govèrn de la nacion en qualitat de regent del reialme, orientant lo jove rei al subjècte de la grandas òbras públicas realizadas. Pèire V es mai sovent descrich coma un monarca amb de valors socialas, em parte degut a son educacion, que compren lo trabalh amb las collectivitats e una granda coneissença del continent europèu.

Lo 16 de setembro de 1855, fasent sos 18 ans, foguèt aclamat rei, presidissent ongan l'inauguracion del primièr telegrafe elctric del país e, l'ano seguent (28 d'octobre), inaugurèt lo camin de fèrre entre Lisbona a Carragado. Tanben foguèt jol sieu reialme que comencèron los primièrs viatges regulars de nau, entre Portugal e Angòla.

Se consacrèt fòrça al govèrn del país, estudiant minunosament las deliberacions governamentalas. Creèt En 1859 introdusiguèt lo sistèma metric al Portugal.

Pèire V foguèt un defensor meninós de l'abolicion de l'esclavatge e ven del sieu reialme un episòdi que mòstra la conviccion del monarca al subjècte e que a l'encòp mòstra la fragilitat de Portugal fàcia a las grandas poténcias europèas: per la còsta de Moçambic se pressa una nau negrièra francesa, lo sieu comandant essent pres. Lo govèrn de França en mai d'exigir la libertacion de la nau, tanben demandèt una fòrta indemnizacion al govèrn portugués.

Portugal èra, a l'ora d'ara, aflaquida per doas epidèmias, una de còlera, entre 1853 e 1856, e una autra de fèbre jauna, subretot en 1856/1857. Pendent aqueles ans lo monarca, puslèu que s'aparar, percorriá los espitals e demorava al cabèç dels malauts, que ne venguèt popularidar.

En 1858, Pèire V se marida, per procuracion, amb la princesa Estefânia de Hohenzollern-Sigmaringen, que morriguèt l'ano seguent.

Pèire, Duc de Bragança (a esquèrra) e Loís, Duc de Porto, al Palais de Sintra. Pintura comendada per la reina Victòria a William Barclay Jr., 1843,   Royal Collection

Coma la santat publica foguèt una de sas preocupacions, tanben n'èra de son esposa, la princesa Estefânia de Hohenzollern-Sigmaringen, que Pèire fondèt l'espitals publics e instituicions de caritat. Lo monarca fondèt o L'Espital de Dona Estefânia, a Lisbona, après sa mòrt.

Morriguèt a sonque 24 ans, l'11 de novembre de 1861, que segond de mètges, seriá fèbre tifoïda (alara que lo pòble suspechava d'empoisonament e alara ne venguèron e se mutinar). Sa mòrt provoquèt una enòrma tristesa dins totes los mitans de la societat. Aquèt pas de filhs, li sucediguèt son fraire, l'infant Loís, que habitava então no sul de França.

Repausa al Panteon Reial de la Dinastia de Bragança, al Mostèri de São Vicente de Fora, a Lisbona.

Aguèt tanben una notabla preparacion morala e intelectuala. Estudièt las sciéncias naturalas e filosofia, dominava plan lo grèc e lo latin e estudièt l'anglés. Foguèt influenciat per la convivéncia que teniá d'Alexandre Herculano, son educador. Recebèt alara fòrça conselhs sul biais de governar e sul sens de l'Estat per Mário Jorge de Castro Botelho, amb que entretengava una correspondéncia pendent tot lo regne.

Vejatz tanben

[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
Precedit per
Maria II de Portugal
amb
Ferrand II de Portugal

Rei de Portugal
2 de mai de 1826 – 23 de junh de 1828
Seguit per
Loís I de Portugal