Pèirasusnauta
|
Pèirasusnauta
| |
|---|---|
 Pèirasusnauta vista de Pèiramalho. | |
| Geografia | |
| Altitud | 1 634 m |
| Massís | Monts de Forés (Massís Central) |
| Coordenadas | 45° 39′ 09″ N, 3° 48′ 34″ E [1] |
| Administracion | |
| País | França |
| Regions | Ròse-Aups Auvèrnhe |
| Departaments | Léger Puèi de Doma |
| Ascension | |
| Primièra | |
| Via pus aisida | GR 3 e telesètge |
| Geologia | |
| Edat | |
| Ròcas | Gneiss, granit |
Pèirasusnauta [2][3] (en francés Pierre-sur-Haute) (1 634 m[4]) es lo ponch culminant daus monts de Forés, dinc lo Massís Central, au limit daus departaments de Léger (Sauvain) e dau Puèi de Doma (Job). Es tanben lo ponch culminant dau departament de Léger.
Sus son som son installats una estacion militara de ràdio, un radar de l'aviacion civila e de mejans de comunicacion civils. Sus son flanc se trapa l'estacion d'esquí de Chalmasel.
Geografia[modificar | Modificar lo còdi]
Geologia[modificar | Modificar lo còdi]
Pèirasusnauta es una montanha compausada de ròchas de gneiss e de granit, ròchas vestigis d'una anciana chadena de montanha apareguda au Paleozoïc fa 300 millions d'annadas. Aqueste ancian relèu ercinian s'es puèi planejat au Mesozoïc en rason de l'erosion, per faire apareisser un relèu tabulari. En seguida dau plegament alpenc, los monts de Forés foguèron rejovenits de falhas son aparegudas, e aqueste blòt granitic foguèt soslevat (horst). Pèirasusnauta n'es lo ponch culminant.
Clima[modificar | Modificar lo còdi]
Lo clima daus monts de Forés se caracteriza per la preséncia de la burla, vent de nòrd formant d'importants combles e explicant l'abséncia de vegetacion sus la planesas sommitalas, e per de niòlas frequentas (132 jorns l'an) ocasionant de gibre[5].
La pluviometria annadièra sus Pèirasusnauta es superiora a 1 500 mm, e demòra establa tot l'an, contrariament au ponchs bas dau massís ont l'ivèrn es pus sèc[5]. Au som, lo nombre de jorns mejan per an ont la temperatura es negativa es pròche de 200 e pus de 100 jorns sens desgèl[5]. La darreriá demòra doça e l'ivèrn empeuta generalament sus la prima : abrial es pus rigorós que novembre. La data de la promèira nèu demòra pron cambiadissa [5].
Flòra[modificar | Modificar lo còdi]
La flòra de Pèirasusnauta es compausada de landas e de pelencs d'altitud, que s'estendon sus aperaquí 8 000 ha, au delà de 1 400 m d'altitud apelats Nautas Chaumas, ont se tròban de chasals isolats coma per exemple los masucs de la Richarda o las jaçariás de la Crotz dau Fossat, au sud de Pèirasusnauta o encara las jaçariás de Colleigne au sud-èst. L'estatge inferior dau som es format per de pinedas e de bòscs de conifèrs relativament dens.
Una part d'aqueles espacis es classada coma zona naturala d'interès ecologic, faunistic e floristic e coma site Natura 2000[6].
Vias d'accès[modificar | Modificar lo còdi]
Lo suc de Pèirasusnauta es accessible en partir dau còl dau Beal per la rota que mena a l'estacion militara. Son accès es autorizat aus passejaires mas demòra pasmens enebit aus veïculs motorizats civils sens autorizacions.
Lo chaminon pedestre GR 3, premier Chamin de granda escorreguda balizat en França, passa tanben per lo som dins sa seccion entre Chabralòcha (44,3 km) e Sent Antèma (21,8 km). Son accès pus pròche de Pèirasusnauta per la rota, es tanben lo pas dau Beal (4 km de distància).
Lo suc es tanben deservit per un remontador. A la partença de l'estacion de Chalmasel (1 109 m), lo telesètge de las Jaçariás (que fonciona estiu coma ivèrn), mena los passejaires sus lo Plan de las Granjas a 1 463 m au pè de la calòta susnauta au tèrme d'un trajècte de 2 km[7]. D'ailà, un chaminon permet de passar los 174 m de desnivelat restant. L'ivèrn, los esquiaires pòdon tanben prene lo telesquí de Pèirasusnauta qu'arriba a 250 m au nòrd oèst dau som a 1 600 m d'altitud.
Panorama[modificar | Modificar lo còdi]
Dau som, e per temps bèl, òm pòt apercebre los Aups, lo Plom dau Cantal, los monts de Dora e le puèi de Doma.
Activitas ivernalas[modificar | Modificar lo còdi]
Esquí alpenc[modificar | Modificar lo còdi]
Sus lo versant èst de Pèirasusnauta, costat departament de Léger, se tròba lo domeni esquiable de Chalmasel. L'estacion dispausa de 11 quilomètres de pistas de davalada deservidas per un telesètge desembregadable e 7 telesquís. Le domeni culmina a proximitat dirècta dau som e altèrna entre bòsques e landas d'altituds sauvatjas (las Nautas Chaumas) entre 1 109 mètres e 1 600 mètres d’altitud. Es equipat de 90 canons de nèu.
L'estacion d'esquí es a 1 ora de las aglomeracions de Sant Estève, de Clarmont Ferrand e de Roanne e a 2 oras de Lion.
Snowkite[modificar | Modificar lo còdi]
Las planesas nudas de Pèirasusnauta son propicis a la practica del snowkite de per son relèu desgatjat, verge de tota vegetacion e son exposicion a la burla, un vent dau nòrd que bufa l'ivèrn en Auvèrnhe.
Lo snowkite es lo pendent dau kitesurf en espòrt d'ivèrn ; lo pòst de surf essent remplaçat dins aquesa disciplina per un snowboard o d'esquís. L'accès es possible dempuèu la estacion de Chalmasel per lo telesètge de las Jaçariás o lo còl dau Beal.
Estacion militara e hertziana[modificar | Modificar lo còdi]
Lo som de Pèirasusnauta es cofat d'emetors de difusion hertzians e d'una basa militara bastida per l'OTAN en 1961 durant la Guèrra Freja.
La tor subremontada d'una estructura esferica, largament vesedoira dempuèi la plana de Forés, es un relais hertzian civil qu'aperten a Télédiffusion de France.
La crotz de Pèirasusnauta, marcant lo som de Léger, a 1 634 mètres d'altitud, es situada dinc l'encencha d'aquela basa dins la part de l'estacion dependenta de la comuna de Job[8].
Veire tanben[modificar | Modificar lo còdi]
- Las Nautas Chaumas
- Estacion d'esquí de Chalmasel
- Pargue natural regional Liuradés-Forés
- Estacion hertziana militara de Pèirasusnauta
- Monts de Forés
Nòtas e referéncias[modificar | Modificar lo còdi]
- ↑ Source IGN
- ↑ Domergue Sumien : Questions de lenga occitana — https://opinion.jornalet.com/1445
- ↑ Pierre Bonnaud : Nouveau dictionnaire général français-auvergnat (1999) — https://i.imgur.com/5TbPBCX.jpg
- ↑ Error en títol o url. geodesie.ign.fr.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 et 5,3 {{{títol}}}. ISBN 978-2-86272-040-1.
- ↑ {{{títol}}}.
- ↑ Error en títol o url. www.remontees-mecaniques.net.
- ↑ PDF IGN - réseau Géodésique Français, site 6317901
