Micologia

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Dessenhs de bolèts.

La micologia[1] (prononciat /mikuluˈ(d)ʒiɑ, mikuluˈ(d)ʒi(a)/) se presenta coma una disciplina dedicada a l'estudi aprigondit dels camparòls. Lo tèrme micologia deriva del grèc ancian mykes, "camparòl", e "logos", estudi.[2][3]

De per son interès secular a las ramificacions alimentàrias, artisanalas, e medicalas, la micologia a traçat son camin dempuèi los primièrs jorns de la botanica, contribuïssent significativament a la distincion entre los vegetals e los campairòls. D'òbras picturalas saharianas, reconfortant a 7000 abC, fan ja pròva de l'ancianetat de l'interaccion umana amb los camparòls.

L'aviada de la micologia tròba sas raices dins l'istòria umana, marcat per l'espleitacion variada dels campairòls, qu'aquel siá per de referéncias dins d'escriches ancians e medievals o per lor identificacion per d'arqueològs. Malgrat aquelas manifestacions preliminaras, la dispersion e l'insufisença de las coneissenças an longtemps entravat una caracterizacion exaustiva de las espècias, classant tradicionalament los camparòls dins lo règne Plantea fins a l'aveniment dels metòdes scientifics modèrns.

Classificacion e Morfologia[modificar | Modificar lo còdi]

Los camparòls son classats dins lo règne Fungi, distint dels règnes Animalia e Plantae. Aquela classificacion es basada sus de caracteristicas geneticas e morfologicas. Los camparòls se distinguisson per l'abséncia de clorofilla, una caracteristica partejada amb las plantas, e lor capacitat a descompausar la matèria organica.

Segon lo sistèma de classificacion de Carl Woese, los camparòls son devesits en mantun grop, dont los Ascomycota, Basidiomycota, Zygomycota, e Chytridiomycota. Aquelas divisions son fondadas sus las caracteristicas de las estructuras reproductrises, talas coma las espòras.

Categoria taxonomica[modificar | Modificar lo còdi]

La taxonomia dels camparòls es somesa a una ierarquia similara a la de las plantas, los divèrses sufixes permeton visualizar la categoria taxonòmica. La cresta de l'ierarquia es lo domeni (eucariòtas), seguit del reialme (Fungi o Mykota), la rèsta de la nomenclatura se fa segon las terminasons latinas seguentas:

  • -mycota: division;
  • -mycotina: subdivision;
  • -mycetes: classa;
  • -mycetidae: sosclassa;
  • -d'alas: òrdre;
  • -ineae: sosòrdre;
  • -aceae: familha;
  • -oideae: sosfamilha;
  • -ieae: tribú;
  • -inae: sosbtribú (las nocions de tribú e sosbtribú s'utilizan rarament).

Seguís lo genre e l'espècia (amb possiblas sosespécias, varietats, sosvarietats, formas, sosformas, forma especiala, raça).

Fins a las annadas 1990, se classificava los camparòls en quatre divisions: Gymnomycota, Deuteromycota, Mastigomycota, Mastigomycota. I a uèi quatre divisions mas son pas las meteissas: Chytridiomycota, Zygomycota, Ascomycota, Basidiomycota.

Fisiologia fongica[modificar | Modificar lo còdi]

La fisiologia dels camparòls es remarcabla per lor capacitat a absorbir los nutriments per osmòsi. Los ifas, estructuras filamentosas, forman la ret micelica qu'explòra e absorbís los nutriments del substrat. Aquel procediment, conegut amb lo nom de saprofitisme, es crucial pel reciclatge dels elements nutritius dins los ecosistèmas.

Ecologia e Importància[modificar | Modificar lo còdi]

Los camparòls jògan un ròtle vital dins la descomposicion de la matèria organica, participant atal al cicle dels elements nutritius. Establisson de relacions simbioticas amb de nombrosas plantas, formant de micorrizas que favorizan l'absorcion dels nutriments. Aquelas interaccions son crucialas per la santat dels ecosistèmas terrèstres.

Articles connèxes[modificar | Modificar lo còdi]

Bibliografia[modificar | Modificar lo còdi]

  • Kirk, P.M.; Cannon, P.F.; Minter, D.W; Stalpers, J.A.. Dictionary of the Fungi. 10th ed. CABI Publishing, 2008. 
  • M., C.J.; Mims, C.W.; Blackwell. Introductory Mycology. 4th ed. John Wiley & Sons, 1996. 
  • Taylor, J.W.; Berbee, M.L.. Dating divergences in the Fungal Tree of Life: review and new analyses. 98(6), 2006, p. 838-849. 

Nòtas e referéncias[modificar | Modificar lo còdi]

  1. Congrès permanent de la lenga occitana. Multidiccionari Occitan Dicod'Òc. Cèrca «Mycologie». [Consulta: 18 de decembre de 2023]
  2. Ravichandra, N. G.. Fundamentals of Plant Pathology (en espanhòl). Deli, Índia: PHI Learning Pvt. Ltd., 2013, p. 144. ISBN 812034703X. 
  3. Reddy, S.M.. University Botany I: (Algae, Fungi, Bryophyta And Pteridophyta), Volume 1 (en espanhòl). New Age International. ISBN 8122408400.