Marcellin Albèrt
Marcellin Albèrt (en francés Marcelin Albert) (Argelièrs, 29 de març de 1851- Argelièrs, 21 de decembre de 1921) foguèt un dels personatges occitans mai importants de la debuta del sègle XX perque foguèt lo menaire de la revòlta de 1907. Recebèt divèrses escaisses, coma dins son vilatge, Lo Cigal per encausa del fach que se quilhava suls arbres per far sos discorses mentre que los vinhairons lo sonèron l'Apòstol per son actitud messianica. Foguèt tanben batejat Lo grand bolegaire dòu brave pòble de la tèrra per Mistral.
Biografia
[modificar | Modificar lo còdi]Enfància e joventut
[modificar | Modificar lo còdi]Marcellin Albèrt nasquèt en 1851 dins una familha fòrça modèsta plan enrasigada dins la viticultura a Argelièrs (Aude). Son paire, Joan Pèire Albèrt, moriguèt l'1 de decembre de 1856 quand Marcellin teniá pas que 5 ans e lo drollet foguèt doncas abalit amb son fraire pichon, Pèire Estève (nascut en 1856), per sa maire, Celèsta Albèrt (nascuda Cabanas) e son grand. Aprèp d'estudis primaris faches dins sa vila, se n'anèt a l'institucion religiosa Montès a Carcassona qu'abandonèt tre que faguèt sos 16 ans per ajudar e trabalhar las vinhas de la familha. Malgrat qu'acabèsse pas son escolaritat, prenguèt pr'aquò de çò qu'aviá aprés l'amor de la retorica e tanben del teatre. En 1870, quand esclatèt la guèrre entre França e Alemanha, mentre qu'èra dispensat de conscripcion per sa situacion familiala d'orfanèl, Marcellin amb pas que 19 ans s'engatgèt. L'envièron dins lo regiment dels 2ème Tirailleur en Argeria.
Aprèp que tornèt a son terrador, se maridèt amb Loïsa Blanc a Argelièrs lo 29 de genièr de 1873, mai vièlha qu'el de 9 ans. Faguèt de cafetièr al vilatge e participava a de representacions localas de teatre (se ditz que montèt a París per ensajar de far flòri dins las arts) abans de venir qualques annadas mai tard lo simbòl, la persona mai emblematica de la granda revòlta lengadociana del sègle XX.
La revòlta dels vinhairons
[modificar | Modificar lo còdi]
Foguèt l'11 de març de 1907 quand tot comencèt que Marcellin Albèrt capitanegèt un grop d'un quarantenat de vinhairons d'Argelièrs, qu'amassèt mai de gents a flor e mesura qu'avançavan pels vilatges vesins e que comptava 87 vinhairons quand arribèron a Narbona per i rescontrar la comission d'enquèsta sus la viticultura. En tornar a Argelièrs se fondèt lo Comitat de defensa viticòla que Albèrt ne venguèt lo president. Lo Cigal puèi entamenèt sa tièra d'amassadas politicas, que lo menariá dins maites endreches de Lengadòc (e tanben a Perpinhan), a Ovelhan ont se reuniguèron, aquel 18 de març de 1907 aperaquí 2000 personas. Lo 21 d'abril del meteis an grelhèt lo jornal del comitat Le Tocsin, que son director n'èra Albèrt e lo redactor Loís Blanc, que deviá venir l'"organ de la lucha viticòla". Dapasset la chifra d'assistents anèt en créisser long de las reunions per arribar enfin, a la desena amassada, lo 9 de junh a Montpelhièr, a gaireben 800 000 personas.
En seguida de la revòlta e dels incidents que dins tot Lengadòc èran a créisser, Marcellin Albèrt partiguèt per París lo 21 de junh. Dos jorns mai tard, lo 23 de junh èra recebut per Clémenceau e parlèron amassa tres quarts d'ora. Aprèp èsser tornat en cò sieu lo jorn seguent, se constituiguèt presonièr lo 26 de junh. Aquela entrevista amb lo president francés marquèt la fin del ròtle politic e una pèrdia de carisme e de poder irremediabla pel menaire occitan vist que ne sortiguèt discreditat essent acusat de s'èsser vendut per 100 francs qu'en realitat li èran estat balhats pel president francés per pagar lo viatge de tornada.
La casuda
[modificar | Modificar lo còdi]Aprèp la tornada de París, Albèrt foguèt arrestat e se vegèt sulpic atacat ferotjament per la premsa, informada d'aquel don financièr pel quite Clémenceau qu'instiguèt aital una temptativa de descredibilizacion del personatge. Lo menaire de la revòlta, qu'abans èra estat aclamat per totes e percebut coma una mena d'eròi, foguèt alara vilipendiat e venguèt una mena de leprós dins tot lo país. Aital manquèt d'èsser penjat dins son quite terrador rebutat per totes. Decidiguèt doncas de s'exiliar en Argeria ont foguèt aculhit per de vinhairons. Subrevisquèt gràcias a l'ajuda d'aquelas gents que lo sauvèron de la misèria. Se moriguèt en 1921 a l'edat de 70 ans.