Manhòlia

Los manhòlias forman un genre de plantas de flors, de la familha dels Magnoliacèas, que comprend gaireben cent e dètz espècias, subretot d'arbres e arbrilhons, de las regions temperadas caudas.

Los manhòlias apareguèron abans los coleoptèrs, las flors son fachas per encoratjar la polinizacion pels insèctes. Per evitar los domatges causats pels coleoptèrs polinizators, los carpèls de las flors de manhòlia son plan fòrtas. Los especimens fossilizats de Magnolia acuminata datan de 20 milions d'anadas e d'especimens apartenent a la familha dels Magnoliaceae a 95 milions d'anadas. Un autre aspècte primitiu deld Manhòlias es lor abséncia de sepals o de petalas distincts.

Los manhòlias an un espandiment natural discontunh, amb un centre principal a l'Èst e al Sud d'Asia e un centre secondari dins l'Èst de l'America del Nòrd, America Centrala, las Antilhas e qualques espècias en America del Sud.

Etimologia

Aquel genre foguèt nomenat Magnolia pel fraire Charles Plumier (1646-1704), en onor de Pèire Manhòl (1638-1715), mètge e botanista director del Jardin de las Plantas de Montpelhièr. Una autra ipotèsi seriá que lo quite Carl von Linné auriá creat lo mòt Magnolia, tanben dedicat a Pèire Manhòl e del seu concèpte de familha, utilizat dins la classificacion botanica.

Principalas caracteristicas

Arbres o arbrilhons, de fuèlhas mai sovent grandas, altèrnas, ovalas o elipticas, caducas o persistantas, mai sovent coriàcias.

Las flors solitárias, son grandas, fòrça dacorativas, sovent quilhadas, enn forma de copa. Lo perigòn es format de sièis a nòu petals petaloìds (petals e sepals indiferenciats) de color clara, blanc rosat, jaune clar. Las etaminas, nombrosas son lamellárias. Los carpèls son dispausats en pinha sul receptacle. Pels botanistas, es una flor primitiva. La florason apareis mai sovent aprèp quinze a trenta ans. Los fruchs, en forma de pinha, son de dehiscéncia longitudinala. Son compausats d'un ensems de folliculas (fruch sèc derivat d'un sol carpèl) e contenon de granas de tegument roje.

Formula florala: 3S + 6nP + nE + (nC)

Espandiment

Los manhòlias son originaris d'Orient Extrèm (Japon, China), d'Asia Centrala (Imalaia), d'America del Nòrd (Sud des Estats Units d'America), e d'America Centrala. Foguèron plan aclimatats en Euròpa.

Aqueles arbres gausisson de sols frèscs, unifèrs, de pH neutre. Qualques espècias supòrtan de pH superiors a 7, mas aman pas lo calcar actiu.

Principales espècias

Manhòlia de Soulange

Manhòlia en flor

Arbres

• Magnolia acuminata
• Magnolia boliviana
• Magnolia campbellii
• Magnolia dawsoniana
• Magnolia delavayi - Manhòlia de Delavay
• Magnolia fraseri - Manholièr de Fraser
• Magnolia grandiflora - Manholièr de grandas flors ou Laurier-tulipier
• Magnolia kobus
• Magnolia liliifera (L.) Baill
  • Magnolia liliifera var. liliifera
  • Magnolia liliifera var. obovata (Korth.) Govaerts
• Magnolia macrophylla - Manholièr de grandas fuèlhas
• Magnolia obovata
• Magnolia portoricensis - Manholièr de Puerto Rico
• Magnolia pyramidata - Manholièr piramidal
• Magnolia salicifolia - Manholier de fuèlhas de salze
• Magnolia sargentiana
• Magnolia splendens - Laurièr manholièr
• Magnolia sprengeri
• Magnolia tripetala - Magnolier parasol

Arbrilhons

Magnolia stellata

• Magnolia ashei
• Magnolia denudata
• Magnolia liliiflora Desr. - Manhòlia de flors de liris
• Magnolia sieboldii
• Magnolia stellata - Manhòlia estelat
• Magnolia ×soulangeana - Magnolia ×soulangeana ou Manholièr de China, ibrid de Magnolia denudata e de Magnolia liliiflora
  • Magnolia ×soulangeana 'Rustica Rubra'
• Magnolia virginiana - Manholièr de Virginia
• Magnolia wilsonii

Utilizacions

Flor de manhòlia

Medecina

• febrifug (grnane de M. cambelii),
• antireumatismal, antipaludic (rusca de M.virginiana').

tanben atifongic pel magnoliol (molecula activa)

Vejatz tanben

Bibliografia

• (fr) (2010]]) Magnolia. Tolosa: Éditions Privat. ISBN 978-2-7089-3933-2. 

Referéncias

• Portal de la botanica
• Portal de las plantas utilas