Lope de Vega
Lope de Vega | |
File:LopedeVega.jpg | |
Nom de naissença | (es) Félix Lope de Vega Carpio |
---|---|
Naissença | 1562, Madrid |
Decès | 1635, Madrid |
Ocupacion | Poèta, dramaturg, romancièr |
Félix Lope de Vega y Carpio (Madrid, 1562 - id., 1635) dramaturg e poèta castelhan del periòde barròc, un dels mai importants poètas e dramaturgs del Segle d'Aur espanhol de la literatura en lenga castelhana. Lo volum d'òbras teatralas qu'escriguèt es 1500 o 2500, d'entre una impressionanta quantitat de 425 nos arribèron fin ara. Tamben signèt un grand nombre d'òbras dramaticas e poeticas de longor menora.
Òbra narrativa
[modificar | Modificar lo còdi]La primièra istòria qu'escriguèt, La Arcadia (1598), es una novèla d'enfança qu'inclutz fòrça poèmas; de fach, lo succès de l'òbra venguèt del nom que foguèt donat precisament per aqueles verses.
Los pastores de Belén (1612) es una autra pastorèla, e «al divin», incluguèt, de nòu, fòrça poèmas sacrats.
Entre aquelas doas apareguèt lo roman bizantin El peregrino en su patria (1604), que se distinguís de las autras pèças del genre en cors dins tota Espanha e inclutz quatre gèstas liturgicas.
La Filomena e La Circe son de recuèlhs poetics que contenon quatre novèlas cortas de tipe italian, dedicadas a Marta de Nevares, e que son abitualament editada jol títol de Novelas a Marcia Leonarda.
Dins la tradicion de La Celestina, la comèdia umanista en lengua vulgar, se plaça La Dorotea, "accion en prosa", que conta en forma de dialòg sas amors frustradas de jove amb Elena Osorio, amb un estrech estil popular.
Se pensa, en mai, qu'auriá participat al costat d'autres autors, coma Pedro Liñán de Riaza, a l'elaboracion de la Segona partida del Quichòte, signada per un inexistissent Alonso Fernández de Avellaneda.
Òbra lirica
[modificar | Modificar lo còdi]Son òbra poetica utilizèt totas las formas cultas possiblas e tanben foguèt atirat per la poesia lirica populara, qu'inseriguèt sovent dins sas comedias, e l'estil de Góngora, encara que, en general, defendèt lo «vèrs clar», ja que el seu ideal poètic consistia en un sabent casticisme que mesclava al meteis temps lo gèni de la poesia cançonera del XV, la tradicion de El Romancero e l'elegància dels mèstres italians.
Compausèt, en mai de La Filomena e La Circe tres grands recuèlhs de vèrses lirics: Rimas (1604), Rimas sacres (1614) e las Rimas humanas y divinas de Tomé Burguillos (1634). Aqueles libres s'inscrivon dins lo corrent liric denominat Petrarquisme
Levat aqueles libres lirics, i a d'estils divèrses: La hermosura de Angélica, con otras diversas rimas, 1602. Cuatro soliloquios, 1612, jol pseudoním de Gabriel Padecopeo. Romancero espiritual, 1619, Triunfos divinos, con otras Rimas sacras, 1625 , Soliloquios amorosos de un alma a Dios (1626) e Laurel de Apolo, con otras rimas (1630), que passa en revista, coma ja lo faguèt Cervantes dins son Viaje del Parnaso, lo panorama poetic de son temps.
Òbra dramatica
[modificar | Modificar lo còdi]Juan Pérez de Montalbán, escrivan de comèdias, son discipòl, afirma dins son Fama póstuma que Lope escriguèt qualques mil uèit e cent comèdias e quatre cent dramas liturgics, que fòrça son perdidas. L'autor d'esperel èra mai modèsta e dins sa òbras estimèt qu'aviá escrich qualques mil cinc e cent, tot unclutz; mas plansegur lo nombre es mai elevat.
Se destacan las seguentas: Peribáñez y el Comendador de Ocaña (1610), Fuenteovejuna (1612-1614), La dama boba (1613), Amar sin saber a quién (1620-1622), El mejor alcalde el rey (1620-1623), El caballero de Olmedo (1620-1625), La moza de cántaro, Por la puente, Juana (1624-1630) e El castigo sin venganza (1631).
Son estil se nomena nòva comèdia perque passa las normas classicas del teatre, atal mescla los episòdis comics e dramatics e respècta pas la règla de les tres unitats (una sola accion dins un sol luòc pendent un jorn). Son objectiu principal, coma lo resumís dins Arte nuevo de hacer comedias en este tiempo, es divertir lo public e per aquela fin quina que siá mena es licit, s'alunhant dels tèrmes qu'impausèt Aristòtel.
Marcelino Menéndez Pelayo divisèt sa òbras segon lo tèma en: dramas d'onor, òbras sus la venjança, dramas istorics, òbras inspiradas del Romancero, dramas situats a l'estrangièr, comèdias de costums, comèdias de capa e espasa, òbras de tipe bucolic, òbras sus la mitologia e teatre religiós.