Jacint Verdaguer
Jacint Verdaguer i Santaló, tanben conegut popularament coma Mossèn Cinto Verdaguer (Folgueroles, Osona, 17 de mai de 1845 – Vallvidrera, Barcelonés, 10 de junh de 1902) foguèt un capelan e poèta catalan. La qualitat de son òbra lo situa a la cima dels escrivans e poètas mai importants per la literatura catalana modèrna, que son ròtle dins la Renaissença de la lenga catalana foguèt preponderant. L'eclesiastic venguèt un dels personatges clau de la Renaissença catalana gràcias a sas òbras màgers l'Atlàntida e lo Canigó. L'avesque catalanista Josep Torras i Bages lo qualifiquèt de "Princi dels poètas catalans".
Biografia
[modificar | Modificar lo còdi]
Jacint Verdaguer nasquèt en 1845 a Folgueroles, un vilatge al còr de la Plana de Vic dins una familha de classa mejana que comptèt uèch mainatges. Èra lo tresen enfant de Josep Verdaguer i Ordeix, un pagés e mèstre d'òbra, e de Josepa Santaló i Planas que se trachava de l'ostalada. Dels uèch enfants del parelh, sonque ne subrevisquèron tres. Quand Jacint faguèt sos 11 ans dintrèt dins lo Seminari de Vic. Mentre que contunhava sos estudis, e fasiá de professor e de pagés. En 1865 participèt als Jòcs Florals de Barcelona e i ganhèt quatre prèmis. L'annada seguenta tornèt ganhar dos prèmis als meteisses Jòcs Florals.
Lo 24 de setembre de 1870 foguèt ordenat capelan a Vic e lo mes d'octobre d'aquela meteissa annada, diguèt sa primièra messa a l'ermitatge de Sant Jordi. A 28 ans dintrèt de capelan dins la Companhiá Transatlantica que li avián recomandat per sa santat lo climat maritim; l'annada seguenta s'embarcava a Cadis en destinacion a l'Avana. Finalament s'establiguèt a Barcelona, coma capelan de la familha del marqués de Comillas. Quand passèt sas 32 annadas, la jurada dels Jòcs Florals li autregèt lo prèmi extraordinari de la Diputació de Barcelona pel poèma L'Atlàntida. Aqueste eveniment marcava la consacracion de Verdaguer coma poèta.
En 1880, vist que ganhèt tres prèmis als Jòcs Florals, foguèt proclamat Mèstre en Gai Saber. Aquela meteissa annada publiquèt lo libre Montserrat. A 39 ans viatgèt a París, Soïssa, Alemanha e Russia. Lo 21 de març de 1886, a l'edat de 41 ans, l'avesque Morgades lo coronèt Poèta de Catalonha al Monastèri de Ripoll. Publiquèt lo grand poèma Canigó en 1885 e realizèt puèi un viatge de pelegrinatge en Tèrra Santa.
Foguèt aprèp aquel viatge que s'aturèt sa produccion literària, e que comencèt de s'avodar a d'autras activitats pas gaire ortodòxas, coma la practica d'exorcismes. Per encausa d'aqueste e mai d'autres escandals, lo marqués de Comillas trinquèt sas relacions amb el, e a mai en 1895 li foguèt enebit d'exercir coma capelan. Verdaguer ensagèt de se defendre amb una tièra d'articles dins los jornals que se titolavan En defensa pròpia.
En 1898 tornèt far lo capelan, pasmens o faguèt amb un salari miserable e amb un enfrontament permanent a d'unes sectors de la societat fins a sa mòrt. Lo 17 de mai de 1902, quand aviá 57 ans, s'installèt a la carrièra Aragó, dins lo centre de Barcelona ont viviá, a la finca coneguda com a Vil·la Joana, de Vallvidrera (Barcelona), ont espera far una convalescència de tuberculòsi. Lo 10 de junh se moriguèt a Vil·la Joana. Actualament, la proprietat, qu'es venguda un musèu, se pòt visitar.
L'enterrament de Jacint Verdaguer foguèt un dels actes mai multitudinaris que s'èra vist a Barcelona fins a aquel moment. A mai, son eiretatge se manifèsta dins qualques poèmas e cançons dels mai populars de la cultura catalana, coma per exemple L'emigrant o lo Virolai de Montserrat. Un autre exemple de sa popularitat es qu'es una de las personalitats istoricas que balhèt son nom al nombre mai important de carrièras de Catalonha tota.
Òbras
[modificar | Modificar lo còdi]- L'Atlàntida (1876)
- Idil·lis i cants místics (1879)
- Montserrat (1889)
- Oda a Barcelona (1883)
- Canigó (1886)
- Montserat (1889)