Vejatz lo contengut

Han Gaozu

Aqueste article es redigit en provençau.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Retrach de Han Gaozu realizat durant lo periòde Ming.

Han Gaozu (256 ò 247 avC, Pei - 1èr de junh de 195 avC, Changan), tanben dich Liu Bang, es un emperaire de China fondator de la dinastia Han. Reinèt dau 28 de febrier de 202 au 1èr de junh de 195 avC. Son fiu Han Huidi (195-188 avC) li succediguèt.

Originari d'una familha de païsans, capitèt d'intrar dins l'administracion coma cap de patrolha. En 209 avC, après una error grèva durant una mission d'escòrta de presoniers, Liu Bang decidèt de se mutinar. A aquela epòca, China èra estada unificada dempuei mens de 15 ans e l'autoritat de la dinastia Qin èra contestada dins mai d'una region per de revòutas e d'insureccions. La banda de Liu Bang enregistrèt plusors succès e seis efectius aumentèron. De 208 a 202 avC, participèt ansin a plusors guèrras entre rebèls e pretendents au tròne e capitèt de prendre lo poder après aver vencut lo generau Xiang Yu.

Après son accession au poder, Liu Bang adoptèt una politica destinada a crear un govèrn centralizat tengut per lei membres de son clan. Pasmens, permetèt lo retorn dei letruts au sen de l'administracion e demeniguèt leis impòsts per restaurar l'activitat economica. Reformèt tanben lei lèis legadas per lei Qin per crear un còdi juridic novèu. A l'exterior, Liu Bang deguèt luchar còntra lei Xiongnu, un pòble nomada installat au nòrd. Après plusors campanhas indecisas, decidèt de negociar un acòrdi de patz. Per aquò, organizèt plusors maridatges entre caps xiongnu e princessas imperialas chinesas, una politica seguida durant de sègles per sei successors. Liu Bang recebèt lo títol postum de Han Gaozu (« lo Grand Rèire ») e fa partida deis emperaires pus populars de l'istòria de China.

Liames intèrnes[modificar | Modificar lo còdi]

Bibliografia[modificar | Modificar lo còdi]

  • (fr) Michèle Pirazzoli-T'Serstevens, La Chine des Han : histoire et civilisation, París, Presses universitaires de France, 1982.
  • (fr) Michèle Pirazzoli-T'Serstevens e Marianne Bujard, Les Dynasties Qin et Han : Histoire générale de la Chine (221 av. J.-C.-220 apr. J.-C.), Les Belles Lettres, 2017.

Nòtas e referéncias[modificar | Modificar lo còdi]