Govèrn francés
 | |
Logotipe oficial. | |
| Donadas | |
|---|---|
| Tipe | Poder executiu |
| Lenga oficiala | Francés |
| Activitat | |
| Region | França  |
| Administracion | |
| Director | Francés Vairon (2024–) |
| Efectiu | 1 945 548 (2021) |
| Proprietari de | Villa Savoye (ca)  |
| Site web | info.gouv.fr |
       | |
Lo Govèrn francés (en francés: Gouvernement français), oficialament Govèrn de la Republica francesa (en francés: Gouvernement de la République française), es un dels organs màgers de l’executiu francés. Determina e condusís la politica de la nacion, segon l’Article 20 de la Constitucion de la Cinquena Republica Francesa.
En França, lo govèrn es nomenat pel President de la Republica e es plaçat jos l'autoritat del Primièr ministre, qu'es lo cap de govèrn.
Composicion
[modificar | Modificar lo còdi]Totes los membres del govèrn son nomenats pel President de la Republica sus proposicion del Primièr ministre[1]. Los membres del govèrn son plaçats dins un òrdre protocolari precís, qu'es donat pel decret relatiu a la composicion del govèrn[2] :
- lo Primièr ministre :es lo cap de govèrn nomenat pel President de la Republica; quand lo President nomena lo Primièr ministre, aquel darrièr li propausa una lista de ministres que lo President accepta los nomenant a la foncions ministerialas;
Pòdon existir segon las composicion del govèrns
- los Ministre d'Estat: plaçats just aprèp lo Promièr ministre. Pòdon organizar de reünions interministerialas, normalament resevada al sol Primièr ministre;
- los ministres : dirgisson los departaments ministerials;
- los ministres delegats: plaçats jos l'autoritat dels ministres e, a vegadas, del Primièr ministre, recebon de delegacions de competéncias;
- los secretaris d’Estat
- los nauts comissaris (titre creat de 2007 a 2010).
Los ministres delegats participan totjorn al Conselh dels ministres, quin que siá l’òrdre del jorn. Los secretaris d'Estat e nauts comissaris i participan pas que quand l'òrdre del jorn los concerna.
Dins lo govèrn actual i a sonque des ministres e ministres delegats
Atribucions
[modificar | Modificar lo còdi]Es al govèrn de « determinar e conduire la politica de la Nacion », segon l’article 20 de la Constitucion. La definition de las politicas e dels objectius governamentals se fa en practica per la redaccion de projèctes de leis e de decrets. Cada decision politica deu s'encastrar fin finala dins un tèxte juridic. Totes los projèctes de leis coma qualques decrets devon èsser adoptats en Conselh dels ministres. En efècte dins lo Conselh dels ministres lo govèrn definís collectivament l'orientacion de sa politica e pren las mesuras essencials destinadas a la metre en òbra.
L'accion del govèrn se fa mejans doas fòrças d'execucion, l'armada e l'administracion publica, qu'orienta l'accion dins lo sens de sa politica.
Lo govèrn dispausa de prerogativas essencialas mas tanben de competéncias extraordinàrias; vigila al bon foncionament e a la continuitat dels servicis publics, dispausa de prerogativas dins lo debanament de la procedura parlementària, pòt recèbre los avises del conselh Economic e Social pels projèctes de leis per la reforma economica.
Foncionament
[modificar | Modificar lo còdi]La tenguda dels Conselhs dels ministres, cada dimèrcres matin al palais de l'Elisèu jos la presidéncia del President de la Republica, favoriza la solidaritat e la collegialitat del trabalh governamental. Mas l'essencial del trabalh del govèrn se fa endacòm mai, es a dire, per cada des ministèris dins de gropes de trabalh reünissent de representants de qualques ministèris: reünions, comitats o Conselhs interministerials. E mai, l'intervencion del Primièr ministre o de sos collaborators pendent aquelas reünions de trabalh garantit l'eficacitat e la coeréncia de las mesuras e decisions qu'i son prisas[3].
Budgèt
[modificar | Modificar lo còdi]Lo govèrn es responsable de la politica economica e financièra de l’Estat, autoriza totas las depensas e los ganhs de cada ministre, e la lei de de las Finanças. Cada ministre prepara la lista dels besonhs annadièrs que somet al ministre del budgèt, aquel darrièr accòrda o rebuta lors finançaments. Es tanben aquel ministèri qui calcula lo budgèt de l'Estat per l’an que ven e qu'establís lo « collectiu budgetari » regropant totas las despensas e ganhs annadièrs de l’Estat.
La « lei de las Finanças » per èsser aplicada, deu èsser votada pel Parlament que pòt apondre d'amendements.
Incompatibilitat
[modificar | Modificar lo còdi]Las foncions de membre de Govèrn son incompatibles amb l’exercici de tot mandat parlementari, de tota foncion de representacion professionala de caractèr nacional e de tot emplenc public o de tota activitat professionala[4]. S’agís aquí a l'encòp d'evitar lo pes de qualques pressions o influéncias exterioras suls ministres e de lor permettre de se consacrar tot al trabalh governamental.
Pasmens pòdon consevar los mandats locals (cònsols, conselhièrs regionals o generaux, eca...).
Relacions amb lo Parlament
[modificar | Modificar lo còdi]Lo govèrn es responsable debans lo Parlament. Sobretot, lo govèrn pòt engatjar sa responsabilitat debans l’Assemblada nacionala, e l’Assemblada nacionala pòt revocar lo govèrn amb una « mocion de censura »[5].
En cas d'intervencion armada, lo govèrn deu informar lo Parlament, e li sometre l’autorizacion, per un conflicte pendent mai de 4 meses[6].
Lo Primièr ministre pòt apondre de jorns suplementaris de sesilha, ou reünir lo Parlament en sesilha extraordinària[7].
Organizacion foncionèla
[modificar | Modificar lo còdi]Secretariat general del Govèrn
[modificar | Modificar lo còdi]Lo Secretariat general del Govèrn es une institucion qu'assegura lo contunh de l’Estat pendent las modificacions governamentalas jos la Cinquena Republica. Institucion plaçada jos l’autoritat del Secretari general del Govèrn e relevant del Primièr ministre, diferís de doas entitats caracteristicas de la tradicion administrativa francesa, lo cabinèt ministerial e l’administracion centrala.
Annèxas
[modificar | Modificar lo còdi]Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]- (fr) Pascal Jan, Le Gouvernement, La documentation française, 2005.
Nòtas e referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ Article 8 de la Constitucion Francesa.
- ↑ (fr) Decret presidencial del 18 de mai de 2007 pel Govèrn francés PDF .
- ↑ (fr) Site oficial del Primièr ministre, La foncion del Primièr ministre.
- ↑ Article 23 de la Constitucion Francesa.
- ↑ Article 49 de la Constitucion Francesa.
- ↑ Article 35 de la Constitucion Francesa.
- ↑ Articles 28 e 29 de la Constitucion Francesa.