Gallaecia
La Galècia (Gallaecia en latin) èra una província romana du nòrd-oèst de la peninsula Iberica que compreniá lo nòrd du Portugal e las actualas comunautats autonòmas de Galícia e de las Astúrias, e tanben las províncias actualas de Leon e de Zamora d'Espanha. Sa capitale èra Bracara Augusta (Braga).
S'utiliza lo tèrme de Gallaecia per designar lo nòrd-oèst de la peninsula Iberica, al mens fins a l'installacion del reialme suèu dins la region en 410.
Origina
[modificar | Modificar lo còdi]Los galaics fan lor dintrada dins l'istòria escricha al sègle I ApC, dins la poesia epica Punica de Silius Italicus sus la Segonda guèrra punica d'un biais qu'es encara familièr, dos mila ans après.
Limitas e composicion
[modificar | Modificar lo còdi]
Refòrma de Dioclecian
[modificar | Modificar lo còdi]Entre las annadas 284 e 305, l'emperaire Dioclecian fa un anovèla organizacion administrativa de l'Empèri. Dins la Peninsula Iberica son creadas doas novèlas província la Galècia e la Cartaginesa a partir d'aquesta que ja existissián la Betica, la Tarraconesa e la Lusitània.
La Galècia venguda província romana après la reforma de Dioclecian èra compausada de tres convents juridics:
- Conventus Bracarensis, capitala Bracara Augusta (Braga), e compreniá lo nòrd du Portugal fins al flume Douro, lo sud de la província de Pontevedra e gaireben tota de la província d'Ourense.
- Conventus Lucensis, capitala Lucus Augusti (Lugo), correspondava a las província de La Coronha, província de Lugo, lo nòrd de la província de Pontevedra, una partida de la província d'Ourense, e la partida occidentala de las Astúrias.
- Conventus Asturiensis, capitala Asturica Augusta (Astorga), correspondava a la partida nòrd oriental del Portugal, lo tèrme èst de la província d'Orense, la partida oèst de la província de Zamora, la província de Leon e en granda partida las Astúrias.
Espandiment: Sègle IV a VI
[modificar | Modificar lo còdi]
A la fin del sègle IV dins al començament del VI, la província de Gallaecia de l'Empèri roman d'Occident s'espandiguèt sus tot lo Nòrd-Oèst de la Peninsula iberica, dempuèi las còstas cantàbricas al nòrd, fins al flume Douro e lo Sistèma Central al sud, mercé a l'incorporacion dins la Galècia del Convent Cluniense, qu'èra de la província tarraconesa, e aviá per capitala la vila de Clunia.
Per las descripcions de fòrça autors de l'epòca coma Paul Orosi, Idaci o Isidor de Sevilla se conéis una de las regions umanas e geograficas de la província romana de Galècia:
- Cantàbria, region montanhosa situada dins lo Convent Cluniense ont vivián los Cantabres.
- Campus Gallaeciae (Camps de Galècia), loga plana situada entre lo Convent Asturicense e lo Convent Cluniense, ancianament abitada per leo Vaccèus, coneguda actualament jol nom de Tierra de Campos, dins l'actuala Castelha e Leon.
- Astúria, region correspondent gaireben amb lo Convent asturicense abitat pels Astures.
- Pars Gallaeciae (Partidas de Galècia), èra la region netament galèciana compausada pel Convent Lucense e lo Convent Bracarense, essent lo nuclèu de la Galècia.
Bracara Augusta demorèt la capitala provinciala de tota la Galècia fins a l'arribada dels Suèus.
Lo reialme suèu foguèt compausat mai que mai del convent Bracarense e del convent Lucense e de la partida oèst del convent Asturiense. Aquestes tres convents constituisson un territòri qui serà sovent de biais eronèu la Galèsia fins a la fin del sègle XV.