Solutrean

Lo Solutrean es una cultura preïstorica qu'existiguèt en Euròpa tre 22 000 a 18 000 avC, que començèt amb un periòde fred e sec del Paleolitic Superior, quand lo rangièr èra l'espècia principala, succedit per d'oscillacions climaticas umidas e temperadas, intercaladas per d'epòcas fredas e secas.

Aquela cultura coexistiguèt al sud-èst francés amb las culturas Rosenian e Salpetrian, caracterizadas per de microlits. La desaparicion del Solutrean foguèt subta e per de causas desconegudas. Lo solutrean fa un utillatge innovador. Las puntas foliacèas (d'estructura laminara) solutreanas son las aisinas pus elaboradas de tot lo Paleolitic Superior. L'art mobilièr es pas important e es representat generalament per de rèstas d'òs e de pèças de dents decoradas e per de nombrosas pendelòcas. Per contra, l'art rupèstre es magnific e fòrça original, que i destacan los basrelèus d'animals.

L'origina del Solutrean es controversiada e polemica, mas i a doas ipotèsis fondamentalas: l'origina africana o l'origina autoctòna (Euròpa sud-occidentala). En supòrt de la primièra s'adusís las similituds entre las puntas solutreans d'aletas e peduncul de la còsta espanhòla e las pèças que fan partida de la cultura Aterian de Marròc (fòrça anteriora). Ça que la, lo lapse grand de temps entre aquelas culturas e, sustot, lo fach que las pèças solutreans mai ancianas presenten unicament de retòcas unifacialas, mentre que l'Aterian utilizava ja lo bifacial pus evolucionat, fa que semble fòrça mai probabla l'ipotèsi de l'origina autoctòna. S'es prepausat d'autras originas, coma lo Gravetian de Grand Bretanha e Belgica o lo Szeletian d'Ongria. Lo Solutrean "classic" s'estendèt per França, Anglatèrra, nòrd d'Espanha e Portugal. I a un Solutrean que podèm apelar "extracantabric" situat dins lo quart sud-èst de la Peninsula Iberica.