Desbarcament aliat d'Itàlia
Lo desbarcament aliat d'Itàlia designa una tiera de desbarcaments aliats que se debanèron en Itàlia dins lo corrent de la Segonda Guèrra Mondiala dau 3 au 16 de setembre de 1943. Entraïnèron la capitulacion italiana e l'afondrament definitiu de son regime faissista.
Acomencèron lo 3 de setembre ambé lo passatge de l'Estrech de Messina per lei tropas britanicas. Ocupèron aisament Reggio de Calàbria e avancèron dins lei montanhas dau sud de la peninsula. Fonduda après d'annadas de combats e en causa d'una economia afeblida, Itàlia capitulèt lo 8. Dins aquò, leis Alemands èran ja preparats a aquela defeccion. Ocupèron rapidament lei ponchs estrategics dau territòri italian e i preparèron mai d'una linha defensiva per blocar ò alentir l'avançada deis Aliats. De son caire, lei fòrças aliadas aprofichèron son acòrdi ambé lei tropas italianas per desbarcar a Salèrn (8-9 de setembre) e a Tarenta (9 de setembre). S'i turtèron pasmens a una resisténcia fòrta deis Alemands mai capitèron finalament de prendre pè sus lo litorau. Après lo 16, leis Alemands abandonèron Salèrn e pauc a pauc tot lo sud d'Itàlia per s'establir sus sei linhas defensivas situadas dins lo centre de la peninsula.