Coleoptèr

Coleoptera

Diferentas espècias de coleoptèrs

Classificacion
Règne	Animalia
Embrancament	Arthropoda
Sosembr.	Hexapoda
Classa	Insecta
Sosclassa	Pterygota
Infraclassa	Neoptera
Superòrdre	Endopterygota

Òrdre

Coleoptera
Linnaeus, 1758

Los coleoptèrs (Coleoptera) son un òrdre d'insèctes dotats d'elitres protejant lors alas. Lo mot « coleoptèr » ven del grèc κολεός « estug » e πτερόν « ala ». S'agís de l'òrdre que compta mai grand nombre d'espècias. Fòrça d'espècias o grops d'espècias an de noms vernaculars plan establit; los escarabats, las galinetas, los cussons, los carabs son de coleoptèrs. Vivon dins gaireben totes los biotòps, levat en mitan polairs e oceanics. Possedisson mai sovent doas paras d'alas. La primièra para d'alas, a vegada pla colorada, nomenat elitre, forma lo clòsc d'aqueles insèctes e la segonda para, las alas membranosas, s'utilizan per volat.

Generalitat

L'òrdre dels coleoptèrs es lo mai nombrós de la classa dels insèctes. Segon las estimacions, serián mai de 1 milion d'espècias descricha e non descricha pel mond. Aquel grop constituís près de 25 % de la diversitat animala^[1]^,^[2]^,^[3]. Près de 40 % de las espècias d'insèctes descrichas fan partit d'aquel òrdre. Las familhas dels coleoptèrs mai abondantas son aquelas de las staphylinidae (estafilinids) e de las curculionidae (cussons).

Los coleoptèrs son plan diversificats e son presents dins totes los principals abitats levat de regions polaras e marinas. Son tanben adaptats a diferents ròtles ecologics. N'i a de detritivòrs non especialistas, descompausant los rèstes vegetals. N'i a de coleoptèrs que se noirisson de carrònha o d'excrements. N'i a que se noirisson de micòtas e d'autres son exclusius a un tipe de planta. N'i a d'insèctes fitofags generalistas que manjan de pollèns, de flors e de fruchs. I a tanben de predators e de parasits que s'atacan a d'autres invertebrats. Fòrça d'espècias son utilizadas coma agents de contraròtle en agricultura, coma las galinetas, los carabs e los estafilinids.

Fan tanben partida de la cadena alimentària essent la presa de mai d'un invertebrats e vertebrats, coma los peisses, los reptils, los aucèls e los mamifèrs. D'entre aquel òrdre, unes son considerats coma de gastaires en agricultura o dins l'industria alimentària, coma lo dorifòr de la trufa (Leptinotarsa decemlineata) e d'autre cussons coma (Callosobruchus maculatus) e aquel de la farina (Tribolium castaneum).

Diversitat

L'òrdre dels coleoptèrs es mai abondant amb près de 350 000 a 400 000 espècias descrichas divisadas en quatre sosòrdres (Adephaga, Archostemata, Myxophaga e Polyphaga). Aquò equival a 40 % de totas las espècias d'insèctes descrichas e gaireben 30 % de las espècias animalas. Pasmens se la classificacion es encara subjècte a de cambiaments, i a fins a 500 familhas e sosamilhas^[1]^,^[4]^,^[5].

Anatomia extèrne

Los coleoptèrs se caracterizan per un exosquelèt plan fòrça dur. Aquela estructura constituís tanben lo primièr parelh d'alas (elitres). Aquel exosquelèt se constituís de fòrça placas, nomenadas escleritas e aquelas son separadas per de suturas primas. Aquela concepcion permet al còrs d'èsser plan aparat tot gardant sa flexibilitat. L'anatomia generala es pro unifòrma dins l'òrdre, pasmens se los organs e los apendices pòscan variar fòrça en aparéncia. Coma totes los insèctes, lor còrses se divisa en tres seccions: la tèsta, lo torax e l'abdomèn.

Tèsta

La tèsta es pro esclerificada e vària en talha. Las pèças bucalas son de tipe trissairas e se trapan a l'avant de la tèsta. Los uèlhs son compausats e plan variable d'una familha a l'autra. Coma pels Gyrinidae, que son espandits de biais a permetre una vista al dessús e en dejós de l'aiga. Se trapa tanben d'ocèlas, d'ulhets simples mai sovent situats mai luènh, al suc de la tèsta.

Las antenas son los organs màger per l'odorat. Pòdon tanben servir d'organs tactils per analisar lo mitan, de mejan de comunicacion per l'acoblament o encara de mejan de defensa. Las antenas son plan variablas dins las familhas de coleoptèrs. Mai, al sen d'una quita espècia, se trapa tanben de leugièras diferéncias entre los sèxes.

Los coleoptèrs an de pèças bucalas similaras a l'òrdre dels ortoptèrs. D'entre aquelas pèças, i de mandibulas, qu'apareisson coma de grandas pinças sul davant de la tèsta. Se desplaçan orizontalament e servisson a prene, espotir o copar la noiritura o los enemics. Unas espècias, las mandibulas dels mascles son plan desvelopats e plan alargadas al vejaire aquelas de las femes^[4].

I a tanben de maxillars e de palps labials, d'apendicis en forma de dets que se trapan a l'entorn de la boca de gaireben totes los coleoptèrs. Servisson a se desplaçar la noiritura a l'interior d'aquela.

Torax

Lo torax es segmentat en doas partida: lo protorax e lo pteratorax. Lo pteratorax compren le mesotorax e lo metatorax fusionats. Es tanben la partida del còrs ont los tres parelhs de patas son ligats. L'abdomèn es posterior al torax^[1].

Patas

Las patas son composadas de mai d'un segments: coxa, troquantèr, femur, tibià e tars. Aquel darrièr es segmentat mai sovent en dos o cinc articles. Al tèrme, i a arpas, mai sovent un parelh. Las patas servisson subretot per la locomocion e pòdon èsser de formas diferentas. Per las familhas de coleoptèrs aqüatics, coma los Dytiscidae, Haliplidae o Hydrophilidae, lo darrièr parelh de patas pòrta una reng de longs pels e es adaptada per la nada. De coleoptèrs, coma los escarabats e unes carabs, an de patas alarguidas e espinosas del tipe escavaires per los ajudar a çò far. D'autres possedisson de femurs mai largs e pòdon realizar de sauts pro luènhs, coma per las alitisas e unas espècias de cussons.

Alas

Las alas anterioras, nomenadas elitres, son connectadas al pteratorax. Son espessas e opacas. Los elitres son pas utilizadas pendent lo vòl. Al repaus, cobrisson e aparan las alas posterioras, que son membranosas e mai fragilas. Per unes coleoptèrs, la capacitat de volar se perdèt. Dins aquela categoria i a, per exemple de carabs, de cussons e d'espècias deserticas e cavernicòls. Dins unas raras familhas, los coleoptèrs son pas capables de volar e tanpauc an d'elitres. Per exemple de femes de la familha de las Phengodidae e de las Lampyridae possedisson ni alas e ni elitres.

Abdomèn

L'abdomèn es la partida rèire lo metatorax e se compausa d'una seriá d'anèls. Aqueles segments possedisson una seriá de pichon traucs, nomenats estigmats, que permeton a l'insècte de respirar. Los dos tipes màger son las tergitas (sus la fàcia dorsala) e las escleritas (sus la fàcia). Aquelas doas placas son articuladas lateralament (plora) per un replec membranar extensible (conjontiva), lo replec tegumentari ploral. Per gaireben totes los coleoptèrs, los tergits son membranoses e son amagadas jos los elitres al repaus. Las escleritas son mai sovent mai largas e son plan visiblas jos l'abdomèn. Lor nivèl de esclerificacion pòt èsser plan variable. L'abdomèn a pas d'apendicis, mas unes insèctes (per exemple: Mordellidae) an de lòbes esternals articulats^[6].

Reproduccion e desvelopament

Gaireben totes los coleoptèrs realizan una metamorfòsi complèta (olometabòla). Mai sovent, lo desvelopament se realiza en quatre estapas: l'uòu, la larva, la ninfa e l'imagò o adult. La nimfa es a vegadas nomenada crisalida. Per unas espècias, la ninfa pòt èsser amagada a l'interior d'un cròs o d'un cocon. De tipes de coleoptèrs realizan una metamorfòsi del tipe ipermetabòla. Aqueles insèctes an un estapa transformacion de mai, entre la larva tipica e la ninfa. Per exemple, per las Meloidae, i a l'uòu, la primièra estapa larvària que compren una prima larva e adaptada a la locomocion, una segonda estapa larvària amb una larva massissa e sedentària, una nimfa e fin final un adult.

Acoblament

Los compòrtaments de reproduccion pels coleoptèrs pòdon èsser plan diversificadas. Pendent lo periòde de reproduccion dels insèctes, la comunicacion se realiza subretot per la secrecion de feromònas. Lo mascle pòt donc localizar una feme receptiva d'aquela mena. Las feromònas son especificas per cada espècia e son constituidas de diferentas moleculas quimicas. Per exemple, las feromònas d'unes escarabats de la sosfamilha de las Rutelinae son compausadas majoritàriament d'una sintèsi d'acid gras. D'autres, coma dins la sosfamilha de las Melolonthinae, son puslèu compausats d'acids aminats e d'acids terpenics.

Una autra tecnica de comunicacion es l'utilizacion de la bioluminescéncia. Pels coleoptèrs, aquela forma de crida se limita a la familha de las Lampyridae e de las Phengodidae. Los individús d'aquelas familhas produson de lutz qu'es fabricada per d'organs a l'interior de lor abdomèn. Los mascles e femes comunican d'aquel biais pendent la periòde de reproduccion. Los senhals son diferents d'una espècia a l'autra (la durada, la composicion, la coregrafia aeriana e dins l'intensitat)^[1].

Pendent lo periòde de reproduccion, lo mascle e la feme pòdon s'engatjar dins una parada nupciala. Pòdon far bronzinar lors alas, crear de sons o far vibrar los objèctes ont son pausats. Per unas espècias, coma las Meloidae, lo mascle puja sus l'esquina de la feme e li alisa las antenas e los palps labials amb sas antenas^[1].

La competicion es fèra e fòrça mascle mòstran de compòrtaments territorials e agressius. Son prèsts a se batre per conservar un pichon territòri o aver l'escasença de se reproduire amb una feme. Per unas espècias, los mascles possedisson de banas e de protuberàncias sus lor tèsta o lor torax. Aqueles ornaments servisson a combatre d'autres mascles de la meteissa espècia.

L'acoblament es mai sovent rapid mas per unas espècias pòt durar d'oras. Pendent lo ligam, les espermatozoïdes son transferits a l'interior de la feme per fecondar los uòus^[4].

Desvelopament

Uòus

Pendent sa vida, una feme pòt produire entre una desena d'uòus e de milièrs. Los uòus son ponduts segon lo substrat ont las larvas se desveloparàn. Per exemple, dins la farina, los adults de tenebrions pondon lors uòus de biais aleatòri. Per de Chrysomelidae e las Coccinellidae, los uòus son ponduts en massa sul fulham o pausat sul brot. D'autres pondon a l'interior de las raïças a l'ajuda d'un ovipositor especializa (ex: cusson de la caròta).

Los sonhs parentals donats als uòus vàrian segon las espècias, anant de la simpla pausa d'uòu jos una fuèlha fins a la construccion d'estructuras sosterranhas especializadas^[1]. De coleoptèrs mòrdon de partidas d'una fuèlha per la far rotlar sus ela meteissa e enseguida pondon lors uòus dedins. Aquela estructura apararà lors uòus dels mals temsp e d'eventuals predators.

Per la crisomèla Mimosestes amicus, i a una estrategia de ponda d'uòus non fecondats, apilats sus d'uòu fecondats, de biais a los aparar de parasitoïds^[7].

L'ovoviviparitat es presenta per unas espècias. Mai sovent, i a una estrategia de reproduccion pels insèctes qu'ocupan de mitans dangieroses pel desvelopament dels uòus. De femes de Chrysomelidae vivon dins las zonas montanhosas o subarcticas practican l'ovoviviparitat^[8] .

Larva

Es mai sovent a l'estadi de larva que l'insècte s'alimenta mai. Un còp sortit de l'uòu, tendon a èsser fòrça voraç. Pels fitofags, d'espècais se noirisson de las partidas extèrnes dels vegetals, coma del fulham, de la tija, de las flors o encara dels fruchs. D'autres se trapan a l'interior e se noirisson del cambium, coma per las Buprestidae e las Cerambycidae. Las larvas d'unas familhas, coma Carabidae, Coccinellidae, Dytiscidae e Staphylinidae son predatrises. Lo periòde larvar es fòrça variable segon las espècias e de condicions environamentalas presentas^[4].

Las larvas de coleoptèrs se pòdon identificar per lor tèsta esclerificada, la preséncia de pèças bucalas de tipe trissaire e l'abséncia de pseudopòdi. Lor torax es dificilament destriable de lor abdomèn. Coma pels coleoptèrs adults, las larvas son plan variadas en aparéncia. Per de familhas, las larvas son fòrça aplatidas e son plan mobilas coma las Carabidae e Staphylinidae. Per d'autres, coma las Elateridae e Tenebrionidae, las larvas sont completament esclerificadas e an una forma alongada. Per las Scarabeidae, las larvas son mai sedentàrias, popudas e en forma de « C ».

Per completar lor desvelopament, las larvas de coleoptèrs passan per de mudas. Per fòrça espècias, la larva ganha en pes e en talha pendent sa creissença. Es una metamorfòsi de tipe olometabòla. Dins los coleoptèrs, i a tanben de familhas que practican un autre tipe de metamorfòsi: l'ipermetabòla. Dins aquel tipe de desvelopament, la larva de tipe triongulin es plan mobila per enseguida venir una larva mai sedentària. Practican l'ipermetamorfòsi las Meloidae e d'Staphylinidae, coma lo genre Aleochara.

Nimfa

Coma totes los pterigòts, a la fin de l'estadi larvar, la larva se transfòrma en ninfa. A partir d'aquela novèla forma, n'emmergís un adult entierament format. La ninfa sembla a l'adult, es mai sovent de color palla, amb las patas e las antenas agrumeladas sus son còrs. Restrencha en movement, sovent immobil e a pas de mandibula. Es donc un estadi fòrça sensible per la predacion.

Per unas espècias, la larva cava o se fabrica un abric amb de matèria organica per poder començar sa transformacion^[9].

Comportaments

Locomocion aqüatica

Los coleoptèrs aqüatics utilizan de tecnicas per prene l'aire jos la superfícia de l'aiga. Pendent la cabussada, las Dytiscidae prenon una bofiga d'aire entre los elitres e l'abdomèn. Las Hydrophilidae garda un jaç prim d'aire amb de pichons pels a la superfícia de lor còrs. Las Haliplidae utilizan lors elitres e lor coxa per prene d'air^[10]. Las Gyrinidae pòrtan simplament una bofiga d'aire amb elas quand cabussan.

Comunicacion

Feromònas

Los coleoptèrs desvolopèron una varietat de mejans per comunicar. Lo lengatge quimic, per l'utilizacion de feromònas es una d'aquelas tecnicas. Aqueles signals pòdon s'utilizar per atirar un partenari sexual, formar una agregacion, per prevenir d'un dangièr o quitament per se defendre.

Las feromònas d'agregacion son utilizadas per atirar d'individús de la meteissa espècia sus una planta ostessa. Pel dendroctòn del pin (Dendroctonus ponderosae), lo primièr arribat sus l'arbre òste daissa una traça quimica d'invita pels sièus. Aquela invitacion mena d'individús mascles tant que d'individús femes. Se la populacion de dendroctòn es tròp importanta, los individús secrètan una feromòna d'antiagregacion. Aquò a per efièch d'eliminar la competicion e los efièchs nefasts d'una populacion tròp importanta^[11].

Las feromònas pòdon èsser perturbadas per las diferentas condicions meteorologicas, coma lo vent o la temperatura.

Sons

D'espècias comunican pel bronzinament, una creacion d'un son per fregadís. Mai sovent, lo son se dona pel frejament de microstructuras en forma de penche. Pel dendroctòn del pin (Dendroctonus ponderosae), los adults frejan lors alas amb lor abdomèn per crear un son inaudible per l'òme^[11]. Aquela tecnica de comunicacion es tanben observada pels longicòrns (Cerambycidae).

Los representants de mai d'una familhas produson de sons pel contacte amb una partida de lor còrs e lo substrat. D'Anobiidae vivon dins las causas de fusta crean un tica taca sinistre per comunicar lor emplaçament a un partenari sexual.

D'insèctes produson de sons retonants coma mejans de defensa. Per exemple, los carabs de la sosfamilha de las Brachininae produson una excrecion d'una substància toxica per lor abdomèn que se sentisson en dangièr. Per las espècias pichonas, le son est gaireben pas audible. Per contra, per las espècias tropicalas, lo bruch de la descarga pòt semblar à la detonacion d'un fusiilh e alara, espaventar d'eventuals predators^[12].

Sonhs parentals

Pels insèctes, los suènhs parentals son pro rares. An per tòca de favorizar la subrevida de las larvas las aparant contra los predators e las condicions a l'entorn desfavorablas. Un bon exemple de suènhs parentals es per l'estafilinis Bledius spectabilis queviu dins las salinas. Los uòus e las larvas d'aquela espècia son menaçadas per la marèa ananta. Per melhorar las escasenças de subrevida dels pichons, la femèla los susvelha menimosament. Quand aqueles son en dangièr d'asfixia, l'estafilinid reagís e las ajuda cavant. Mao, crean de pichons cròses pels uòus e larvas, las aparan de las vèpas parasitoïdas e dels predators^[13].

D'espècias de bosièrs (Scarabaeoidea) mòstran tanben una forma de suènhs parentals. Los bosièrs reculhisson d'excrements d'animals e crèan de bolas fins a 50 còs superior a lor quita pes. D'abituda, es lo mascle que possa la massa d'excrements e la feme lo seguís. Quand trapa un luòc amb un substrat ideal, s'i arrèstan e entèrran la bola d'excrements. Après l'acoblament, van preparar la bosa e la feme pond sos uòus a l'interior. Aquela bola ven un vertadièr gardamanjar per las larvas. Per una espècias, los adults daissan sols los pichons, per d'autres, demòran près d'eles per los aparar^[14].

Tanben existís de suènhs parentals per d'espècias de Silphidae.

Alimentacion

Los coleoptèrs son capables d'espleitar una granda diversitat de fonts alimentàrias. Unes son omnivors, manjant de plantas e d'animals. D'autres son fòrça especializats dins lor regim alimentar. Fòrça espècias de Chrysomelidae, Cerambycidae, Curculionidae son especificas e se noirisson pas que d'una sola espècia de planta. De coleoptèrs, coma las Carabidae e las Staphylinidae, son subretot carnivòrs. Caçan e consoman fòrça pichonas presas, coma d'autres artropòds, de vèrms de tèrra e de caragòls. Gaireben totes aqueles predators son generalistas mas unas espècias an de preferéncias per de presas mai especificas.

La matèria organica en descomposicion fa partit del regim alimentar de fòrça espècias. Dins aquela categoria, existís d'espècias dichas coprofagas (ex: Scarabeidae e Geotrupidae) que consomisson d'excrements e d'espècias necrofagas (ex: Silphidae) que se noirisson d'animals mòrts.

Ecologia

Defensa e predacion

Los coleoptèrs an una varietat d'estrategias per evitar d'èsser atacadas per de predators o des parasitoïds. D'entre aquelas estrategias, i a lo camoflatge, lo mimetisme, la toxicitat e la defensa activa.

Los insèctes que practican lo camoflatge utilizan una coloracion o una forma per se fondre dins lor mitan. Aquel tipe de coloracion es espandit dins mai d'una familhas de coleoptèrs, subretot aquelas qui se noirisson de fusta o de vegetacion (ex: Chrysomelidae et Curculionidae). Unas an la coloracion e la textura del substrat ont vivon^[15]. Las larvas d'unas espècias se camoflan amb lors excrements. Aquela practica existís per de Chrysomelidae.

D'espècias ressemblan a se n'enganar a una vèspa. Aquela tecnica de defensa se nomena mimetisme batesian. Mesclan lor mimetisme als compòrtaments de l'insècte imitat. D'aquela imitacion, pren la proteccion contre los predators. De longicòrns (Cerambycidae) practican aquel tipe de mimetisme. Fòrça espècias de coleoptèrs, coma las galinatas, las cantaridas e las licidas, secrètan de substàncias desagradablas o toxicas per s'aparar. Aquelas meteissas espècias presentan sovent d'aposematisme, una estrategia adaptativa que torna per una coloracion viva o de contrast un messatge d'avertiment^[15].

La defensa quimica es una autra tecnica de defensa practicada per de coleoptèrs. Aquela estrategia es pas sonque contra los predators. Sembla que tanben poirián protegir contra las infeccions e los parasits. D'espècias libèran de substàncias quimicas jos la forma d'un nívol de vapor amb une precision susprenenta. La polverizacion es a vegadas tan fòrta que dona un bruch de detonacion. Las toxinas son sovent eissidas de la consomacion de plantas toxicas. Lo metabolisme de l'insècte isola aquelas toxinas e los intègra a son sistèma. Pels carabs africans del genre Anthia e Thermophilum, la substància quimica largada es de l'acid formic, la meteissa fabricada per de formigas. Los carabs bombardièrs an la capacitat de largar un liquid corrosiu en bolh sus lors assalidors. Aquela substància es compausada d'idroquinòna e de peroxíd d'idrogèn^[15].

De coleoptèrs possedisson d'atributs fisics coma d'espinas o de protuberàncias que los ajudan a se defendre e los fan pauc atrasents per d'eventuals predators. En cas de dangièr, pòdon mòrdre o alara ressarrar lors patas espinosas sus l'enemic^[15].

Parasitisme

D'espècias de coleoptèrs son d'ectoparasits de mamifèrs. Platypsyllus castoris, una espècia d'estafilinid, viu pas vertadièrament coma parasit mis que, als estadis larvaris e adults se noirís de pels d’excrecions del vibre. Aquela espècia a pas d'ala e d'uèis coma fòrça d'autres ectoparasits^[16].Se pòt pas lo qualificar de parasit que noisís pas a son òste dins son integritat, puslèu es comensal.

Lo pichon coleoptèr dels bornats (Aethina tumida) es tanben un tipe de parasit. Las larvas d'aquel insècte se noirisson del mèl e damatjan o destruison las brescas se n'alimentant. Defecan tanben dins lo mèl e aquò provòca un rebolum amb una odor caracteristica d'iranja en descomposicion. A l'escasença de grandas infestacions, las abelhas pòdon decidir de quitar lo bornat. A. tumida es considerat coma un insècte nosible per l'industria de l'apicultura^[17].

Los coleoptèrs pòdon èsser tanben d'òstes per de vèspas parasitoïdas. Per exemple, la galineta maculada (Coleomegilla maculata) es l'ostessa d'una vèspa braconida nomenada Dinocampus coccinellae. Pendent l'oviposicion, la feme parasitoïda s'apròcha de son òste e li penètra l'exosquelèt a l'ajuda de son ovipositor modificat. Pausa son uòu a l'interior de la galineta. La larva s'alimentarà dels còsses grases d'aquela. Pendent la pupason, que se realiza a l'exterior de la galineta, la larva manipula son òste per qu'aquel apara son cocon^[18].

Pollinizacion

Los coleoptèrs pòdon èsser de pollinizators fòrça importants dins de regions coma la zònas mièg aridas d'Africa australa, dins lo sud de Califòrnia^[19] e dins las pradas montanhosas de KwaZulu-natal d'Africa del Sud^[20].

De tipes de flors semblan atirar mai los coleoptèrs. Las flors atirantas son mai sovent de granda talha, verdenca o blancasa e plan perfumada. L'odor largada pòt èsser especiada, fruchat o pareissièr a la descomposicion de la matèria organica. Gaireben totas las flors pollinizadas per aqueles insèctes an una forma aplatida o possedisson una partida en forma de plataforma. Aquela estructura permet una melhora accessibilitat als pollèns^[21]. Los ovaris de las plantas son mai sovent plan aparats contra las pèças bucalas del tipe trissaire dels coleoptèrs.

Mutualisme

Lo mutualisme es una collaboracion entre d'individús d'espècias diferentas. Aquela relacion es pas comuna entre los diferents òrdres d'insèctes. Pasmens, existís d'exemples d'aquel tipe de relacion implicant de coleoptèrs, coma per la sosfamilha de las Scolytinae. L'escolit cava de tunèls dins los arbres mòrts e cultiva d'òrts fongics, que digerissent la fusta, ven lor sola font de noiridura. Quand l'adult aterrís sus un arbre que li cal, cava un tunèl ont libèra d'espòras de son simbiòsi fongic. Lo fungi penètra lo xilèma de l'arbre, lo digerís e se concentra dins las partidas mai nutritivas. Las larvas d'escolits son pas capables de digerir la fusta a causa de las toxinas presentas. Utiliza donc sa relacion amb lo fungi per ajudar a passar las defensas de l'arbre^[22]^,^[23].

Comensalisme

Lo comensalisme es un tipe de relacion biologica ont un òste dona un benefici a comensal. L'òste obten pas cap de ganh en escambi. De pseudoscorpions pujan de longicòrne e s'aparan jos las lors elitres. Benefícian d'un transpòrt cap a de territòris nòus e son tanben aparats dels predators. Lo coléoptèr es pas tocat per la preséncias dels viatjaires^[24]^,^[25].

Denominacion e istòria evolutiva

Posicion d'entre los insèctes

Classificacion

Lo tèrme « coleoptèr » foguèt format a partir del grèc ancian κολεόπτερος : « que las alas son cobèrtas d'una mena d'estug, coleoptèr », compausat de κολεός, koleos « estug » e de πτερόν, pteron, « ala »^[26]. Seriá estat inventat per Aristòtel^[27] e utilizat per Carl von Linné per regropar las espècias a vegadas nomenadas « verai coleoptèrs », al contrari d'autres autors coma Giovanni Antonio Scopoli qu'i inclusissiá las babaròtas o los ortoptèrs. Charles de Geer, dins son obratge de 1774, es lo primièr a aplicar le nom de Coleoptera sonque per d'espècias consideradas ara coma de coleoptèrs.

Aquel grop es ara repartit en quatre sosòrdres :

Adephaga Schellenberg, 1806
Archostemata Kolbe, 1908
Myxophaga Crowson, 1955
Polyphaga Emery, 1886

Demest los coleoptèrs i a fòrça familhas coma:

Anobiidae: cusson del pan
Anthicidae
Anthribidae: cusson del cafè
Brentidae
Buprestidae
Carabidae
Cerambycidae o Longicòrnes
Cetoniidae
Chrysomelidae: cusson del pibol
Cleridae
Coccinellidae
Cucujidae
Curculionidae: cusson del ris
Dermestidae
Dytiscidae
Elateridae
Geotrupidae
Histeridae
Hydrophilidae
Lampyridae
Leiodidae
Lucanidae
Meloidae
Melolonthidae: mai sovent inclusida dins la familha dels Scarabaeidae
Ptinidae
Scarabaeidae
Staphylinidae
Sylvanidae
Tenebrionidae: cusson de la farina

Pressions e menaças

Los coleoptèrs, coma fòrça autres invertebrats son someses a la pression de contunh dels pesticids (insecticidas). Fa pauc se mostrèt que d'espècias qu'an de bonas aptituds per volar refusan pasmens a passar pels espacis fòrça artificializats (coma las rotas)^[28]. Alara, en mai del risc d'espotiment, las infrastructuras rotièras expausan aquelas espècias a un fenomèn de fragmentacion de son abitat (quitament quand las rotas son tancadas o pauc utilizadas). Fin finala la manca de fusta mòrta e senescenta dins los boscs cultivats es tanben una causa de regression o desapareisson d'espècias que pòt èsser en partida limitada per una gestion duradissa de las forests expleitadas melhorant artificialament^[29], mejans la reïntroduccion de cronoxils, fustas senescentas, brutladas (fuòcs contrarotlats), eca. o naturalament (per arrèst localament dels talhs o de l'exportacion) l'ofèrta en fusta mòrta e en arbres senescents.

Nòtas e referéncias

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 et ^1,5 Powell, Jerry A. (2009).
↑ Rosenzweig, Michael L. (1995).
↑ Hunt, T. et al. (2007).
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 et ^4,3 Gilliott, Cedric (August 1995).
↑ Bouchard, P.; Bousquet, Y.; Davies, A.; Alonso-Zarazaga, M.; Lawrence, J.; Lyal, C.; Newton, A.; Reid, C.; Schmitt, M.; Slipiński, A.; Smith, A. (2011).
↑ vie, Michael A. (2002).
↑ Deas & Hunter. 2011.
↑ (en) Cho H-W et L. Borowiec, « A new species of the genus Ambrostoma Motschulsky (Coleoptera, Chrysomelidae, Chrysomelinae) from South Korea, with larval descriptions and biological notes », Zookeys, n^o 321,‎ 2013, p. 1-13 (lire en ligne)
↑ Eiseman, C. and N. Charney, 2010.
↑ Arnett, R. H., Jr. and Thomas, M. C. (2001).
↑ ^11,0 et ^11,1 (en) « Mountain pine Beetle Initiative », sur www.pc.gc.ca,‎ 5 avril 2009 (consulté le 9 janvier 2015)
↑ (en) « Beetles (Coleoptera) and Coleopterologist - Sounds », sur www.zin.ru (consulté le 12 janvier 2015)
↑ Wyatt, T. D. and Foster, W. A. (1989).
↑ Hanski, Ilkka; Yves, Cambefort (1991).
↑ ^15,0 ^15,1 ^15,2 et ^15,3 Evans, Arthur V.; Charles Bellamy (2000).
↑ Stewart B. Peck (2006).
↑ Neumann, P. and Elzen, P. J. (2004).
↑ Fanny Maure, Jacques Brodeur, Nicolas Ponlet, Josée Doyon, Annabelle Firlej, Éric Elguero et Frédéric Thomas, « », Biology Letters, 22 juin 2011 (PMID 21697162, DOI 10.1098/rsbl.2011.0415)
↑ Jones, G. D. and Jones, S. D. (2001).
↑ Ollerton, J.; Johnson, S. D.; Cranmer, L. and Kellie, S. (2003).
↑ Gullan, P.J.; Cranston, P.S. (March 22, 2010).
↑ Malloch, D. and Blackwell, M. (1993) "Dispersal biology of ophiostomatoid fungi", p. 195–206 in: Ceratocystis and Ophiostoma: Taxonomy, Ecology and Pathology, Wingfield, M.J., K.A. Seifert, and J.F. Webber (eds.
↑ Francke-Grossmann, H. (1967).
↑ Gail, Vines (April 18, 1992).
↑ Poole, Robert W. (2004).
↑ Définitions lexicographiques et étymologiques de « Coléoptère » du Trésor de la langue française informatisé, sur le site du Centre national de ressources textuelles et lexicales
↑ James K. Liebherr et Joseph V. McHugh in Resh, V. H. & R. T. Cardé (Editors) 2003.
↑ Burel, F. (1989) Landscape structure effects on carabid beetles spatial patterns in western France.
↑ Tero Toivanen and Janne S. Kotiaho, Mimicking natural disturbances of boreal forests: the effects of controlled burning and creating dead wood on beetle diversity... characterized by large volumes of dead wood and sun-exposed conditions.

Referéncias extèrnas

Referéncia Tree of Life Web Project : Coleoptera (en)
Referéncia Catalogue of Life : Coleoptera (en)
Referéncia Fauna Europaea : Coleoptera (en)
Referéncia Fossilworks Paleobiology Database : Coleoptera (en)
Referéncia ITIS : Coleoptera (fr) (+ version anglaise (en))
Referéncia Animal Diversity Web : Coleoptera (en)
Referéncia NCBI : Coleoptera (en)
Referéncia Fonds documentaire ARKive : Coleoptera (en)

Orientacion bibliografica

Clé illustrée des familles des coléoptères de France de Pierre Ferret-Bouin (1995), éditée par L'Entomologiste, 45 rue Buffon, 75005 Paris. Il s'agit d'une clé permettant, comme son nom l'indique, de trouver la famille correspondante. Elle comprend une clé dichotomique et de nombreux dessins. Relativement simple d'utilisation, c'est un ouvrage nécessaire pour découvrir de façon précise ce groupe très riche.
Guide des coléoptères d'Europe de Gaëtan du Chatenet (1986), édité par Delachaux et Niestlé. Ouvrage richement illustré, il permet la reconnaissance de près de 800 espèces.
À la rencontre des coléoptères, cahier technique édité par la fédération des clubs CPN (Connaître et Protéger la Nature). (ISBN 978-2-918038-12-2)
L'école des bestioles (2014), est composée de plusieurs classes. Les plus fameuses sont celle des coléoptères, des insectes ailés, des faux insectes et des larves. On suivra de nombreuses histoires drôles, instructives et même surprenantes entre les différents élèves et les professeurs. À travers ces histoires, on découvre les habitudes et les caractéristiques scientifiques des insectes. Dans chaque livre se trouve un glossaire illustré explicatif afin d’améliorer nos connaissances de ces petites bestioles. (ISBN 978-288934-009-5)

[:1-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 et ^1,5 Powell, Jerry A. (2009).

[2] Rosenzweig, Michael L. (1995).

[3] Hunt, T. et al. (2007).

[:0-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 et ^4,3 Gilliott, Cedric (August 1995).

[5] Bouchard, P.; Bousquet, Y.; Davies, A.; Alonso-Zarazaga, M.; Lawrence, J.; Lyal, C.; Newton, A.; Reid, C.; Schmitt, M.; Slipiński, A.; Smith, A. (2011).

[6] vie, Michael A. (2002).

[7] Deas & Hunter. 2011.

[8] (en) Cho H-W et L. Borowiec, « A new species of the genus Ambrostoma Motschulsky (Coleoptera, Chrysomelidae, Chrysomelinae) from South Korea, with larval descriptions and biological notes », Zookeys, n^o 321,‎ 2013, p. 1-13 (lire en ligne)

[9] Eiseman, C. and N. Charney, 2010.

[10] Arnett, R. H., Jr. and Thomas, M. C. (2001).

[:2-11] 11,0 et ^11,1 (en) « Mountain pine Beetle Initiative », sur www.pc.gc.ca,‎ 5 avril 2009 (consulté le 9 janvier 2015)

[12] (en) « Beetles (Coleoptera) and Coleopterologist - Sounds », sur www.zin.ru (consulté le 12 janvier 2015)

[13] Wyatt, T. D. and Foster, W. A. (1989).

[14] Hanski, Ilkka; Yves, Cambefort (1991).

[:3-15] 15,0 ^15,1 ^15,2 et ^15,3 Evans, Arthur V.; Charles Bellamy (2000).

[16] Stewart B. Peck (2006).

[17] Neumann, P. and Elzen, P. J. (2004).

[18] Fanny Maure, Jacques Brodeur, Nicolas Ponlet, Josée Doyon, Annabelle Firlej, Éric Elguero et Frédéric Thomas, « », Biology Letters, 22 juin 2011 (PMID 21697162, DOI 10.1098/rsbl.2011.0415)

[19] Jones, G. D. and Jones, S. D. (2001).

[20] Ollerton, J.; Johnson, S. D.; Cranmer, L. and Kellie, S. (2003).

[21] Gullan, P.J.; Cranston, P.S. (March 22, 2010).

[22] Malloch, D. and Blackwell, M. (1993) "Dispersal biology of ophiostomatoid fungi", p. 195–206 in: Ceratocystis and Ophiostoma: Taxonomy, Ecology and Pathology, Wingfield, M.J., K.A. Seifert, and J.F. Webber (eds.

[23] Francke-Grossmann, H. (1967).

[24] Gail, Vines (April 18, 1992).

[25] Poole, Robert W. (2004).

[26] Définitions lexicographiques et étymologiques de « Coléoptère » du Trésor de la langue française informatisé, sur le site du Centre national de ressources textuelles et lexicales

[27] James K. Liebherr et Joseph V. McHugh in Resh, V. H. & R. T. Cardé (Editors) 2003.

[28] Burel, F. (1989) Landscape structure effects on carabid beetles spatial patterns in western France.

[29] Tero Toivanen and Janne S. Kotiaho, Mimicking natural disturbances of boreal forests: the effects of controlled burning and creating dead wood on beetle diversity... characterized by large volumes of dead wood and sun-exposed conditions.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]