Cevenòl (sosdialècte)
Lo sosdialècte cevenòl es la varietat del lengadocian oriental de la Cevena. Aquela tièra de parlars aguèt coma centre literari lo ròdol d'Alès durant la segonda mitat del sègle XX amb un bèl nombre d'autors que los mai famoses son Albèrt Arnavièla, Joan Castanha e subretot lo marqués de la Fara-Alès. Foguèt subretot aqueste darrièr l'impulsor del reviscòl de l'escritura occitana del país cevenòl a partir de la publicacion de son òbra màger Las castanhadas en 1844.
Las revistas i foguèron pro nombrosas dempuèi l’Armanac Cevenòu que venguèt puèi l’Armanac de Lengadòc capitanejat per Arnavièla a Cacalacà dirigit per Joan Castanha.
L'airal d'Alès coneguèt tanben una granda e rica profusion d'estudioses de la lenga coma l'abat Boissièr de Sauvatges, autor en 1756 d'un dels diccionaris occitans mai ancians, Maximin d'Òmbres, autor d'un autre diccionari amb Gracian Charvet en 1884, e l'abat Pèire Fesquet.
Dempuèi un desenat d'annadas, l'ancian occitanista Ives Gorgaud mena un movement secessionista en definir lo cevenòl coma una lenga d'òc diferenta de l'occitan.
Elements de dialectologia
[modificar | Modificar lo còdi]Vocalisme
[modificar | Modificar lo còdi]- Contràriament al sosdialècte montpelhierenc, lo cevenòl presenta coma la màger part de l'occitan la -a finala prononciada /ɑ/.
- La finala -iá i es sistematicament prononciada (tant en morfologia coma en fonetica) [jɛ] dins la part meridionala del país coma
en montpelhierenc.
Consonantisme
[modificar | Modificar lo còdi]- La prononciacion de -g- (davant -e o -i) e de -j- i es [ʤ(j)] contràriament al montpelhierenc [ʧ] o al rodanenc [ʣ].
Morfologia
[modificar | Modificar lo còdi]- Coma dins la màger part del lengadocian, presenta la tièra d'articles lo, la, los e las.
Ligams extèrns
[modificar | Modificar lo còdi]- [https://web.archive.org/web/20160629215611/https://sites.google.com/site/loubluma/7---glossaire-patois-francais Lexic e gramatica del parlar de la comuna del Blumar