Brigasc (parlar)

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
(Redirigit dempuèi Brigasc)

Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Estatut oficial

Lo Brigasc es una varietat del dialècte roiasc. Se parla en Tèrra Brigasca, entre Itàlia (Ligúria) e França (Occitània).

Airal d'usatge[modificar | modificar la font]

Lo dialècte brigasc es parlat a La Briga (Occitània) e Briga Alta (Itàlia) e qualques vilatges de las comunas d'Ormea e Triora. Es plan prèp del roiasc.

Istòria[modificar | modificar la font]

Durant la Renaissença lo ligur èra parlat dins tots los territoris de la Republica de Gènoa: a l'oest d'aquela republica un de sos gropes (parlat subretot dins l'airal entre lo Principat de Mónegue e Sant Rémol) s'apelava Intemelio.

La lenga parlada dins las montanhas entorn de Briga èra dicha brigasc e recebèt d'influéncias de l'occitan.[1][2][3]

Tenda es un dels airals alpins ont se parla encara brigasc

Qualques mots en brigasc[modificar | modificar la font]

Occitan aupenc[4] Brigasc Ligur Italian
labrena labrena / cansëneštr salamandra salamandra
lhauç jlaus o žlaus lampu lampo
besson, gemel binèe binélu gemello
grolla causée/cuusée scarpa scarpa
faudilh, faudal fudìi scussà grembiule
ren ren ninte - nièn niente
quauquarren cücren cuarcosa - carcosa qualcosa
luenh lögn luntàn lontano
a raitz arè du tüttu completamente
Deineal, Chalendas Dëneàa natale - neà Natale
bealera beàa/bearera béu canaletto
agulha agüglia/agüya aguggia ago
mai ciü - mai ciü più
c(l)han, pl(h)an cian cian piano
fl(h)or sciu(u) sciùa fiore
cl(h)au ciau ciave chiave
uelh ögl/öy öggiu occhio
pont pont punte ponte
pòrc porc porcu maiale
muralha, mur muragn meàia muro
escoba dëvìa spasùia scopa
sentièr dëraira senté sentiero
fea, feia fea pégua pecora
abelha abeglia/abeya ava ape
aret aré mutòn/muntun montone
volp, rainard vurp / rinard gurpe volpe
singlar sëngriée cinghiale cinghiale
ruaa ruà burgà borgata
femna, molher femna muié/dona moglie
òme om maìu marito
marrit, chaitiu marì gramu cattivo

Vejatz tanben[modificar | modificar la font]

Referéncias[modificar | modificar la font]

  1. Werner Forner, "À propos du Ligurien Intémélien.
  2. Jean-Philippe Dalbera, Les parlers des Alpes-Maritimes. Étude comparative.
  3. Giulia Petracco Sicardi, E. Azaretti, "Studi linguistici sull’anfizona Liguria-Provenza", in Dizionario Etimologico Storico Ligure, Alessandria 1989, a pp. 11-62, di Giulia Petracco Sicardi, "Contributo alla definizione dell’anfizona Liguria-Provenza".
  4. Lorenzo Artusio, Piermarco Audisio, Gianni Giraudo, Eliano Macario, Disiounari Ousitan Roubilant - Roucavioun

Bibliografia[modificar | modificar la font]

  • Fiorenzo Toso, Il brigasco e l'olivettese tra classificazione scientifica e manipolazioni politico-amministrative, in Intemelion. Cultura e territorio – Quaderno annuale di studi storici dell'Accademia di cultura intemelia, n. 14, anno 2008; sit (en italian)

Ligams extèrnes[modificar | modificar la font]