Ans 1420

../.. | Sègle XIV | Ans 1400 | Ans 1410 | Ans 1420 | Ans 1430 | Ans 1440 | Ans 1450 | ../..

Istòria

1421 : victòria francoescocesa de Baugé (21 de març) còntra una armada anglesa. Aquò permetèt au rèi Carles VII de renfòrçar sa posicion.
1422 : illustracion de la renaissença de la poissança otomana, lei Turcs organizèron un sètge de Constantinòble (junh-aost). Per aquò, utilizèron per lo premier còp de pèças d'artilhariá. Pasmens, son assaut generau foguèt durament rebutat e lo sultan Murad II decidèt puslèu d'atacar Salonica (→ 1423)
1423 : incapables de defendre Salonica, lei Bizantins donèron la vila ai Venecians (→ 1425).
1424 : en Africa Orientala, conquista de la capitala etiopiana per una coalicion musulmana. De milièrs d'Etiopians foguèron desportats en Iemèn mai lo negus Yeshaq I^èr capitèt de reconquistar una partida dei territòris perduts.
1425 : restauracion de la patz entre Bizantins e Otomans. Constantinòble i perdiguèt la màger part de son territòri e deguèt desenant pagar un tribut anuau ai Turcs. L'emperaire Manual II Paleòleg moriguèt après la signatura d'aqueu tractat e laissèt lo poder a son fiu Joan VIII Paleòleg. Aqueu darrier devesiguèt lo rèsta de l'Empèri amb sei fraires per ne'n melhorar la defensa.
1426-1428 : en Mesoamerica, après la captura e l'execucion dau cap astèc Chimalpopoca per Maxtla, eiretier dau sobeiran d'Azcapotzalco, formacion de la Tripla Aliança entre Tenochtitlan, Texcoco e Tlacopan. Aquò entraïnèt un conflicte còntra Azcapotzalco.
1427 : reconquista de certaneis illas de la Mar Egèa per lei Bizantins après una victòria còntra lo senhor e marchand italian Carlo Tocco.
1429 : en Etiopia, mòrt dau negus Yeshaq I^èr que foguèt remplaçat per son fiu Andreyas.

Cultura

1420 : acabament de la construccion de la premiera partida dau Temple dau Cèu de Pequin. Considerat coma lo simbòl de l'arquitectura chinesa tradicionala, lo bastiment conoguèt de trabalhs d'agrandiment importants en 1749 e foguèt classat au Patrimòni Mondiau de l'Umanitat en 1998.
1421 : acabament de la bastida de la Mosqueta Vèrda de Bursa. Es una mosqueta de dos minarets d'estile otoman classic qu'èra inspirat per l'art bizantin mai gardava dei trachs fòrça importants eissits deis estats musulmans de Mediterranèa Orientala e d'Orient Mejan (Seldjokides, Iranians, Egipcians).

Decès

• Chimalpopoca, tlatoani astèc.
• Manual II Paleòleg, emperaire bizantin.
• Yeshaq I^èr, negus d'Etiopia.