Òrdre espontanèu

L'òrdre espontanèu es l'aparicion espontanèa de l'òrdre dempuèi l'aparent caòs per mejan de l'autoorganizacion. Es tanben una teoria sociala que descriu l'aparicion de divèrses tipes d'òrdre social a partir d'una combinason liura de personas interessadas dins son pròpri benestar e qu'ensajan pas intencionalament de crear l'òrdre. Los partisans de la teoria tendon a pensar que l'òrdre espontanèu, es superior a tot tipe d'objècte que seriá estat creat per un dessenh. Alara:

• Dins tot tipe d'organizacion naturala o artificiala l'interaccion es superiora a la planificacion, las operacions amb d'instruccions simplas son superioras a aquelas d'instruccion complèxas, e l'autoorganizacion es superiora a l'organizacion amb una autoritat centrala.

• Pels èssers umans l'òrdre espontanèu se tradusís coma l'òrdre que resulta liurament de l'accion umana entre las personas, fàcia al desòrdre que sortís immancablament quand s'executa un dessenh uman sus las personas.

L'evolucion de la vida sus la Tèrra, lo lengatge uman, lo Drech, las règlas de circulacion, l'economia de mercat e lo sistèma dels preses e argent foguèron prepausats coma exemples classics de sistèmas que se desvolopèron per mejan d'un òrdre espontanèu pel benefici privat. L'òrdre espontanèu tanben s'utiliza coma sinonim de quin que siá comportament d'emergéncia o autoorganizat de que l'òrdre espontanèu per interès pròpri es sonque un exemple, experiéncias de comportaments emergents serián las adhocracia, la division del trabalh, l'autogestion dins las entrpresas, los programas collaboratius (ex. Wikipèdia), o los malhum socials.