Vejatz lo contengut

Wikipèdia:AcuèlhLutzSus/30 de setembre de 2014

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Un cuirassat èra un grand naviri de guèrra que teniá un blindatge fòrça important e una artilhariá principala equipada dei calibres de marina pus importants de son epòca. A respèct dau crosaire de batalha, aviá un desplaçament e una artilhariá similars mai èra pus protegit e mens rapid.

Dins lo corrent de son existéncia, lo cuirassat a fòrtament evolucionat per s'adaptar ais avançadas tecnologicas per restar au nivèu dei flòtas estrangieras. Lo mòt vèn dau tipe de naviri designat per lo nom battleship en anglés. Aqueu mòt es aparegut vèrs 1749 a partir de la contraccion de line of battle ship (en occitan : naviri de linha de batalha) e designava alora lei naviris de linha que formavan lo còrs dei flòtas majoras dau sègle XVIII.

Lo cuirassat èra un naviri de guèrra poderós e tanben un simbòl de poder, de fiertat nacionala e de dominacion navala. Durant mai d'un decenni, lo nombre e lei capacitats dei cuirassats d'una marina èran de factors determinant dins lei relacions diplomaticas e leis estrategias militaras. Ansin, la corsa ais armaments deis annadas 1900 ambé la construccion accelerada de cuirassats foguèt un dei factors importants a l'origina de la Primièra Guèrra Mondiala. Après la guèrra, de tractats limitèron lo nombre de cuirassats e lor produccion. Pasmens, aquò empachèt pas l'utilizacion de cuirassats tant ancians que modèrns durant la Segonda Guèrra Mondiala.

Dins aquò, en defòra de ka batalha de Jutland, lei combats entre cuirassats foguèron rars. De mai, maugrat un blindatge important, lei cuirassats demorèron totjorn menaçats per de naviris pichons e rapides equipats d'armas coma lei torpilhas o lei minas marinas o per la seguida per leis aeronaus e lei missils. A partir de 1945, lei cuirassats foguèron donc pauc a pauc remplaçats per lei pòrta-avions coma naviri principau dei grops de combat. La marina estatsunidenca foguèt la soleta que gardèt quauquei cuirassats coma naviris de sostèn magerament dins lo cas d'operacions de desbarcament. Lei darriers cuirassats foguèron desarmats dins leis annadas 1990.