Wikipèdia:AcuèlhLutzSus/25 de setembre de 2014
L'art romanic se desvolopèt en l'Euròpa Occidentala del sègle X al sègle XIII, aprèp la dislocacion de l'Empèri Carolingian.
En mai de las influéncias evidentas romanas apareisson de novèlas tendéncias lombardas que s'exprimiguèron per de novèlas formas e estructuras inspiradas pels edificis encara subsistissent, tanben i a una assimilacion clara dels modes orientals.
L'estil novèl lèu s'espandiguèt per totas las culturas europèas mediterranèas, traversant los Alps cap als païses de Ren e tanben los Pirenèus per tota la Peninsula Iberica.
Al començament l'estil èra especialament foncional e austèr, utilizant subretot pèira de talha. Per la nau s'aplicava la volta de brèç, sens decoracions o duberturas. Plan sovent la pòrta de dintrada es situada del costat del miègjorn e sola dubertura, amb d'escasses fenèstras de doble arcas. E mai a l'exterior de las absidas e dels murs ressortissiá de lesenas (o faciada lombarda) e d'arcs cècs. Las naus podián èsser divididas amb de pilastres units per arcs de plen cindra.
A la fin del sègle XI se produguèron de cambis importants com las primièras realizacions amb de pèiras polidas, de decoracions esculturalas de las fenèstras, portals, capitèls, veirals e objèctes de culta, ... E foguèt, al sègle XII, qu'esclatèt la construccion de las grandas òbras romanicas, amb pinturas muralas, enlairament de grands campanars, clastras... Mai totjorn limitats pels recorses arquitectonics que melhorèron basicament l'estil gotic.