Vejatz lo contengut

Vulpes vulpes

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Lo rainal ros (Vulpes vulpes, var. rainal comun (fem. rainala), que se ditz correntament lo rainal - rainard, rainaud -, lo guèine, la mandra o la volp (var. vop, vòup, volpilh) es l'espècia de rainal mai espandida en Eurasia, en America del Nòrd, en Africa del Nòrd e en Austràlia. Son pelatge es ros en general. Abita principalament dins de caunas cavadas per los taisses o los conilhs. Se noirís sustot de campanhòls, de conilhs, de peisses e de frucha. Sos pichons son los rainalons, vo(l)pats, volpalhs, voparròts, voparòts[1].

Son predator principal es l'òme, que lo cacèt per sa forradura, pel plaser e tanben perque lo rainal es vector de la ràbia.

Una campanha de vaccinacion antirabica a rapidament permés d'eradicar la ràbia d'Euròpa de l'Oèst. Lo rainal èra çaquelà encara caçat al Reialme Unit, dins las batudas fins al mièg de setembre de 2004, qu'aquela practica foguèt alara interdicha.

Vulpes vulpes- Cran

Lo mascle es un pauc mai gròs que la feme. La talha vària un pauquet d’un individú a l’autre e segon las regions; lo mascle mesura aperaquí 110 cm e pesa prèp de 6 kg. La feme, ela mesura 5 cm de mens e pesa en mejana 5,2 kg. Sa coa es espessa e gaireben tant longa coma son còs. A 42 dents duras e agudas qu'an un jaç d'esmalt solid se renovelant cada an de sa vida.

Carnivòr, se noirís sustot de pichons mamifèrs (campanhòls, mirgas o esquiròls) mas tanben d’ausèls, de granhòtas, d’insèctes, de pichons fruches e de carraunhadas. Son alimentacion vària al cors de las sasons, l'estiu per exemple, las cerièras, las fragas, las baias e los aglans faràn partida de son menut quotidian. Cèrts rainals e lor portada son ja estats observats se noirissent de trochas de lac que pesan de 1,5 a 3 kg que capturavan en sautant dirèctament de la riba sus un banc de peisses nadant en aigas pauc prigondas.

Lo rainal ros atenh sa maturitat sexuala vèrs l'edat d'un an. Los mascles e las femèlas son abitualament monogams. Lo periòde de reproduccion a principalament luòc entre la mièg-genièr e la mièg-febrièr. La femèla fa los pichons entre març e mai. La rainalada compta d’un a dètz rainalons, la mejana essent de cinc. Los pichons son òrbs a la naissença e dobrisson los uèlhs qu’a la segonda setmana.

  1. https://web.archive.org/web/20210831003733/http://www.cadeilhan-trachere.com/IMG/pdf/sobriquetsetdictons.pdf