Ubik

Ubik
Ubik(1stEd).jpg Tampa de la primièra edicion
Autor	Philip K. Dick
Genre	Sciéncia-ficcion
Version originala
Lenga	anglés american
Editor	Doubleday
Parucion	USA (1969)
Version occitana
Editor	cap

Ubik es una novèla de 1969 de sciéncia-ficcion de l'escrivan estatsunian Philip K. Dick. Es una de las mai celèbras de K. Dick. En 2009, foguèt causida per la revista Time magazine coma una de las 100 mai grandas novèlas dempuèi 1923. Dins aquesta revista del Time, lo critica Lev Grossman la descriu coma "una istòria d'orror existenciala prigondament inquietanta, una cachavièlha que jamai seretz segur de vos ne desrevelhar".

Intriga

En 1992, l'umanitat a colonizat la Luna e los poders psiquics son corrents. Lo protagonista, Joe Chip, es un tecnician endeutat trabalhant per Runciter Associates, una "organizacion prudenciala" emplegant los "inercials"—personas capablas de contrar los poders dels telepatas dels "precogs"—per que siá respectada la vida privada dels clients. La companhiá es menada per Glen Runciter, assistit per son esposa defunta Ella qu'el garda dins un estat de "mièjavida", una mena de suspencion crionica que permet als defunts de gardar una consciéncia limitada e capable de comunicar. Al consultar Ella, Runciter descobrís que sa consciéncia a estat envasida per un autre miègvivent, Jory Miller.

Quand lo magnat dels afars Stanton Mick emplega Runciter Associates per securizar sas installacions lunaras de la pretenduda intrusion psiquica, Runciter reünís una equipa d'11 de sos melhors inercials, amb Pat Conley qu'aviá estat remandada, qu'es una misteriosa joventa que ten la capacitat unica de desfar los eveniments en cambiant lo passat. Runciter e Chip trabalhan amb lo grop a la basa lunara Mick, ont descobrisson que la mission es una trapa, probablament fomentada per l'adversari màger de la companhiá, Ray Hollis, qui dirgís una organizacion de psiquics. Una bomba sembla aver tuat Runciter sens ferrir grevament los autres. Se ronçan cap a la Tèrra per lo plaçar en mièjavida, mas capitan pas a establir lo contacte amb el e son còrs es preparat per èsser enterrat.

A partir del moment de l'explosion, lo grop comença a sentir de cambiaments estranhs dins la realitat. Fòrça objèctes amb que dintran en contacte son plan mai ancians que deurián èsser, unes son d'exemplars mai vièlhs d'un meteis objècte, e se trapan progressivament se movent dins lo passat, fins a s'ancorar en 1939. Mentretant, se sentisson enròdat per de "manifestacions" de Runciter, per example sa cara aparéis sus lor moneda. Encara, de membres del grop un a un començan a se sentir fatigat e aver freg, puèi lèu s'afeblisson e morisson. Chip ensag de donar un sens sus que se passa, e descobrisson dos messatges contradictoris de Runciter, un declarant qu'el es vivent e qu'eles son mòrts, e una autre pretend qu'aviá estat registrat per el alara qu'èra encara en vida; aqueste darrièr messatge fa la publicitat d'Ubik, un produch que se pòt utilizar temporàriament per invertir la deterioracion. Fa la deduccion que totes serián mòrts dins l'explosion, ara ligats dins la mièjavida, e ensag sens succès d'obtenir Ubik.

Après aver recebut un autre messatge, Chip accusa Conley de trabalhar per Hollis e de causar la deterioracion amb sa capacitat, e alara que el deperís, ela aquò confirma. Coma lo daissa morrir, es salvat per Runciter, que lo vaporiza amb Ubik e li dich que lo grop es tanben en mièjavida e el es vivent e ensag de l'ajudar, mas sap pas d'ont ven Ubik. Coma Runciter desapareis, Jory Miller se revèla a Chip, li disent que el, e non pas Conley, a ara tuat lo grop entièr, que "consuma" de miègvivents per se mantenir el, e que tota la realitat que fan l'experiéncia es creada e mantenguda per el, levat l'inversion de 1939. Pasmens, Chip es temporàriament aparat d'èsser consomat mercé a l'efièch d'Ubik, e daissa Jory. E quand comença a se tornar deteriorar, encontra Ella, que lo salva li garantissent un provesiment en Ubik, e l'apren a demorar un miègvivent per assistir Runciter après qu'ela se reincarna. Ubik seriá estat desvolopat per ela e d'autres miègvivents per se defendre de Jory.

Cada capítol es introduch per una publicitat per Ubik coma un produch diferent per un usatge especific. Lo darrièr capítol es introduch per Ubik afirmant que foguèt creat e es dirigit per l'univèrs, e que son nom vertadièr es desconegut e non dich. Dins lo cort capítol, Runciter, qu'es dins lo mond "vivent" plora la pèrda de sos melhors emplegats, se trapa amb de monedas mostrant la cara de Chip, e pensa qu'es "just lo començament".

Interpretacion

L'anciana esposa de Dick, Tessa remarquèt qu' "Ubik es una metafòra de Dieu. Ubik es totpoderós e omniscient, e Ubik es pertot. L'atomizador es sonque una forma qu'Ubik pren per que las gents lo comprengan e l'utilizen aisidament. Es pas la substéncia a l'interior del vaporizator que los ajuda, mas puslèu lor fé dins promesa que los ajudarà." Tanben interpretava la fin escrivent, "Fòrça lectors s'interroguèron al subjècte de la fin d'Ubik, quand Glen Runciter encontra una moneda Joe Chip dins sa pòcha. Que significa aquò? Es mòrt Runciter? Son vivents Joe Chip e los autres? De fach, aquò es destinat a dire que sèm segur de pas res dins lo mond que nomenam 'realitat.' Es possible que totes son mòrts e que lo mond de mièjavida pòt afecar lo mond de la plenavida. Es tanben possible que son vivent e somian." Es complètament possible de seguir las conviccions de Glen Runciter que d'esperel se vei vivent e que los autres son miègvivent, al vejaire las soscadissas de Joe Chip sus las valors de l'organic del sieus mond pseudorealist a la fin del penultim capítol. L'enforçament d'aqueste estat de la "realitat" limbica per l'usatge d'Ubik, e tanben sa prolongacion mejans la mièjavida que contunha, poiriá permetre de passar per la realitat veraia essent installat coma son parallel: tot coma Glen Runciter èra capable d'impausar sa preséncia dins la mièjavida dins un contact repetat amb Joe. Una partida de la confusion de l'interpretacion ten dins lo mistèri al subjècte dels mejans de subreviure e de s'escapar de Glen Runciter après l'explosion sus la Luna.

Adaptacions

Videojòc

En 1998, Cryo Interactive Entertainment releaza Philip K. Dick’s Ubik, a un videojòc d'accion estategica e tactica lo videogama plan vagament basat sul libre. Lo jòc permet als jogaires d'agir a la plaça de Joe Chip e ensag de combatre una escarrada dins de missions contra la Hollis Corporation. Lo jòc es disponible sus PlayStation e per Microsoft Windows e foguèt pas un succés comercial.

Ensag per produire un film amb Ubik

Primièr ensag – Gorin

En 1974, lo realizator francés Jean-Pierre Gorin demandèt a Dick d'escriure l'escenari per un film Ubik. Dick realizèt l'escenari, l'acabant en un mes, mas Gorin jami filmèt lo projècte. L'escenari foguèt publicat jos títol Ubik: The Screenplay en 1985 (ISBN: 978-0911169065978-0911169065) e en 2008 (ISBN: 97815960616999781596061699).

2000 – Pallotta e Celluloid Dreams

Tommy Pallotta, qu'a realizat una aptacion de A Scanner Darkly de Dick, que tanben vòl realizar Ubik en film. In May 2008, lo film foguèt causit per Celluloid Dreams, amb per productor Hengameh Panahi de Celluloid Dreams e Isa Dick Hackett, d'Electric Shepherd Productions. Auriá degut dintrar en produccion en 2009.

2010 – Gondry

Michel Gondry revelèt qu'èra a trabalhar sus una adaptacion per 2011, amb Steve Golin e Steve Zaillia.

Pasmens, en 2014, Gondry dins Télérama indica que lo projècte es abandonat.

En 2017, l'idèa de l'adaptacion d'Ubik contunha amb un escenari de Jeff Vintar. Lo productors son Isa Hackett, Kalen Egan, e Alix Madigan.

Vejatz tanben

• Fitting, Peter, (1975) "Ubik and the Deconstruction of Bourgeois SF", Science-Fiction Studies # 5, 2:1, pp. 47–54.
• Lem, Stanislaw, (1975) "Science and Reality in Philip K. Dick’s Ubik", A Multitude of Visions, ed. Cy Chauvin, Baltimore; T-K Graphics, pp. 35–9.
• Pagetti, Carlo, (2003) "Ubik uno e trino" [afterword], Philip K. Dick, Ubik, Roma: Fanucci, pp. 253–66. (it)
• Proietti, Salvatore, (2006) "Vuoti di potere e resistenza umana: Dick, Ubik e l'epica americana", Trasmigrazioni: I mondi di Philip K. Dick, eds. Valerio Massimo De Angelis and Umberto Rossi, Firenze: Le Monnier, pp. 204–16. (it)