Vejatz lo contengut

Stevie Wonder

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Stevie Wonder
Stevland Hardaway Judkins
Naissença 13 de mai de 1950 a Saginaw, Michigan, Estats Units
N. a
Decès
D. a
Causa de decès
Assassinat/ada per
Luòc d'enterrament
Lenga mairala
Fogal ancestral
País de nacionalitat
Paire
Maire
Oncle
Tanta
Grands
Bèlamaire
Bèlpaire
Fraire
Sòrre
Conjunt
Companh/a
Filh/a
Religion
Membre de
Familha nòbla
Membre de
l'equipa esportiva
posicion de jòc
tir (esquèrra/drecha)
grad dan/kyu
Grop etnic
Orientacion sexuala
Profession
Emplegaire
Domeni d'activitat
Escolaritat
Diplòma
Director de tèsi
Estudiant de tèsi
Foncion politica
Residéncia oficiala
Predecessor
Successor
Partit
Tessitura
Label discografic
Lista de cançons
Discografia
Mission de l'astronauta
Distincions e prèmis
Branca militara
Grad militar
Etapa de canonizacion
Familha nòbla
Títol de noblesa
Títol onorific
Comandament
Conflicte
Jorn de la fèsta
País d’origina Bandièra dels Estats Units Estats Units
Profession(s) cantaire, compositor e musician
Genre(s) R&B, funk e soul
Instrument(s) armonica, piano, batariá, congas
Annadas activas 1961 - uèi

Stevie Wonder, nascut Stevland Hardaway Judkins lo 13 de mai de 1950, es un cantaire american de R&B, funk e soul. A gravat mai de 30 succèsses de venda, a ganhat 24 prèmis Grammy (lo recòrd per un artista vivent), e es estat admés al Ròck and Roll Hall of Fame.

Cèc dempuèi l'enfància[1], es un dels artistas mai reconeguts de la Motown, amb mai de 100 milions d'unitats vendudas. A gravat de disques que foguèron aclamats per la critica, a escrich tanben e produsit per d'autras artistas. Jòga de mai d'un instruments coma la batariá, la guitarra bassa, la conga e, mai notablament, lo piano e l'armonica. Los critics dison que la nauta qualitat de las siás composicions daissa veire lo sieu gèni musical.

Biografia e carrièra musicala

[modificar | Modificar lo còdi]

Steveland Judkins masquèt prematurament a Saginaw, Michigan. Se cresiá que la causa de la cecitat foguèt que i aviá tròp d' oxigèn dins l'incubadoira, mas l'oxigèn li salvèt la vida. La causa reala foguèt lo desvolopament prematurat dels uèlhs, que faguèt que los vaissèls sanguins se desprenguèsson de la retina. Los sieus parents moriguèron quand èra pichon. Foguèt adoptat e li donèron un nòu nom Steveland Morris. Aprenguèt dempuèi fòrça pichon a jogar d'una granda quantitat d'instruments, en particular lo piano, las congas e l'armonica.

Carrièra primairenca, 1962-1971

[modificar | Modificar lo còdi]

En 1962, als 11 ans, lo portèron a Motown per Ronnie White de The Miracles. Berry Gordy li diguèt Little Stevie Wonder ("Pichon Stevie Wonder").

Als 13 ans, lo pichon Stevie Wonder aguèt lo sieu primièr succès, "Fingertips (Pt. 2)", un simple de 1963 pres de enregistraments en viu. Stevie èra cantaire e tocava las congas e l'armonica, e lo jove Marvin Gaye èra a la batariá. Foguèt un succès als Estats Units e lo lancèt a la reconeissença del public.

En demostrant que de "Pichon" n'aviá pas brica, Wonder aguèt mai de succèsses a mejans dels ans 60, en comprenent Uptight (Everything's Alright), With a Child's Heart, e Blowin' in the Wind, de Bob Dylan, una de las primièras cançons que rebatèt la consciéncia sociala de Wonder. Comencèt tanben a trabalhar al departament de compositors de Motown, en escrivent de cançons per el meteis e los collègas.

Cap al 1970, Wonder aviá agut de mai succèsses, coma My Cherie Amour. En mai d'èsser una de las primièras cançons ont Wonder fa de compositor e productor, Signed, Sealed, Delivered foguèt la veirina del grop Wonderlove. Wonderlove èran Minnie Riperton, Deniece Williams, Lynda Laurence, e Syreeta Wright, amb qui Wonder se maridèt lo 14 de setembre de 1970. Wonder e Wright divorcièron 18 meses après, mas contunhèron la collaboracion musicala e una bona amistat fins a la mòrt de Syreeta en 2006. Après lo divòrci, Stevie se tornèt maridar amb un autre membre de Motown, Yolanda Simmons, qu'a amb el 2 filhs, Aisha Zakiya e Keita Sawandi.

En mai de Marvin Gaye, Stevie Wonder foguèt una de las paucas estelas de Motown a refusar los metòdes de l'ostal discografica: cantaires, compositors, e productors èran a cooperativas separadas amb paucas o cap de coïncidéncia, e los artistas avián pas brica de contraròtle de las creacions. Wonder Discutiguèt amb Berry Gordy qualques còps. Motown lancèt un album amb lo nom de Eivets Rednow (a l'esquina de Stevie Wonder). Las discussions contunhèron, Wonder daissèt que s'acabèsse lo contracte, e daissèt la companhiá lo 1971. Lo darrièr album foguèt Where I'm Coming From. Gordy s'opausèt a lo sieu lançament.

En l'estiu de 1973, Stevie sofriguèt un accident de transit qu'o mantenguèt en coma durant divèrses jorns e a consequéncia del coma lo musician perdèt lo sens de l'olfaccion, mas malgrat aquel incident, la rèsta del decènni resultèt gloriosa: de 1974 a 1977 Wonder ganhèt 14 Grammys en comprenent tres «discs de l'an» seguit per Innervisions, Fullfillingness first finale e Songs in the Key of Life, per fòrça un dels melhors discs de l'istòria. Foguèt un periòde fòrça ric en creativitat e prèmis per Stevie, precursor en l'aucupacion de sintetizators e font d'inspiracion pels musicians perviers e de l'epòca.

Lo decènni acaba amb una banda sonòra pel fals documentari The secret life of plants, que malgrat pas culhir l'immens succès comercial del disc anterior, obtenguèt lo disc de platin.

  • The Jazz Soul of Little Stevie Wonder (1962)
  • Tribute to Uncle Ray (1962)
  • Recorded Live: The 12 Year Old Genius (1963)
  • With a Song in My Heart (1963)
  • Stevie at the Beach (1964)
  • Up-Tight (1965)
  • Down to Earth (1966)
  • I Was Made to Love Her (1967)
  • Someday at Christmas (1968)
  • Eivets Rednow (featuring "Alfie") (1968)
  • For Once in My Life (1968)
  • My Cherie Amour (1969)
  • Signed, Sealed, and Delivered (1970)
  • Stevie Wonder Live (1970)
  • Live at the Talk of the Town (1970)
  • Where I'm Coming From (1971)
  • Music of My Mind (1972)
  • Talking Book (1972)
  • Innervisions (1973)
  • Fulfillingness' First Finale (1974)
  • Songs in the Key of Life (1976)
  • Journey through the Secret Life of Plants (1979)
  • Hotter than July (1980)
  • The Woman in Red Soundtrack (1984)
  • In Square Circle (1985)
  • Characters (1987)
  • Jungle Fever (1991)
  • Conversation Peace (1995)
  • Natural Wonder (1995)
  • A Time to Love (2005)

Suls autres projèctes Wikimèdia :