Prada dels Filtres
La prada dels Filtres es un pargue la vila de Tolosa en Lengadòc. Es situada long de Garona près del Pont Nau e del Cors Dillon.
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]Fins al començament del sègle XV, lo luòc de la prada dels filtres èra urbanizat, e traversat per la carrièra dicha dels Teuliers mas una aigada fòrta en 1430 domatjèt lo quartier Sent Çubran, daissant pas que de roïnas. Una autra aigada en 1437 acabèt de descoratjar los abitants de Sent Çubran de tornar demorar sul luòc[1]. Lo grand atèrrament format sus la riba esquèrra del "coide garonés" èra a l'origina pas qu'una illa palunosa e sens d'interés, fins a que lo sable s'i pausant amb los sègles lo liga a la riba. La prada pren son nom de las galariás filtrantas utilizadas per purificar l'aiga fangosa pompada dins la Garona e menada atal assanisa fins al castèl d'aiga de Tolosa. La primièra foguèt establida en 1821. Un segond lòt de filtres, installat en 1827 èra format d'onze poses ligats entre eles. S'apondèt en 1829 una galariá semblabla a la primièra.
La quantitat d'aiga producha foguèt redusida après l'aigada de 1870 qu'aviá dametjat la qualitat d'una partida d'aigas [2]. Pasmens, en 1872, d'autras fonts d'aigas foguèron presas en compta coma los filtres de Porteth[3].
Lo vast espaci que se creèt foguèt lo luòc privilegiat de fòrça manifestacions popularas, coma la fèsta del 20 de novembre de 1846 sus l'initiativa del conse municipal Atoze Arzac. Fòrça "institutcions" s'i esbliguèron, per exemple l'escòla de natacion ont los soldats i venián. Pendent l'estiut de 1873, los abitants del cai de Tonís, qu'es en fàcia de la prada dels filtres, se planhan d'aquel "vesinatge": "Los paires de familhas d'aquel quartier son tafurats de veire los soldats nuds expausats als uèis de lors familhas". En abril 1866, lo cónsol màger Amilhau faguèt organizar de fèstas de caritat. S'etabliguèt sus la prada d'emponts per una correguda de vacas landesas. Los emponts desmontats, la fusta restava pels ribauds... En novembre de 1877, se planh que la prada es devastada, qu'es utilizada coma camp de manòbra per las tropas.
En 1889 s'i celebrèt lo centenari de la Revolucion, e lo 22 setembre 1892 un simulacre de la batalha de Valmy se debana sus la prada. L'èrba grassa e generosa podèt noirir longtemps un tropèl de motons. Tanen foguèt lo primièr camp de rugbi ont se debanava las partidas de l'Estadi tolosenc, e lo luòc d'acuèlhs pel grands circs.
A la bèla epòca, la prada aculhiva fòrça manifestacions popularas: atterrissatge dels primièrs avions susvolant Tolosa, expleits de l'equipa de rugbi, fièra agricòla. Es tanben segon los besonhs, convertida en pastenc per fedas o en òrt obrièrs (1914-1918). Fòrça reducha per l'amenatjament del fluvi, per apara de las aigadas, la prada dels filtres contnhèt d'aculhir los tradicionals fuòcs d'artifici del 14 de julhet. Jardin public dempuèi 1976, la prada dels Filtres es ara l'un dels jardins mai agrables de Tolosa.
Activitat
[modificar | Modificar lo còdi]Lo pargue es conegut dels Tolosencs per i aculhir un club d'esqui nautic près del Pont Nau. L'activitat i es sasonièra de mai a decembre. Lo club faguèt sos 40 ans en 2009.
A dessús del pargue i a un lo Cors Dillon, un pargue automobil, un bolodròm. Aqueste espaci verd es lo punt d'encontras de fòrça grops d'estudiants e de familhas.
Sus la prada dels filtres i a de vegetacions adaptadas a aquel mitan donc a l'aiga coma de qualitats de sauses (albar, ploraire), ...
Fotografias
[modificar | Modificar lo còdi]Vejatz tanben
[modificar | Modificar lo còdi]Cada annada lo festenal Rio Loco se debada en granda partida per la perda en junh, e tanben d'autras manifestcions culturalas.
Ligams extèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]- Phototèque et présentation du parc sur le wiki de Toulouse wikitoulouse.fr
- Dictionnaire des rues de Toulouse, Pierre Salies, Milan, 1989
Notas e referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ Toulouse au Moyen Âge, sous la direction de Jean Catalo, Editions Loubatières, 2010, p152 et155
- ↑ Mémoires de l'Académie royale des sciences, inscriptions et belles-lettres de Toulouse Auteur : Académie des sciences, inscriptions et belles-lettres (Toulouse). Auteur du texte Éditeur : Académie des sciences, inscriptions et belles-lettres (Toulouse) Date d'édition : 1887 http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5746710f/f648.item
- ↑ Mémoires de l'Académie royale des sciences, inscriptions et belles-lettres de Toulouse Auteur : Académie des sciences, inscriptions et belles-lettres (Toulouse). Auteur du texte Éditeur : Académie des sciences, inscriptions et belles-lettres (Toulouse) Date d'édition : 1887 gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5746710f/f649.item