Pina Bausch

Pina Bausch
Pina Baush al centre Dominique Mercy (a sa drecha) al final d'una representacion de Wiesenland en 2009
Pina Baush al centre Dominique Mercy (a sa drecha) al final d'una representacion de Wiesenland en 2009
Nom de naissença	Philippine Bausch
Naissença	27 de julhet de 1940 Solingen, (Alamanha)
Decès	30 de junh de 2009
Activitat(s)	dança, coregrafia
Formacion	Folkwang Universität (Essen), Juilliard School (Nòva York)
Mèstre	Kurt Jooss
Òbras reputadas	òbras principalas: Café Müller Palermo, Palermo
Recompensas	Bessie Awards American Dance Festival Leon d'aur Premi Nijinski Premi Goethe
Illustracion : Pina Baush al centre Dominique Mercy (a sa drecha) al final d'una representacion de Wiesenland en 2009

Pina Bausch, escais d'artista de Philippine Bausch (*Solingen, 27 de julhet de 1940 - †Wuppertal, 30 de junh de 2009), èra una dançaira, coregrafa e professora de dança alemanda, e una de las grandas figuras de la dança internacionala contemporanèa.

Biografia

Nasquèt en 1940, en plena Segonda Guèrra Mondiala, dins una vila situada dins lo centre industrial d'Alemanha. Sos parents avián un restaurant. A la fin de la guèrra, Pina Bausch foguèt en contacte amb lo monde de la dança e la musica.

Lèu, en 1959 foguèt dirigida pel Kurt Jooss a Essen; e quatre ans mai tard anèt a Nòva York: aviá sonque 19 ans. Estudièt a la Julliard School; dancèt al Metropolitan e al New York City Opera, essent influenciada per l'òbra de Martha Graham.

Tornèt en Alemanha sus la demanda de Kurt Jooss en 1961. Lo balet inaugural de sa carrièra foguèt: Fragment a Essen. Aprèp faguèt una coregrafia per l'opèra Wuppertal, ont demorarà definitivament, e que associèt son nom per son trabalh fins a 2009. Efectivament, Pina Bausch venguèt directritz del teatre que pòrta son nom, situat dins la vila de Wuppertal. Sas versions de Gluck e son davancièr Café Müller, 1978, atirèron l'atencion en Euròpa.

Sos espectacles passèron a París, Madrid, Rio de Janeiro, Nòva York o Tòquio; e per lo monde entièr. Fòrça de sas òbras son enregistradas en vidèo e DVD, atal se pòt conéisser uèi plan sos trabalhs mai importants. Son filme Planh de l'emperairitz, de 1990, mòstra plan la forma de representacion de Pina: lentor dels movements, reïteracions ritualas, pes de la paraula critica, miralh de la violéncia sociala, evocacion de la beutat.

Foguèt la figura pus importanta de la dança alemanda, e una de las majoras de la dança internacionala fins a sa mòrt. Recebèt lo Prèmi Goethe en 2008. Defuntèt d'un càncer subte, a 68 ans, lo 30 de junh de 2009, alara que jogava amb son grope la pèça ...Como el musguito en la piedra ay , si, si , si" inspirada de son darrièr viatge en Chile.

Creacions

*Nelken – Los ulhets* (1982) de Pina Bausch en 2005.

Fritz (5 jenièr de 1974)
Iphigenie auf Tauris - Ifigenia de Tauride de Gluck (21 d'abril de 1974)
Zwei Krawatten - Doas cravatas (2 de junh de 1974)
Ich bring dich um die Ecke... - Adagio - Fünf Lieder von Gustav Mahler (8 de decembre de 1974)
Orpheus und Eurydike - Orfèu e Euridicia de Gluck (23 de mai de 1975)
Frühlingsopfer (Wind von West - Der zweite Frühling) - [[Lo Sacre de la prim a]] (3 de decembre de 1975)
Die sieben Todsünden - Los Sèt Pecats capitals dels pichons borgeses (15 de junh de 1976)
Blaubart - Beim Anhören einer Tonbandaufnahme von Béla Bartóks Oper „Herzogs Blaubarts Burg“ - Barba Blava - En escotant un enregistrement de l'opèra de Béla Bartók (8 de jannièr de 1977)
Komm tanz mit mir - Ven dança amb ièu (26 de mai de 1977)
Renate wandert aus - Renate se'n va (30 de decembre de 1977)
Er nimmt sie an der Hand und führt sie in das Schloß, die anderen folgen - La pren per la man e la condusís al castèl, los autres seguisson (22 d'avril de 1978)
Café Müller (20 de mai de 1978)
Kontakthof (9 de decembre de 1978)
Arien (12 de mai de 1979)
Keuschheitslegende - La Legenda de la castetat (4 de decembre de 1979)
1980 - Ein Stück von Pina Bausch - Une pèça de Pina Bausch (18 de mai de 1980)
Bandoneon (21 de decembre de 1980)
Walzer - Valsas (17 de junh de 1982)
Nelken - Los Ulhets (30 de decembre de 1982)
Auf dem Gebirge hat man ein Geschrei gehört - Sus la montanha s'ausiguèt un bram (13 de mai de 1984)
Two Cigarettes in the Dark (31 de mars de 1985)
Viktor (14 de mai de 1986)
Ahnen - Los Aujòls (21 de mars de 1987)
Die Klage der Kaiserin (Kinofilm) - Lo Planh de l'emperairitz (filme) (sortit en 1989)
Palermo, Palermo (17 de decembre de 1989)
Tanzabend II (Madrid) - Serada de dança II (Madrid) (27 d'abril de 1991)
Das Stück mit dem Schiff - La Pèça a la nau (16 de genièr de 1993)
Ein Trauerspiel - Una tragèdia (12 de febrièr de 1994)
Danzón (13 de mai de 1995)
Nur Du - Only you - Solament tu (11 de mai de 1996)
Der Fensterputzer - Lo Lavador de vitras (12 de febrièr de 1997)
Masurca Fogo (4 d'abril de 1998)
O Dido (10 abril de 1999)
Kontakthof mit Damen und Herren ab '65 - Kontakthof per damas e monsens de 65 ans e mai (25 febrièr de 2000)
Wiesenland - Tèrra verda (5 de mai de 2000)
Água (12 de mai de 2001)
Für die Kinder von gestern, heute und morgen - Pels enfants d'ièr, d'uèi e de deman (25 d'abril de 2002)
Nefés (21 de mars 2003)
Ten Chi (8 de mai de 2004)
Rough Cut (15 d'abril de 2005)
Vollmond - La Luna (11 de mai de 2006)
Bamboo Blues - (18 de mai de 2007)
Sweet Mambo - (30 mai de 2008)
Kontakthof pels adolescents de 14 ans e mai - (novembre de 2008)
...Como el musguito en la piedra, ay si, si, si... - (12 de junh 2009)

Bibliografia

(es)Ifigenia en Táuride: danza-ópera de Pina Bausch, basada en la ópera de [Gluck]...; Madrid: Fondacion del Teatre Liric, 1998.
(ca)Susanne Schlicher, Teatre-dansa: tradicions i llibertats: Pina Bausch, Gerhard Bohner, Reinhild Hoffmann, Hans Kresnik, Susanne Linke; Barcelona: Institut del Teatre, 1993.
(de)site de Pina Bausch
(es)Roger Salas, "La danza escénica pierde a su diosa", El País, 1-VII-2009.

Ligams extèrnes