Vejatz lo contengut

Nuclèu atomic

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Pels articles omonims, vejatz Nuclèu (omonimia).

Lo nuclèu atomic (o nucli atomic)[1] qu'ei la partida centrau de l'atòm. Qu'ei entornejat per ua nubla d'electron(s).

Qu'ei hèra mei petit que l'atòm sancèr - nuclèu mei nubla electronica - (145 000 vegadas mei petit entau nuclèu d'idrogèn - lo mei petit deus nuclèus - e "sonque" 25 000 vegadas mei petit dens lo cas de l'urani - un deus màgers - ) e que concentra la màger part de la soa massa.

Que's compausa de nucleons de duas menas, tan vau díser de protons e de neutrons. Los protons que possedeishen ua carga electrica positiva mentre qui los neutrons be son neutres. Protons e neutrons que's compausan de particulas elementaras conegudas dab lo nom de quarks.

La disciplina qui estúdia lo nuclèu atomic qu'ei la fisica nucleara.

L'existéncia deu nuclèu atomic que ho demostrada en 1911 mercés a la famosa experiéncia de Rutherford, miada, devath la direcion d' Ernest Rutherford, per Hans Geiger e Ernest Marsden. Que consistí en bombardar ua huelha d'aur dab particulas α (tan vau díser nuclèus d'èli) en bèth constatar qu'ua petita partida d'aqueths qu'èra desviats per'mor deu lor impacte contre los nuclèus deus atòms d'aur.

  1. «Noyau» (en francés). Multidiccionari Occitan Dicodòc. Congrès permanent de la lenga occitana. [Consulta: 26 de setembre de 2024]