Messorga romantica e Vertat romanesca

Messorga romantica e Vertat romanesca es un assag de René Girard publicat en 1961 dins qual venguèt presentada la teoria del desir mimetic.

Tèma

Analisant de tras la filosofia e la grand literatura, e en particuliar la deus grands romanciers dempuèi Cervantès tant qu'al segle XIX, René Girard desvelopa e demostra la soa teoria que lo desir uman siá essencialament imitatiu e siá un produch de l'orgòlh, de la vanitat de cadun. Segond el, solas aucunas grands òbras que sona romanescas an pogut despassar nòstres prejudicats romantics d'autonomia e de libertat individualas per tocar a la nòstra mai negada vertat que, se seguissèm la nòstra vanitat, vivèm mai e mai « per nos provar aus autres », val-a-dire pels autres, e qu'aqueste jòc inconscient nos entraina pauc a pauc a viure « a costat de sé », çòmentre que nos condus a asirar, adorar e copiar los autres. Aquesta folia ont que nos condus la vanitat s'ilustrariá particuliarament dins la literatura romanesca (la que son autor a despassat los séus prejudicats romantics), coma Don Quichòte e Emma Bovary que venon fol e malaürosa a imitar los propris heros de lecturas, o coma lo snob de Proust o l'òme del sota-sòl de Dostoievski, los que vivon possedats e, en la fin, asservits, a d'autres qu'asiran e vòlon impressionar.

Segond Girard, aquesta descobèrta possedís tanben un aspecte istoric, non es pas solament una vertat morala e antropologica eternala : lo desvelopament de l'egalitat entre los òmes e de la democracia dins lo monde dempuèi la Revolucion francesa es tanben responsable d'una agravacion d'aqueste mal ontologic : Stendhal, Flaubert, Proust e en la fin Dostoievski ilustran, dins los propris grands romans, lo desvelopament deus sentiments que Stendhal apelava modernes durant tot lo segle XIX : la jalosia, l'enveja e l'òdi impotent.