Manuscrit de Huarochiri
La Manuscrit de Huarochiri qu'ei lo tèxte fondator de la literatura escrita en quíchoa. Qu'amassa los mites deus abitants de la region de Huarochiri (uei lo dia província de la region de Lima au Peró) e que ho redactat per un autor ameridian anonime e anotat e conservat au sègle XVI per Francisco de Ávila, un prelat qu'avèva com per carga e pretzhèit l'eradicacion deu paganisme dens aquesta region.
Lo manuscrit que ho desbrambat e arrecaptat dens la Blibliotèca Reiau de Madrid e non ho pas tornar estudiat abans l'aleman Hermann Trimborn e n' hesse ua traduccion en 1939 que hore eprduda durant la IInda Guèrra Mondiau. En 1967 Antje Kelm que n' he ua auta e puish que ho l'escrivan peruvian José María Arguedas qui e n' he ua en castelhan.