Lista deus vescomtes de Bearn
Ostau de Bearn
[modificar | Modificar lo còdi]- Centolh Ir de Bearn ? -866
- Lop Ir de Bearn ? 866-905
- Centolh II de Bearn 905-940
- Gaston Ir de Bearn 940-984
- Centolh III de Bearn 984-1004
- Gaston II de Bearn 1004-1022
- Centolh IV de Bearn (lo Vielh) 1022-1058 (hilh de Gaston V)
- Gaston III de Bearn, dab lo son pair dinc a 1053, data de la soa mort.
- Centolh V de Bearn (lo Joen) 1058-1090
- Gaston IV de Bearn, (lo Crozat) 1090-1131
- Centolh VI de Bearn 1131-1134 (regéncia de Talesa d'Aragon, molhèr de Gaston IV))
Regéncia de Guiscarda de Bearn peu son hilh Pèr II de Bearn (1134-1154 ; qu'ei hilha de Gaston IV, qu'esposa Pèr Soriquers, vescomte de Gavarret ; l'Ostau de Bearn que's persegueish dens l'Ostau de Gavarret)
Ostau de Gavarret
[modificar | Modificar lo còdi]- Pèr II de Bearn 1134-1153 (hilh de Guiscarda de Bearn)
- Gaston V de Bearn 1153-1170 (hilh de Pèr II de Bearn)
- Maria de Gavarret 1170-1173 (sòr de Gaston V ; esposa Guilhèm de Moncada ; que ho vescomtessa puish qu'abdiquè en 1147)
Ostau de Montcada
[modificar | Modificar lo còdi]- Guilhèm Ir de Montcada 1170-1173 (espós de Maria)
- Gaston VI de Montcada 1173-1215 (hilh)
- Guilhèm Raimon Ir de Montcada 1215-1223 (hilh)
- Guilhèm II de Montcada 1223-1229 (hilh)
- Gaston VII de Montcada, 1229-1290 (hilh)
Bearn que's liguè au comtat de Fois en 1290.
- Margarida de Montcada 1290-1319 (hilha)
Ostau de Fois-Bearn
[modificar | Modificar lo còdi]- Margarida de Montcada e Rogèr Bernat III de Fois (1290-1302)
- Rogèr Bernat III de Fois, Rogèr Bernat I com vescomte de Bearn, 1290-1302, comte de Fois (espós de Margalida)
- Gaston VIII de Bearn o Gaston Ir de Fois (1302-1315)
- Gaston IX de Bearn o Gaston II de Fois (1315-1343)
- Gaston X Bearn o Gaston III Fois, Gaston Fèbus (1343-1391)
Dab Fèbus, Fois e Bearn que demoran ligats e inseparables mes Bearn sol qu'ei declarat e arreconegut independent e libre de totat vassaliatat.
Ostau de Fois-Castèlbon
[modificar | Modificar lo còdi]- Matèu de Fois-Castèlbon (1391-1398), nebot del precedent
- Gaston X de Bearn o Gaston IV de Fois
Dinastias deus Reis de Navarra
[modificar | Modificar lo còdi]Ostau de Grailly
[modificar | Modificar lo còdi]- Francés Fèbus de Navarra-Fois-Grailly (1472-1483)
- Catarina Ièra de Navarra-Fois-Grailly(1483-1517) e Joan II de Labrit (1484-1516)
Ostau de Labrit
[modificar | Modificar lo còdi]- Enric Ir de Bearn-Labrit (1517-1555)
- Joana Ièra de Bearn-Labrit (1555-1572)
Ostau de Borbon
[modificar | Modificar lo còdi]- Enric II de Bearn-Borbon, Enric III de Navarra e Enric IV de França (1572-1610)
- Loís Ièr de Bearn-Borbon, Loís II de Navarra e Loís XIII de França (1610-1620)
1620 : Edicte d'Integracion (Lo Reiaume de Navarra e tanben Bearn que son "integrats" o reiaume de França devath l'encastre legau deus Fòrs de Bearn).
- Loís II de Bearn-Borbon, Loís III de Navarra e Loís XIV de França
- Loís III de Bearn-Borbon, Loís IV de Navarra e Loís XV de França
Arron Loís XV, Bearn que ho eretat per Loís XVI dab la corona de França qui's trasmetó segon lo principi de la lei salica qui vòu que las hemnas non pòsquin pas transméter ni pas tanpauc eretar deu tròn de França. Aquò be ho totun pas jamei lo cas en Bearn e Navarra on las hemnas teoricament e eretan e los lors espós qu'i vaden vescomtes de jure uxoris, dab, totun, ua preferéncia masculina enter los hilhs deu sobiran (tan per Bearn com per Navarra).
De tot biais, a l'escadença de la Revolucion los Estats de Bearn que hon obligats per la constrenta de renonciar au Fòrs de Bearn (qui lo lor arrespecte e èra ua condicion sine qua non de l'integracion de Bearn en 1620) e Bearn que ho dissot dehens lo navèth departament deus Baishs Pirenèus (futur Pirenèus Atlantics).
Lo títol de Rei de Navarra qu'ei osdendit peu rei d'Espanha Joan Carles I com consequéncia de l'annexion de la Hauta Navarra peu rei d'Aragon en 1512. Aquò n'inclueish pas la Baisha Navarra e non tanha pas Bearn. Los pretendents au tròn de França (Loís Anfós d'Anjòu en Espanha) que revindican lo títol de Rei de Navarra au nom de l'annexion a França en 1620. Totun, en bèth seguir la lei bearnesa e navarresa de transmission deu tròn, aqueste que pertanheré a Alícia de Borbon-Parma. En mei d'aquò, l'annexion a França qu'ei de mau invocar, puish que Navarra que ho justament desseparada de França ua purmèra vegada en 1316 en bèth invocar la lei salica e au detriment de la regina Joana II de Navarra.