Josèp Ièr de Portugal
| Josèp I Lo Reformator | |
 Lo rèi Josèh I |
|
| Títol | |
|---|---|
| Rei de Portugal e dels Algarves | |
| 31de julhet de 1750 – | |
| Predecessor | Joan V de Portugal |
| Successor | Maria I de Portugal |
| Biografia | |
| Dinastia | Ostal de Bragança |
| Nom de naissença | José Francisco António Agostinho Inácio Norberto de Bragança |
| Data de naissença | 6 de junh de 1714 |
| Luòc de naissença | Paço da Ribeira, Lisbona |
| Data de decès | 24 de febrièr de 1777 |
| Luòc de decès | Sintra |
| Paire | Joan V de Portugal |
| Maire | Maria Ana d'Àustria |
| Conjunt | Maria Ana Victòria d'Espanha |
| Enfant(s) | Maria Ia de Portugal Maria Ana Francesa de Portugal Dorotèa de Portugal Benedicta de Portugal |
.svg) |
|
| Reis de Portugal | |
modificar  |
|
Josèp Ièr de Portugal lo Reformador ( Lisbona 1714 - íd. 1777 ), prince de Brasil (1714-1750) e rei de Portugal (1750-1777).
Originas familialas
[modificar | Modificar lo còdi]Tresen filh de Joan V de Portugal e de son esposa, Maria-Anna d'Àustria. Per linha mairala foguèt lo felen de Leopold Ièr d'Àustria e foguèt lo grand fraire del futur rei Peire III de Portugal.
Accession al tròn
[modificar | Modificar lo còdi]En 1714, a la seuna naissença, foguèt nomenat prince de Brasil, e doncas eretièr al reialme, per la mòrt de son grand fraire e primogenit de son paire Peire de Bragança.
Arribèt al tròn portugués a 35 ans e gaireben immediatament daissèt lo poder en mans de Sebastian de Melo, Marqués de Pombal. L'istòria del reinatge de Josep Ièr es en realitat l'istòria del pròpri Marqués de Pombal.
Lo poderós marqués va supervisar tots los aspèctes de la politica economica, sociala e coloniala, amb l'intencion de far que Portugal se convertiguèsse en un rival de las autras poténcias europèas. Una conspiracion de nòblas temptèt d'assassinar lo rei e lo marqués, lo que permetèt al marqués d'expulsar los jesuitas de Portugal en 1759, en ganhant lo contraròtle sus l'educacion publica e las tèrras de la glèisa. Lo reinatge de Josèp Ièr foguèt marcat pel tèrratrem que va destruire la vila de Lisbona lo 1èr de novembre de 1755. Mai de 100 000 personas perdèron la vida. Lo tèrratrem faguèt que lo rei desvolopèt una fòrta claustrofòbia. Per aquò, transportèt la cort reiala a Ajuda. La capitala se rebastiguèt mas a un còst fòrça elevat.
Matrimòni e descendencia
[modificar | Modificar lo còdi]Lo 19 de genièr de 1729 Josèp Ièr se maridèt a Elvas amb l'infanta espanhola, Maria Anna Victoria de Borbon, filha del rei Felip V d'Espanha e d'Isabel de Farnesi, e grand fraire de la futura esposa del rei Ferran VI d'Espanha, Bàrbara. Lo matrimoni tendra quatre filhas:
- l'infanta Maria Ièra de Portugal (1734-1816), reina de Portugal, maridada en 1760 amb lo seu oncle Peire III de Portugal
- l'infanta Marianna de Bragança (1736-1813)
- l'infanta Maria Francesca Dorotea de Bragança (1739-1771)
- l'infanta Maria Francesca Beneta de Bragança (1746-1829), maridada en 1777 amb lo seu cosí, l'infant Josep II de Bragança
Amb la mòrt de Josèp Ièr lo 24 de febrièr de 1777, lo tron passèt a la seuna filha, Maria Ièra de Portugal e lo govèrn de fèrre del marqués de Pombal s'acabèt.
| Precedit per Joan V |
.png){kind=small} Rei de Portugal e Algarves 6 de junh de 1714 - 24 de febrièr de 1777 |
Seguit per Maria I de Portugal |