Hemna Mòrta
Era Hemna Mòrta qu'ei un gorg naturau era pregondor deth quau ei de 446 m. Que's tròba en massís d'Arbast, ena comuna de Herran, en Comenge e en departament dera Hauta Garona. Qu'ei format d'ua succession de putz.
Era descobèrta (1940 o 1943)
[modificar | Modificar lo còdi]Qu'estèc descobèrt per Marcèu Lobens pendent era Dusau Guèrra Mondiau, aconselhat per Norbèrt Casteret. En 1943, Marcèu Lobens, Josèp del Telh e Norbèrt Casteret qu'atenhen 240 m. Mès era exploracion s'arrestèc pera guèrra.
Eras granas expedicions
[modificar | Modificar lo còdi]En 1946 e 1947, damb era Federacion francesa d'espeleologia, Marcèu Lobens que tornèc préner era exploracion deth gorg en companhia de Félix Trombe, Edouard Dresco, Marcel Ichac, eth doctor Clamagirand, er abat Dionís Catalan, Raymond Gaché, Jacques Ertaud, Jean Susse, Norbèrt Casteret, Josèp del Telh, Henri-Pierre Guérin e eth concors tecnic dera armada.
Marcèu Lobens qu'arribèc ath hons deth horat a −446 m, en tot estar alavetz eth mès pregon de França.
Aquera expedicion, d'ua amplor rara ara epòca, que dauric eth món dera espeleologia ath gran public.
Present ara expedicion de 1947, Marcel Ichac que realizèc eth prumèr film d'espeleologia qui relata «en dirècte» era exploracion d'un horat alavetz desconegut. Eths imatges que van enquiath campament installat a −250 m.
