George Armstrong Custer
George Armstrong Custer | |
Naissença | 5 de decembre de 1839 New Rumley (Ohio) USA |
---|---|
Mòrt | 25 de junh de 1876 Little Bighorn, Montana, USA |
País d'origina | Estats Units |
Arma | Cavalariá |
Grad | General |
Conflicte | Guèrra de Secession Guèrras Indianas |
Signatura | |
modificar |
George Armstrong Custer es un general de cavalariá american (5 de decembre de 1839 New Rumley, Ohio - 25 de junh de 1876 Montana). Célèbre per sos explechs pendent la guèrra de Secession, es mai una figura màger de las guèrras indianas del sègle XIX. Es tuat pendent lla batalha de Little Bighorn que sas tropas son espotidas per una coalicion de tribús indianas.
Biografia
[modificar | Modificar lo còdi]La guèrra de Secession
[modificar | Modificar lo còdi]George Custer nasquèt dins l'Ohio en 1839. Es lo filh aïnat d'Emanuel Henry Custer (1806–1892), fabre vengut bordièr, davalant d'immigrants alemands Paulus e Gertrude Küster (venguda de Renània en 1693), e de Marie Ward Kirkpatrick (1807–1882), d'originas irlandesas[1]. Sos fraires Thomas Custer e Boston Custer Modèl:Lienlos dos maoriguèron amb el sul camp de batalha de Little Bighorn[2]. A una sòrre cabdèta Margaret Emma Custer e de frairastres e sorrastaas mai vielh qu'el[3].
Son assegurança es tala qu'envia una letra al representant republican de son Estat, John Bingham, pel lo convéncer d'integrar en 1857, malgrat son edat e manca de formacion, la prestigiosa Acadèmia militara de West Point[4]. Ambiciós mas insubordinat, sortís darrièr de la promocion de 36 cabdets de West Point en junh de 1861[5]. Rejonh alara un regiment de l'US Army a la primièra batalha de Bull Run. Coma oficièr d'estat major, son audàcia e son energia, subretot pendent son afogata reconeissença cap al riu Chickahominy, lo mèna conéisser lo general George McClellan que ne fa son ajuda de camp, coma capitani[6].
En 1863, promugut general de brigada dels engatjats volontaris, se destria a la batalha de Gettysburg[7] e dins las operacions venentas de la campanha de 1863[8]. Pendent la cavalariá de l'armada del Potomac es de nòu organizada jol comandament de Philip Sheridan en 1864, Custer pren part a fòrça manòbras de cavalariá a la batalha de la Wilderness e dins l'armada de la Shenandoah. En febrier de 1864, ataca un camp de confederats dins la batalha de Rio Hill. Nomenat al comandament d'una division en setembre, combat lo 9 d'octobre dins una brilhanta ataca de cavalariá a la batalha de Woodstock.
Encara capitani, recep lèu un brevet li permetent d'agir coma major, luòtenent coronèl, coronèl e mèsme major-general dels destacaments de volontaris per sos servicis renduts a Gettysburg, a la batalha de Yellow Tavern, a la batalha de Winchester e subretot a la batalha de Cedar Creek. Custer es fins ara lo mai jove oficièr fasent foncion de general de division de l'istòria de l'Armada dels EUA, los jornals fan glòria del « jove general ». Servís amb lo general Philip Sheridan dins la darrièra granda espedicion de cavalariá, ganha la batalha de Waynesboro, la batalha de Dinwiddie e la batalha de Five Forks, ont lo sieu fraire obtenguèt la mai nauta distinccion americana, la Medalha d'Onor[9].
Esposa Elizabeth Clift Bacon lo 9 de febrièr de 1864, lo paire de la promesa, lo jutge Daniel Bacon, avent fin finala aprovat lo maridatge quand Custer es nomenat general de brigada[10].
A la fin de la guèrra, nomanat general de l'armada regulara, es promogut general de còrs d'armada de las tropas volontàrias, puèi sollicitat pels republicans mexicans, en luta contra los imperials sostenguts per la França, per prene lo comandament de las fòrças armadas de la Republida. Lo govèrn american s'i opausa. Custer pasmens ne clama a Sheridan qu'amb detz mila cavalièrs auriá pres Mexic en mens de sièis meses[11].
A la fin de la guèrra de Secession, l'armada de 1,5 milion d'òmes es redusida a 30 000 soldats e Custer torna prene son grade ordinari de capitani[12]. Le 12 de novembre de 1866, es fach luòctenent coronèl del 7n regiment de cavalariá, e pren part jols òrdres del general Winfield Scott Hancock a l'expedicion contra los Indians Cheiènas[13]. Mas aquesta campanha de Hancock lo frustra que pòt pas far mòstra de son coratge dins la guerilla ont los Amerindians coneisson parfièchament lo terren[14].
En 1867, passa en cort marciala per abandon de pòste e que de desertors armats tuats per de tropas[15]. es ajornat per una annada. En presa a de dificultats financièras, ganha un pauc d'argent escrivent per de revistas de caça e natura. Abans la fin de sa suspension, lo crida lo general Phillip Sheridan qu'a besonh d'oficièrs valents per lutar contra los Amerindians[16].
Lo 27 de novembre de 1868, en violacion del tract de Medicine Lodge, participa a la campanha d'ivèrn contra los Cheiènas retirats dins lors camps, coma a la batalha de la Washita. Custer afirma aver tuat 103 guerrièrs mas èran subretot de vièlhs, de femnas e d'enfants[17]. Segon los Cheiènas, 11 caps de guèrra foguèron tuats[18]. Las tropas americanas fan prisonièrs 53 femnas e enfants. Aqueste engatjament es considerat coma un dels primièrs succès significatius de l'armada americana contra los Indians de las Planas del Sud. Puèi es encargat de 1871 a 1873 de percaçar los carpetbaggers e lo Ku Klux Klan dins las tèrras ostilas del Kentucky[19]. En parallel, assag, sens succès, d'investir en borsa[20].
L'expedicion long de la ribièra Yellowstone
[modificar | Modificar lo còdi]En 1873, es enviat dins lo territòri del Dakota per protegir una linha de camins de fèrre contra los Sioux, la futura Northern Pacific Railroad que ligarà lo lac Superior a l'ocean Pacific. Lo 4 de junh de 1873, lo camin de fèrre atenh la vilòta novèla de Bismarck, encara en projècte e pauc abitada. George A. Custer i es aculhit per son amic Clement A. Lounsberry, un coronèl de l'armada americana pendent la guèrra de Secession[21] vengut jornalista, que pel primèr còp paréis l'11 de julhet lo Bismarck Tribune. Custer lança alara a l'estiu de 1873 l'expedicion del riu Yellowstone, lo long d'un autre afluent del Missouri, dins lo Montana. S'agís d'estudiar la possibilitat de realizar un percors ferroviari, su las 500 milas, lo long del riu. Los engenhaires encargats d'estudiar lo traçat son protegits per 1 500 soldats contra los Sioux. Custer es acompanhat del general Tom Lafayette Rosser (1836 – 1910), son ex-camarada de cambra a West Point, alara que lo cap de l'expedicion es lo general David Sloane Stanley, un alcolic qu'òdi Custer[22]. Sens escrupul, Custer e sa tropa esitan pas a profanar un cimentèri amerindian[23].
Lo 4 d'agost, Custer e lo 7n de cavalariá encontran los Sioux pel primièr còp. Dos assalts amerindians son trencats[24]. Mas d'afrontaments novèls se debanèron l'11 e 16 agost. Alara merma la fisança de Wall Street dins la companhiá dels camins de fèrre Northern Pacific Railway, que manca a partir de setembre lo plaçament d'una emission obligatària, gaireben provocant la falhida, lo 18 de setembre de 1873, de son accionari e creancièr màger, Jay Cooke. Es la Panica del 18 de setembre de 1873, obligant Wall Street a barrar sas pòrtas pendent detz jorns. En novembre de 1873, Custer e son regiment establisson lors quartiers dins lo Fòrt Abraham Lincoln[25].
L'expedicion dins las Black Hills
[modificar | Modificar lo còdi]En 1874, Custer es al cap del 1 200 soldats participant a l'expedicion de las Black Hills, alara territòri indian, per estudiar la possibilitat d'installar un fòrt rèire los puèges. D'aur es trapat, dison de rumors fasent testimòni de la preséncia del metal jaune dempuèi d'annadas, çò que provòca la ronçada cap a l'aur dins las Blacks Hills. De prospectors s'i installan trencant lo tractat de Fòrt Laramie (1868). Lo 2 de julhet de 1874, Custer, que los Indians aviánchafrat « Pahuska » (Pèls Longs), s'enfoncèt prigondament dins las Black Hills al cap del 7n regiemnt de cavalariá, atenguent la region de Paha Sapa, luòc sacrat jamai caucat per l'Òme Blanc. Fa la dralha seguida per las tropas, que los Amerindians chafran « La pista dels panaires », que serà enseguida presa per totes los colons e cercaires d'aur que profanaràn enseguida las Black Hills. Il a amené amb el una desena de jornalistas. Lo primièr jornal de sortir l'scoop de la descobèrta de l'aur es aqueste de son amic, lo Bismarck Tribune. Custer escriguèt al mèsme temps, jol nom de Nomad, d'articles dins los jornals, que son amassats dins un libre, Ma vida dins las Planas que ven al vam[26].
A la prima de 1876, risca d'èsser sortit de l'armada per aver criticat en fàcia a una Commission oficiala la politica de las resèrvas indianas del govèrnt dels EUA.
En 1876, li es confiada una autra mission que mena lo 25 de junh a la batalha de Little Bighorn ont morís al combat.
La batalha de Little Bighorn
[modificar | Modificar lo còdi]La batalha de Little Bighorn se debanèt lo 25 de junh de 1876 près del riu Little Bighorn (afluent del Bighorn, un afluent de la Yellowstone), dins lo Montana. Al cap dels 647 òmes del 7n regiment de cavalariá, Custer decidís d'atacar un vast campament amerindian ont s'èran amassat de milièrs de Cheiènas e Sioux cridat per Sitting Bull. D'en primièr suspreses, los Amerindians rebutan la primièra ataca menada per las 3 companhiás del major Reno. Menats pels caps Sioux Crazy Horse e Gall e lo cap cheièna Lame White Man, van a l'encontra de las cinc companhiás de Custer. Custer e 215 òmes son aclapats. Mòrt als costats de Custer, Mark Kellogg es lo primièr reportaire de l'istòria de l'Associated Press a morir sus un camp de batalha. D'entre los òmes que pòrtan son ataüc, i a lo genral Joseph B. Kiddoo[27].
Dins la cultura populara
[modificar | Modificar lo còdi]Mites, errors e mensorgas sul general Custer
[modificar | Modificar lo còdi]Après la mòrt de Custer son esposa, volent entretenir lo mite de l'eròi del general, fa legir de letras personalas de son espós l'autor de romans de gara Frederick Whittaker. Aqueste darrièr recamp d'anecdòtas celèbras e flatosas su general a partir de jornal e periodics per escriure la primièra biografia de Custer en 1876, Complete Life of George Armstrong Custer, obratge a l'origina de la legenda de Custer utilizada dins las tres biografias escrichas per Elizabeth Bacon Custer[28].
Unas setmanas après la batalha de Little Bighorn, lo correire e artista Bill Cody se produch dins un pièça e Nòva York, First Scalp for Custer que mitifica aquesta batalha e fa de Custer un martir de la causa del progrès american[29].
Fòrça mensorgas foguèron menadas sus Custer. Vaquí refutatats unes mits presents dins Complete Life of George Armstrong Custer de Frederick Whittaker:
- Custer jamai foguèt chafrat de viu « Tuaire de squaws », « Pèls Jaunes » o « Tèsta Jauna » per pas degun;
- Custer jamais prononcièt la celèbra frasa: « Un bon Indian es un Indian mòrt ». Seriá de fach son superior ierarquic en 1868, lo general Sheridan, que l'auriá dicha, e la frasa precisa èra: « Los sels bons Indians qu'ai jamai vist èran d'Indians mòrts ».
Cinèma
[modificar | Modificar lo còdi]- The Plainsman, de Cecil B. de Mille (1936) amb John Miljan que jòga lo general Custer amb Gary Cooper (Wild bill Hickock) e James Ellison (Bufallo Bill); western classic glorificant la conquista de l'oèst.
- They Died with their Boots on de Raoul Walsh (1941), una version romanciada de la vida de Custer, interpretada per Errol Flynn, amb Anthony Quinn (Crazy Horse) e Olivia de Havilland (Elizabeth, femme de Custer).
- Fort Apache de John Ford (1948) allegoria sus la desfacha de Little Bighorn (assimilada coma sovent a un chaple). Custer, jogat per Henry Fonda, se fa nomenat aquí Thursday e combat los Apaches de Cochise.
- Sitting Bull de Sidney Salkow (1954).
- The Great Sioux Massacre, de Sidney Salkow (1965).
- Custer, man of the west de Robert Siodmak (1967) amb Robert Shaw que jòga lo general.
- Little Big Man d’Arthur Penn (1970) amb Dustin Hoffman, ont lo general, jogar per Richard Mulligan, es descrich coma un nèci megaloman e coma un artesan del genocid dels Indians.
- Non toccare la donna bianca de Marco Ferreri (1974), Una parodia de western, Custer es interpretat per Marcello Mastroianni.
- Son of the Morning Star, film biografic amb Gary Cole e Rosanna Arquette (1997).
Nòtas e referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ {{{títol}}}.
- ↑ {{{títol}}}.
- ↑ {{{títol}}}.
- ↑ {{{títol}}}..
- ↑ {{{títol}}}.
- ↑ Cornut, Little Big Horn, autopsie d'une bataille légendaire, Anovi, 2006
- ↑ Civil War General of the Day
- ↑ custerwest.org : General Custer/Little Bighorn
- ↑ Medal of Honor recipients : Thomas W. Custer
- ↑ {{{títol}}}..
- ↑ Alain Gouttman, La Guerre du Mexique (1862-1867) : le mirage américain de Napoléon III, Perrin, 2008
- ↑ {{{títol}}}.
- ↑ Appelée le plus souvent « campagne de 1867 ». Voir Utley, Custer, Cavalier in buckskin, University of Oklahoma Press, rééd. 2001.
- ↑ {{{títol}}}..
- ↑ {{{títol}}}..
- ↑ Monaghan, Custer : The life of General George A. Custer, University of Nebraska Press, 1971.
- ↑ {{{títol}}}..
- ↑ Liste des chefs de guerre tués, donnée à l'interprète Richard Curtis : Buffalo Tongue; Tall White Man; Tall Owl; Poor Black Elk; Big Horse; White Beaver; Bear Tail; Running Water; Wolf Ear; The Man That Hears the Wolf; Medicine Walker; Black Kettle; Little Rock. Stan Hoig, The Battle of the Washita, University of Oklahoma Press, p. 200-201.
- ↑ {{{títol}}}..
- ↑ {{{títol}}}..
- ↑ Biographie et éclairages sur le colonel Lounsberry
- ↑ {{{títol}}}..
- ↑ {{{títol}}}..
- ↑ Joly, Custer, la vérité sur les guerres indiennes des grandes plaines d’Amérique du Nord, France-Empire, 2005
- ↑ {{{títol}}}..
- ↑ My Life on the Plains, by General Custer
- ↑ {{{títol}}}. ISBN 9780823268757. OCLC 938856414.
- ↑ {{{títol}}}..
- ↑ {{{títol}}}.
Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]En francés
[modificar | Modificar lo còdi]- David Cornut, Little Big Horn, autopsie d'une bataille légendaire (édition augmentée), Editions Anovi, 2006/2008 ISBN: 2-914818-28-9
- Farid Ameur, Sitting Bull, héros de la résistance indienne, Paris, Larousse, 2010.
- Eric Joly, Custer, la vérité sur les guerres indiennes des grandes plaines d'Amérique du Nord, France-Empire, 2005 ISBN: 2-7048-0991-7
En anglés
[modificar | Modificar lo còdi]- Stephen E. Ambrose, Crazy Horse and Custer: The Parallel Lives of Two American Warriors, Doubleday & Co, 1975
- Evan S. Connel, Son of the Morning Star, General Custer and the Little Bighorn, Pimlico Books, rééd. 1999
- Lawrence A. Frost, The Custer Album, a Pictorial Biography of General George A. Custer, University of Oklahoma Press, 1964
- Jerome A. Greene, Washita 1868: The Army and the Southern Cheyennes, University of Oklahoma Press, 2004
- Marguerite Merington (éd.), The Custer Story, The Life and Intimate Letters of General Custer and His Wife Elizabeth, The Devin-Adair Company, 1950
- Jay Monaghan, Custer : The life of General George A. Custer, University of Nebraska Press, 1971
- Gregory J. Urwin, Custer Victorious, The Civil War Battles of General George Armstrong Custer, University of Nebraska Press, rééd. 1990
- Louise Barnett, Touched by Fire: The Life, Death, and Mythic Afterlife of George Armstrong Custer, Henry Holt & Company, 1996
- Eric Joly, Custer, la vérité sur les guerres indiennes des grandes plaines d’Amérique du Nord, France-Empire, 2005
- Robert M. Utley, Custer, Cavalier in buckskin, University of Oklahoma Press, rééd.2001
- Jeffry Wert, Custer: The controversial life of George Armstrong Custer, Touchstone Books, 1996
Vejatz tanben
[modificar | Modificar lo còdi]Articles connèxes
[modificar | Modificar lo còdi]- Guèrras Indianas
- Batalha de la Washita
- Batalha de Little Bighorn
- Sitting Bull
- Crazy Horse
- Sioux
- Cheiènas
Ligams extèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]- Portail historique sur Custer, l'Ouest américain et la bataille de Little Bighorn
- (en) My life in the plains, l'autobiographie de Custer.