Veire la font de Felibritge

{{Dialècte Provençau}}
[[Image:Felibre 1854.jpg|thumb|right|200px|Acamp de fondacion dau Felibritge en 1854]]
Lo [[Felibritge]]  ([[nòrma classica]]) o ''lou Felibrige'' en [[nòrma mistralenca]] originala) es una associacion<ref>Sei estatuts de 1876 foguèron aprovats per lo prefècte dei Bocas de Ròse lo 4 de mai  de 1877. Foguèt declarada segon la lei dau 1er de juihlet de 1901  a la Prefectura d’Avinhon lo 20 de junh de 1905 - ''Jornal oficial'' en data dau 27 de junh de 1905. Font:[http://www.felibrige.org/dictionnaire/ site du Félibrige].</ref> qu'a per vocacion de favorizar e d'organizar la sauvagarda e la promocion de la lenga occitana e de tot çò que constituís la cultura especifica dei país de lenga d'òc. Son programa es patriotic, lingüistic e literari.

Lei membres d'aqueu movement son lei '''felibres''' e lei '''felibressas'''. Çò relatiu o pertanhent au Felibritge receu l'adjectiu '''felibrenc -a'''.

== La creacion dau Felibritge ==
Lo Felibritge se fondèt lo [[21 de mai]] de [[1854]], jorn de Santa Estela, au castèu de [[Fòntsegunha]], proprietat de Giera a [[Castèunòu de Gadanha]] ([[Provença]]). Sei sèt fondadors (lei ''primadiers''), segon la version oficiala, son [[Frederic Mistral]], [[Teodòr Aubanèu]], [[Josèp Romanilha]], [[Joan Brunet]], [[Ansèume Matieu]], [[Pau Giera]] e [[Anfós Tavan]].

Santa Estela es la patrona dau Felibritge e lo congrès annuau de l'associacion se fa cada an a una data pròcha de la fèsta de santa Estela.

== Lo desvolopament ==

== Estructura dau Felibritge ==

Lo Felibritge a una estructura ben particulara. Es devesit en sèt '''mantenenças''' (seccions regionalas) de Provença, d'Auvèrnha, de Guiana-Peiregòrd, de Lemosin, de Lengadòc, de Gasconha e de Catalonha, qu'an caduna a son cap un '''sindic''' e un '''vicesindic'''. Au cap dau movement se tròba lo '''consistòri''' compausat de cinquanta '''[[Majorau dau Felibritge|majoraus]]''' qu'elegisson lo '''[[Capolier dau Felibritge|capolier]]''' (president), que serà ajudat per lo '''clavaire''' e lo '''baile'''. 

L'associacion se recampa un còp l'an, a cada còp dins una vila diferenta, a una data pròcha de Santa Estela, a l'encòp per festejar e per definir la politica de l'organizacion per l'annada. La reünion se ditz [[Santa Estela]].

== Felibritge e occitanisme ==
Lei principis fondadors dau Felibritge, dempuei 1854, an totjorn defendut l'ensems de la lenga occitana e dau país d'Occitània. Lo Felibritge es donc una part integranta e istorica de l'"[[occitanisme]]" dins son sens larg e originau (l'occitanisme es tot çò que fa la promocion deis interès d'Occitània, segon [[Jòrdi Kremnitz]]<ref>KREMNITZ Jòrdi (1974) = KREMNITZ Georg, ''Versuche zur Kodifizierung des Okzitanischen seit dem 19. Jh. und ihre Annahme durch die Sprecher,'' coll. Tübinger Beiträge zur Linguistik, Tübingen: Narr</ref>).

Lo Felibritge, dins sei tèxts istorics, nomena la lenga occitana en utilizant lei tèrmes de "lenga d'òc", "provençau", "lenga provençala" e tanben "occitan", "lenga occitana". Per Occitània utiliza lei tèrmes de "País d'Òc", "[[Miegjorn]]" e tanben "Occitània". En particular, leis estatuts dau Felibritge de [[1911]] utilizan lei tèrmes d'"occitan" e d'"Occitània": ''Lou Felibrige es establi pèr garda longo-mai à la nacioun óucitano sa lengo, sis us, soun gàubi e tout ço que coustituïs soun eime naciounau.''

== Règlas Felibrencas de 1862 ==
''Una lenga es un clapàs; es una antica fondamenta onte chasque passant a trach sa pèça d’òr ò d’argent ò de coire; es un monument immènse onte chasca familha a carrejat sa pèira, onte chasca ciutat a bastit son pielon, onte un pòple entier a trabalhat de còrs e d’ama pendent de cents e de mila ans. Una lenga, en un mòt, es la revelacion de la vida vidanta, la manifestacion de la pensada umana, l’estrument subresant dei civilizacions e lo testament parlant dei societats mòrtas ò vivas.''

(En grafia originala: ''Uno lengo es un clapas; es uno antico foundamento ounte chasque passant a tra sa pèço d’or o d’argènt o de couire; es un mounumen inmènse ounte chasco famiho a carreja sa pèiro, ounte chasco ciéuta a basti soun pieloun, ounte un pople entié a travaia de cors e d’amo pendènt de cènt e de milo an. Uno lengo, en un mot, es la revelacioun de la vido vidanto, la manifestacioun de la pensado umano, l’estrumen subre-sant di civilisacioun e lou testamen parlant di soucieta morto o vivo.'')

== Lei capoliers ==
{{article principal|Capolier dau Felibritge}}
Lo capolier actuau es Paulin Reynard, elegit lo 6 de junh de 2022.<ref>[https://www.aquodaqui.info/Paulin-Reynard-nouveu-capoulie-dou-Felibrige_a2387.html "Paulin Reynard nouvèu capoulié dóu Felibrige "]. ''Aquò d'aquí'', edicion en linha.</ref>

==Vejatz tanben==
* [[Nòrma classica]]
* [[Nòrma mistralenca]]
* [[Frederic Mistral]]

==Liames extèrnes==

* {{fr}} [http://www.felibrige.org/ Sit oficial]

==Nòtas==
<references />
{{Portal|LitOc|Provença}}
{{Associacions occitanas}}

[[Categoria:Felibritge|*]]
[[Categoria:Membre del collectiu Anem Òc]]
[[Categoria:Associacion occitana]]