Vejatz lo contengut

Fílum

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Categorias taxinomicas principalas

En zoologia, lo fílum ([ˈfilyn]; al plural fíla) o embrancament, es lo segond nivèl de la classificacion scientifica existent entre lo règne e la classa.[1]

En taxinomia animala s'utiliza lo tèrme equivalent «embrancament», mentre que en botanica es la «division», mas lo Còdi Internacional de Nomenclatura d'algas, fonges e plantas accepta la designacion «fílum» dempuèi 1993.[2][3]

Aquela categorizacion ierarquica e estatica es ara practicament abandonada al profièit d'una sistematica filogenetica que s'esfòrça d'èstre mai pròcha dels ligams de parentat genetics entre las espècias.

Descripcion generala

[modificar | Modificar lo còdi]

Lo tèrme foguèt inventat en 1866 per Ernst Haeckel que proven del grèc φῦλον, «raça».[4][5] Observèt que las espècias evoluavan constantament vèrs de novèlas espècias que semblavan conservar pauc de caracteristicas coerentas entre elas e donc de caracteristicas que los distinguissián coma grop distint ("una unitat autonòma"): «Pasmens, una unitat reala e completament autonòma es benlèu l'agrégat de totas las espècias qu'an progressivament evoluat a partir de la meteissa forma originala comuna, coma, per exemple [sic], totes los vertebrats. Cridam aquel agregat [un] Stamm [valent a dire una raça] (fílum).»[6]

Los organismes del meteis fílum an un plan estructural comun (derivat d'un ancessor comun a l'origina d'aquel plan estructural), non necessàriament evident segon la morfologia extèrna.

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Castelle, Cindy J.; Banfield, Jillian F.. «Major New Microbial Groups Expand Diversity and Alter our Understanding of the Tree of Life» (en anglés). Perspective. DOI: [1].
  2. McNeill, J.. «International Code of Nomenclature for algae, fungi, and plants (Melbourne Code), Adopted by the Eighteenth International Botanical Congress Melbourne, Australia, July 2011». Associacion Internacionala de la Taxinomia Vegetala. Archiu de l'original del 10-10-2020. [Consulta: 3 de frebrièr de 2024]
  3. Berg, Linda R. (2 de març de 2007). Introductory Botany: Plants, People, and the Environment, Media Edition. 2a edicion. Cengage Learning, p. 15. ISBN 9780534466695. 
  4. Haeckel, E. (1866). Generelle morphologie der organismen. Allgemeine grundzüge der organischen formen-wissenschaft, mechanisch begründet durch die von Charles Darwin reformirte descendenztheorie. 
  5. Valentine, James W.. On the origin of phyla. Chicago: University of Chicago Press,. ISBN 978-0-226-84548-7. 
  6. Wohl aber ist eine solche reale und vollkommen abgeschlossene Einheit die Summe aller Species, welche aus einer und derselben gemeinschaftlichen Stammform allmählig sich entwickelt haben, wie z. B. alle Wirbelthiere. Diese Summe nennen wir Stamm (Phylon).