Enzim
Un enzim qu'ei ua molecula (generaument ua proteïna mes cèrts ARNs que pòden formar enzims aperats ribozims) qui, mercés a la soa estructura e a la soa forma e pòt jogar un ròtle de catalisador, qu'ei a díser que pòt favorizar e accelerar ua reaccion quimica en bèth abaishar lo lindau energetic qui cau e qui los reactius quimics atenhin entà provocar la reaccion. Dit d'un aute biaish, sens lo catalisador, la reaccion quimica qu'ei possibla, mes que pren mei de temps e que cau hornir mei energia entà qui's debane. A la fin de la reaccion, l'enzim que demora intacte.
Nomenclatura e classament
[modificar | Modificar lo còdi]Fòrça enzims son estats designats amb lo sufixe -asa darrièr lo nom de son substrat: amilasa, lipasa, proteasa...
Existisson fòrça classas diferentas d'enzims, cadun d'eles especializat en un tipe de reaccion o de substrat. Lo sieu classament foguèt elaborat en 1955 per la Comission dels Enzims (EC) de l'Union Internacionala de Bioquimia (IUB). Cada enzim se nomena amb una sequéncia de quatre numèros, precedits pel tèrme EC. Lo primièr numèro correspond a la familha de l'enzim, segon sa foncion.
- EC 1 Oxidoreductasas: de reaccions d'oxidacion/reduccion
- EC 2 Transferasas: transferiment de grops foncionals
- EC 3 Idrolasas: idrolisi de ligams
- EC 4 Liasas: trencadura de ligams per metòdes que sián pas oxidacion o idrolisi
- EC 5 Isomerasas: de cambiaments isomerics en una sola molecula
- EC 6 Ligasas: union covalenta de doas moleculas