Embriologia

Desvolopaments comparats de divèrsas espècias

L'embriologia qu'ei la sciéncia qui estudia lo desvolopament deus organismes animaus a partir de las gametas (tant vau díser las cellulas sexuaus) puish de l'ueu fecondat o zigòt.

Segond l'embrancament filogenetic estudiat e lo grad d'evolucion de l'espècia que's ditz sovent que «l'embriogenèsi que resumeish la filogenèsi», çò qui vòu díser que l'embrion, au cors deu desvolopament, que's basteish en tot seguir las etapas evolutivas deu son embrancament filogenic.

Etapas

Morula

Blastulacion

Gastrula

En çò deus animaus cordats l'embriogenèsi que segueish las etapas seguentas :

• La segmentacion: durant aquesta etapa lo zigòt que divisan en cellulas qui divisan de contunh e rapidament shens que l'embrion aumenti lo son volum. L'embrion qu'ei en purmèr qualificat de morula puish de blastula ; qu'ei ua massa de cellulas hilhas non diferenciadas gessidas deu zigòt ; qu'ei per aquesta rason que s'apera la segmentacion.
• La gastrulacion: a partir de dus grops de cellulas de la blastula (aperadas epiblast e endoblast) tres capas de cellulas que's diferéncian : l'ectodèrma, lo mesodèrma e l'endodèrma ; que balharàn los futurs teishuts e organs. L'embrion qu'ei alavetz aperat gastrula.
• La neurulacion : a partir de cellulas gessidas de l'ectodèrma que van prodúser las cellulas nerviosas e formar lo canèth neurau. Aquesta etapa qu'ei caracteristica deus cordats e l'embrion vad alavetz ua neurula.
• La metamerizacion: lo mesodèrma de la neurula que's divisa en segment regulars qui balharàn los somits e las vertèbras.
• L'istogenèsi : formacion deus teishuts (osteós, sanguins, epiteliaus, muscolós, conjontius e nerviós) .