Discutir:Onessa e Laharí

Adieusiatz, Soi estat pro susprés en veire, aqueste jorn, que la contribucion mieuna "Etimologia" presenta dins aqueste article desempuèi lo 31.12.2008, èra estada suprimida, sens que paguna rason ne sia balhada, çò sembla. Dins aquestas condicions pro estonantas, me soi permés de ne restablir lo tèxte. Yves Robert 90.30.0.126 (d) 7 març de 2010 a 13.42 (UTC)

Adieusiatz,

Soi pas occitan e benlèu per una mala interpretacion del tèxte, lo 3 de març tornar nomenèri la pagina en Aunessa e La Haria e demandèri de suprimir l'entrada «Onessa e Laharí» en tot creire qu'èra de neologisme. En fach, quand Lembeye creèt la pagina sus Pèire Morà [1], i mencionèt "Aunesse-Laharia", çò que sembla pròche de la denominacion prepausada per Vos. Tuc negre (d) 8 març de 2010 a 12.07 (UTC)

Vau escriure a l'institut occitan per saber d'ont ven aquel Onessa e Laharí Mertyl (d) 8 març de 2010 a 12.12 (UTC)

Bona idèa, Mertyl. Tuc negre (d) 8 març de 2010 a 12.21 (UTC)

M'an mandat un fichièr pdf en francés : [2] qu'explica un pauc la causida del nom Mertyl (d) 8 març de 2010 a 17.33 (UTC)

Adieusiatz e mercés per aquestas precisions. Lo pdf çai-sus en causa es pas res mai que la reproduccion de las paginas 172 e 173 de l'obratge degut a la Dòna Boyrie-Fénié e coeditat per l'Institut Occitan.Suspres al pus per la grafia "Onessa e Lahari", tant estranha subretot s'agissent de "Lahari", retenguda per l'I.O me'n soi dobèrt al sieu Director dins una "Reaction" que vau ensajar de vos'n balhar lo tèxte aqui dejos. Amistats Yves Robert 90.30.5.174 (d) 9 març de 2010 a 10.07 (UTC) Réaction à l’@ en réponse de S.Javaloyes, Directeur de l’Institut Occitan, du 14.01.2009, à propos de la restauration étymologique et orthographique de Laharie en occitan de Gascogne

                                    □
           Car Sénher Javaloyes,

Mercés per aver plan volgut respondre tanlèu e de biais tant amable al mieu @ del 09.01.2009, emai se çò que me disètz me trebola fòrça. Daissarem de caire, s’o volètz plan la situacion dins laquala se troba d’aquesta passa l’Institut Occitan per insistir sonque ara sul problèma que pausa l’origina e la grafia del nom de Laharie en gascon. Es per ieu una suspresa de las bèlas en tot apréner que la Dòna Boyrie-Fénié pòsca èstre a l’origina d’aquesta pus qu’estonanta version en Laharí. Mas, tot compte rebatut, es lo son afar e cadun a lo drech, a títol personal, d’emetre una opinion, quala que siá, sul sicut. Çò que pausa problèma grèu del mieu vejaire, per contre, es que l’I.O. aja facha tant aisidament sieuna una posicion tala. Que de grandas precaucions son d’aperabans d’usatge en matèria parièra. Totun, ai plan espepissat l’expausat dels motius que figura sus las paginas 172 e 173 a ieu graciosament comunicadas per vos en copia de l’obratge : « Diccionari de las Lanas e deu Baish Ador » e i tròbi de causas plan curiosas per pas dire mai : 1 – Quand s’i arramba lo moment de far un bilanç de las fonts citadas, çò que pertoca lo lector es que lo dobte lo pus complet existís dins l’expausat de l’autor e que, pel mens, se veson pas clarament d’elements preponderants per optar per aqueste estranh Laharí supausat se restacar a una escura raiç laharr e que seriá portaira d’una enigmatica nocion de ronce, id est arromèc en gascon. Tot al contre, çò que sauta à l’uèlh es la mencion per l’autor d’una brava seria de Farina en partir del sègle XIIIen, seguida d’una longa lista de uèit mapas ont s’espandís set còps a de reng lo nom de La Harie, mai un còp Harie tot solet, çò que m’auriá emplenat de gaug, car ne demandaviái pas tan per anar al sosten de l’ortografia que me sembla brava. Mapas a lasqualas venon s’ajustar las tres autras que citi dins mon « Laharie = La Haria » e que doas demest portan clarament La Harie, mentre que la tresena marca, de biais encara pus esbleugissent coma l’ai soslinhat, Haria tot cort aicí tanben. Levat, e es lo sol malhur, que l’autor sembla aver considerada la causa atal coma ne-gligibla, en daissar de caire aquesta impausanta sequéncia que condustz a haria en gascon per se virar, anatz saber perdéqué, devers aqueste escur Laharí. L’autor presupausa aqueste coma benlèu lo mai autentic, fondat que seriá adonc sus un misteriós laharr, que s’imagina aprèp deformat e declinat en laharr-un, puèi en la Harrun e apuèi encara en la Farune que seriá estada victima, fin finala, d’una ipotetica alteracion en farina e per tot acabar en haria ... E perdéqué pas lo contrari d’alhors, tan qu’i sèm ? D’efièch farune pòt tot aitant èstre una desnatutacion de farina, la scriptio la mai anciana estent pas à l’abric de cacografias, de segur. Los 14 testimoniatges ( 17 ambe los mieus ) qu’atestan d’una etimologia en Farina / Farine / Harie / La Harie e qu’an la lor origina a mai de 7 sègles, son aquí çò sembla per far considerar atal coma fòrça aventurós aqueste improbable Laharí. L’ipercorreccion es un dangièr que totjorn amenaça, e pas solament los antics escribas. De mon èime, es adonc la mens probabla de las explicacions possiblas qu’es estada per malastre retenguda suls plans etimologic e, partent, grafic. 2 – Fenomèn suplementari fòrça susprenent, demest la bibliografia citada e analisada, se remarca l’abséncia de pas creire dels dos autors suls quals m’apiègi, Michel Grosclaude e René Cuzacq. Pasmens, sembla qu’una analisi seriosa de las fonts en preséncia pòt malai-sadament ignorar l’autoritat que s’estaca al lor ponch de vista dins las doas òbras reno-menadas citadas. E coma per l’azard aquí tanben las personalitats en question fan la causida de la haria atal coma origina etimologica probabla, Michel Grosclaude en matèria patronimica, mas a nom identic ne seriá estat tot parièr dil domèni toponimic ( per contra l’autor cita lo vejaire del Sénher Negre saber : " gascon harie, « farine » " ). S’i ajusta, d’autre latz, un element pus d’estonar encara que trobam a cò de Michel Grosclaude, que n’aviái adonc ja reproducha la causida per la haria presenta a la pagina 157 del sieu remirable obratge «  Dictionnaire étymologique des noms de famille gascons », mas qu’aviái daissat de caire dins mon expausat «  Laharie = La Harie », puèi que coneissiái pas d’aquesta passa lo qu’èra a l’origina d’aquesta susprenenta grafia : Laharí. Mas ne vau vos tornar balhar lo tèxte, d’entièr aqueste còp : « Laharie. De la haria ( = la farine ). Probablement surnom de meunier. Boyrie-Fénié ( op.cit. ) pense qu’il s’agirait plutôt d’une mauvaise interprétation de « la heria » signifiant « l’héritage » (…) » Aquí arribats, davant çò que sembla plan un trantalhament de l’autor entre la ronce e l’héritage e tot aquò de venir s’addicionar a las causidas pro desconcertantas a regard de las fonts que venèm de ne parlar çai-sus, l’ensem pòrta d’incertituds talas que deurián èstre estadas de natura a butar a prudéncia gròssa l’I.O. abans d’oficializar aqueste pro esta-bosissent Laharí. Car, un còp de mai, la question es pas de contestar a la Dòna Boyrie-Fénié lo drech d’aver d’opinions o d’emetre de tèsis, emai que sián benlèu a còps variablas, e vòli absoludament pas me’n mainar. Lo problèma es essencialament, emai sonque, de saber s’aqueste vejaire èra a tal ponch receptible e concevable que venga digne d’èstre presentat per I.O. (organisme ligat a las collectivitats publicas e financiat per elas ) atal coma lo rebat d’una realitat istorica e lingüistica dil maine gascon e de li balhar aital caucion. Es lo sol aspècte que me’n ocupi uèi. Qu’aquí, del mieu ponch de vista, sèm pro luènh de compte, o crenhi fòrça, e quand me parlatz de : « sòlas de las solidas, de las seriosas … », me pensi que lo dobte es abondament permes, s’agissent del cas d’Onesse et Laharie. Aquò dich, ai plan compres la situacion delicada dins laquala vos plaça malurosament la vòstra qualitat de coeditor de l’obratge en causa e, ara que coneissètz la mieuna posicion, ja resumida per brava part dil pdf « Laharie = La Haria » que vos ai mandat, pòdi pas desenant far quicòm mai de cap a l’I.O. que de plànher la situacion de fach actuala. Aquí donc ma « contribucion ». Alavetz, e coma m’avètz facha l’elegància d’estimar que l’opinion mieuna per una ortografia : La Haria èra « de bon pensar », aquò me mena encara mai a ensajar de n’es-pandir la substància contradictòria pel biais de totes los mejans de comunicacion que n’aurai la disposicion, ansin d’alhors qu’ai ja començat d’o far, que la causa m’apareis legitima e necessària.Recebètz, car Sénher Javaloyes, ambe tornar de mercejaments per la vòstra genta disponibilitat, l’expression de las mieunas amistats occitanas.Yves Robert 21.01.2009 N.B. : Avètz considerat util de mandar copia del corrièr electronic que me mandàvetz a d’autras personas, çò que me pensi admissible, estent que dins lo cas present se troba pas res de confidencial nimai d’escondre. Ne pensaretz aital, segur, de la possibilitat que me resèrvi de comunicar aquesta « Réaction » a d’unas autras personas o institucions qu’i a.