Catarina Ièra de Navarra
Catarina de Navarra, nascuda en 1468, mòrta en 1517 al Mont, foguèt reina de Navarra (1483-1517), comtessa de Fois e vescomtessa de Bearn.
Vida
[modificar | Modificar lo còdi]Catarina èra filha de Gaston de Fois (v. 1443-1470), (apelat « Gaston V de Fois » per d'unes autors), vescomte de Castelbon, prince de Viana (1462-1470), luòctenent general de Navarra (1469), e de Magdalena de França (sòrre del rei de França Loís XI). Catarina Ièra èra cosina de reina d'Ongria Ana de Fois-Candale.
Eretèt del tròn a la mort de son fraire Francés Fèbus rei de Navarra (1479-1483). Sa maire assegurèt la regéncia de 1483 a 1494.
Esposèt Joan III de Labrit en genièr de 1484 e foguèt coronada lo meteis mes amb son marit a Pampalona, capitala de Navarra.
L'oncle de Catarina, Joan de Fois, vescomte de Narbona, contestèt l'ereitatge de sa neboda en invocant la lei salica, qui èra pas jamai estada aplicada en Navarra (e Navarra èra justament estada donada a Joana II de Navarra en 1328 quand foguèt privada de sons dreches sobre França, oficialament pr'amor la lei salica s'apliva e França e pas en Navarra). Reclamèt lo tròn e foguèt a l'origina de trobles acabats amb la patz concluida a Tarba en 1497.
Joan de Fois renoncièt pas a sas ambicions : maridèt sa filha Germana de Fois amb lo rei Ferrand II d'Aragon en 1505. Aquel faguèt envadir pel duc d'Alba Pampalona en 1512 puèi Navarre tota al nòrd coma al sud : l'usurpacion foguèt sancionada per una bulla del papa Juli II. Catarina moriguèt en 1517 e es enterrada dins la catedrala de Lescar, necropòli dels reis de Navarra.
La Nauta Navarra foguèt perduda pels reis de Navarra tre 1512.
Titulatura
[modificar | Modificar lo còdi]- de l'ereitatge de son fraire,
- reina de Navarra (1483-1517)
- comtessa de Fois (1483-1517)
- vescomtessa de Bearn (1483-1517)
Maridatge e descendéncia
[modificar | Modificar lo còdi]- Esposèt Joan III de Labrit en genièr de 1484.
D'aquela union nasquèron :
- Enric II de Navarra en abril de 1503 a Sangòssa (Navarra).
- Isabèla de Labrit, infanta de Navarra, esposa de Renat Ièr de Rohan
| Precedit per | Catarina Ièra de Navarra | Seguit per | |||
| Francés Fèbus 1479-1483 |
|
Enric II de Navarra 1517-1555 |