Calabrés

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Infotaula de lengaCalabrés
Parràti calabbrìsi
Parlat enItàlia
Locutorsaperaquí 2 milions
Familha lingüistica
Còdis lingüistics

Lo calabrés (autonim: Parràti calabbrìs) noma los dos principaus dialectes de Calàbria : lo calabrés septentrionau e lo calabrés centro-meridionau. Mas aquestes dialectes ne son pas directaments "parents". Lo calabrés septentrïonau regropa deus dialectes coma lo napolitan e fai partida deu grope italo-roman meridionau, lo calabrés centro-meridionau fai partida deu grope italo-roman de l'extreme-sud (coma lo sicilian).

Dialectes[modificar | Modificar lo còdi]

Lo calabrés centro-meridionau se divisa en mai d'un dialectes :

  • Lo dialecte reggino (u 'rriggitànu, en reggino) es lo mai parlat d'entre ilhs, eu a per "epicentre culturau" la vila antica de Reggio de Calàbria.
  • Lo dialecte de la Chjàna parlat dins la Piana di Gioia Tauro, una petita region situada au nòrd de l'Aspromonte.
  • Lo dialecte de la Locride, parlat sus la còsta, es de la província de Reggio de Calàbria.
  • Lo dialecte de Catanzaro.
  • Lo dialecte de l'Alto-Jonica, parlat autorn deu golfe de Squillace, pròpche deu dialecte de Catanzaro

Comparason entre los dialectes du calabrés centro-meridionau : l'article prumier de la Declaracion universala dels Dreches de l'Òme :

Reggino Piana di Gioia Tauro Locride Catanzaro Alto Jonica
"Tutti i cristiàni "Tutti l'omani "Tutti i perzùni "Tutti l'omini "Tutti l'uamini
nàsciunu libberi nascinu libbèri nèsciunu lìbberi nescianu libberi nascianu libberi
e ntâ stessa manèra e â stessa manera e ntâ stessa manèra e sunnu e su
ill'authri dil'atri dill'atti i stessi i stessi
pi dignità e diritti. pe dignità e diritti. pe dignità e diritti. pe' dignità e diritti. pe' dignità e diritti.
Iddhi ndànnu Tutti ndànnu Iji ndànnu Ognunu ava u cerveddhu Ognunu tena u cerivìaddru
ognunu u so ciriveddhu ognunu u so cervèllu ognunu u cervèju soi e a raggiuna sue e a raggiune sua
mi 'rraggiùnunu pemmu reggiùnanu soi pemmu raggiùnanu e a cuscenza sua e a cuscìanza sua
e 'ndannu mi càmpunu e ndànnu pemmu càmpanu e ndànnu u càmpanu e ava ma si cumporta e s'ha de comportare
unu cull'authru unu cu l'atru unu cull'attu cull'atri propriu cull'atri propriu
comu mi sùnnu fràti comu frati figgji comu frati figgji comu si fhussèranu cùamu si fòranu
râ stessa matri." dâ stessa mamma." dâ stessa matri." i frati soi." frati sui."