Arriu sosterran de la Boisha
L'arriu sosterran de la Boisha qu'ei un site preïstoric situat dens las comunas de Vernajol e Baulon, a 6 km au nòrd-oèst de Fois, en Lengadòc, dens lo departament d'Arièja.
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]Lo doctor Jules Dunac, installat a Fois despuish 1898, que'u descrobí en aost de 1908. Acompanhat deus sons dus hilhs e de dus joens oficièrs, que comencè l'exploracion en pujant dinc a un purmèr sifon situat a 280 m de l'entrada aperada l'«aiga perdent».
L'exploracion que contunhè enter 1909 e 1912, en companhia deu doctor Pierre Crémadells e de l'espeleològ Édouard-Alfred Martel.
En 1935, Pau Saleta[1] e Pierre Crémadells ajudats de Norbèrt Casteret e de Josèp del Telh que descobrín 3 800 m de hialat actiu mes que trapèn un dusau sifon impracticable. Pau Saleta que fondè ua companhia bordèra entà l'espleita toristica de l'espeluga, l'electrificacion, la seguretat, la construccion d'ua plataforma d'embarcament, l'installacion d'un cable entà la traccion de las barcas... L'arriu sosterran qu'aubrí au public en 1938. Òm que correish 1,5 km en barca -que cau transbordar dus còps- a 60 m devath tèrra. Durant la Dusau Guèrra Mondiau, las visitas que's copèn mes enter 1940 e 1943 Louis Méroc e Emilien Soulier qu'efectuèn recèrcas arqueologicas e que trobèn vestigis galloromans e preïstorics.
Descobèrtas
[modificar | Modificar lo còdi]Las galerias superioras de l'arriu qu'amuishan ua aucupacion au Magdalenian Mejan (Paleolitic Superior) a partir de las descobèrtas d'ustensilhas e armas de silex, de còrns de rèns e de l'art mobiliari (plaquetas de gres arrepresentant enter autes un leon, tròç de cervid e un bisont modelat dens l'argila).