Android

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Android
Modifica el valor a Wikidata
Modifica el valor a Wikidata
Tipesistema operatiu per a mòbils (ca) Traduire Modifica el valor a Wikidata
Desvolopaire/sOpen Handset Alliance (ca) Traduire e Google Modifica el valor a Wikidata
Version establa14 (4 d'octobre de 2023) Modifica el valor a Wikidata
LicénciaLlicència Apache, versió 2.0 (ca) Traduire
GNU GPL 2.0 (ca) Traduire Modifica el valor a Wikidata
Ficha tecnica
PlataformaMIPS (ca) Traduire, ARM (ca) Traduire e x86 (ca) Traduire Modifica el valor a Wikidata
LengatgeC, C++, Kotlin, XML Schema e Java Modifica el valor a Wikidata
Disponible enChinés, anglés, catalan, espanhòl, italian, japonés, multilingüisme, rus e xinès Yue (ca) Traduire Modifica el valor a Wikidata
android.com Modifica el valor a Wikidata

Android es un ensems logicial per telefòns mobils que compren un sistèma operatiu, logicial intermediari e aplicacions.[1][2] Google Inc. crompèt lo desvolopaire primièr del logicial, Android Inc., en 2005.[3] Lo sistèma operatiu per mobils d'Android se basa sus una version modificada del nuclèu Linux. Google e d'autras membres de l'Open Handset Alliance collaborèron al desvolopament e lançament d'Android.[4][5] L'Android Open Source Project (AOSP) a l'objectiu de manténer e contunhar lo desvolopament d'Android.[6] Lo sistèma operatiu Android es la plataforma per telefòns intelligents mai venduda.[7][8]

Android a una granda comunautat de desvolopaires qu'escrivon d'aplicacions ("apps") qu'espandisson las foncions dels dispositius. I a a l'ora d'ara gaireben 300.000 aplicacions disponiblas per Android.[9][10] Google Play, de per abans Android Market, es lo depositiu d'aplicacions en linha oficial de Google, pasmens se se pòt tanben descargar dempuèi de sites web tèrces. Los desvolopaires escrivon subretot en Java, contrarotlant lo dispositiu mejanç de bibliotècas de Java desvolopadas per Google.[11]

Pendent sa presentacion Android lo 5 de novembre de 2007 anoncièt la fondacion de l'Open Handset Alliance, un consòrci de 80 entrepresas de material, logicial e telecomunicacions amb l'objectiu de crear d'estandards dobèrts pels dispositius mobils.[12][13] Google lancèt una granda partida del còdi d'Android jos la Licéncia Apache, una licéncia de logicial liure dobèrt.[14] En Febrièr de 2013 dominava lo mercat dels telefòns intelligents amb 53% del mercat.[15]

Istòria[modificar | Modificar lo còdi]

Part de mercat de las diferentas versions d'Android

L'istòria del sistèma operatiu comença en junh de 2005 al moment que Google crompèt una pichona companhiá qu'aviá coma coma fin lo desvolopament de las aplicacions pels dispositius mobils, Android Inc. E del meteis biais Andy Rubin, un dels cofondators d'aquela companhiá, svenguèt lo director de la division de las plataformas mobilas de Google. Aquela marca èra desconeguda pel mond de las tecnologias a l'epòca, mas lo grop de fondators aviá una granda experiéncia en plataformas web, telecomunicacions e aplicacions mobilas.

Unes meses mai tard comencèron a aparéisser las primièras demòs non oficialas e de fotografias clandestinas de prototips amb pas gaire d'estetica. Tota informacion foguèt fòrça plan gardada fins que lo 5 de novembre del 2007 foguèt anonciada la creacion de l'Open Handset Alliance, una organizacion amb l'objectiu de difusar una plataforma mobila ANDROID. De fabricants d'equipaments e prestators de servicis de tecnologia jonguèron lor fòrças per far lo primièr lançament d'un sistèma operatiu dobèrt per dispositius mobils, que será pas ligat quina marca o equipament que siá, que mercés a l'utilizacion del nuclèu (kernel) de linux, poirá èsser adaptat a quin dispositiu que siá, A la surpresa de fòrça gents, cinc jorns après l'anóncia, Google levèt un software development kit o SDK, que portava un emulador de ANDROID per calcular los còdis.

La primièra version d'un telefòn mobil amb android foguèt lo G1 T-Mobile G1/HTC Dream anonciat lo 23 de setembre del 2008 que foguèt lancat sul mercat nordamerican, ont podèm trobar las caracteristicas sul web d'HTC. Lancèt tanben una version Dev Phone1 amb de caracteristicas addicionalas que permeton als desvolopaires d'obténer de privilègis (root) per l'administracion del mobil e los sieus produchs.

Lo 6 de decembre de 2010 foguèt actualizèt Android Gingerbread 2.3. Unes dels cambiaments màger foguèron la gama de colors escuras predominantas, e una navegacion mai intuïtiva. Al vejaire dels creators, aquela version se centrèt preparar lo terren per la creacion de videojòcs. Lo primièr dispositiu qu'incorporèt Gingerbread foguèt lo Nexus S.

Logotip[modificar | Modificar lo còdi]

Lo logotip del sistèma operatiu Android se nomena Andy, foguèt publicat pel primièr còp en 2005, quand Google crompèt la pichona entrepresa Android Inc. Dempuèi l'ora, veguèt l'imatge de referéncia de Google pels sistèmas mobils.[16]

L'origina de l'image del SO Android es confusa, mas l'opcion comuna es aquela d'un robòt d'un jòc dels ans 1990 Gauntlet: The Third Encounter, dins aquel jòc se pòt veire un robòt nomenat tanben Android amb una forma pareissent fòrça a Andy. Aquel logotip foguèt dessenhat per Irina Blok, dins declaracions diguèt:[16]

"Aquel logotip foguèt dessenhat per èsser lo simbòl internacional d'Android, i es de còdi obèrt, tot coma la quita plataforma. I a pas referéncias culturalas a d'autres personatges o icònas culturalas [...]. Lo procediment foguèt fòrça simple. Avèm conversat amb lo fondator d'Android e el aviá fach una enquèsta al subjècte del tèma androide/robòt. Èra clar que lo logotip deviá èsser en relacionat amb lo nom de l'SO. Lo primer pas foguèt de crear un moodboard gigantèsc amb totes tipes d'androíds e robòts qu'inspirèron l'SO. Lo segond pas foguèt d'explorar una granda varietat de lenguatges visuals e direccion artisticas (dempuèi de dessenhs basats sus de pixels fins a realistas o dessenhs animats). Èrem dos dissenhaires a i trabalhar. Mas al final, lo mieu esbòç foguèt causit [...] Es ironic que lo simbòl mai basic, foguèt aquel causit. De fach, aquel foguèt lo primièr esbóç, que foguèt dessenhat en cinc minutas, e que prenguèt de setmanas a lo realizar. Crei que la simplicitat d'aquesta marca es una anóncia clara. Aquel venguèt lo simbòl internacional d'Android "

Blok remarca tanben que la color verda utilizada pel logotip d'Android a la valor d'impression a color estandar PMS 376C amb lo còdi hexadecimal #A4C639, remarca mai que «foguèt seleccionada perque remembrava la color de la nostalgia, que se destaca sus un fons escur».[16]

Articles connèxes[modificar | Modificar lo còdi]

Referéncias[modificar | Modificar lo còdi]

  1. code.google.Cossí.
  2. source.android.Cossí.
  3. Businessweek.Cossí, 17-08-2005.
  4. Open Handset Alliance
  5. Open Handset Alliance.
  6. [Consulta: en 15 novembre 2010].
  7. Tarmo Virki and Sinead Carew.
  8. Canalys, En 31 genièr 2011.
  9. Andrew Kameka.
  10. En 3 març 2011.
  11. Shankland
  12. Open Handset Alliance.
  13. Jackson
  14. Open Handset Alliance.
  15. Castellví Ròca
  16. 16,0 16,1 et 16,2 El Androide Libre. «El origen de Andy, el robot verde de Android» (en castellà), 10-09-2012.

Ligams extèrnes[modificar | Modificar lo còdi]