Wikipèdia:AcuèlhLutzSus/9 de mai

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Marcel Treich-Laplène (Ussèl, 24 de junh de 1860 - pres de Grand-Bassam, 9 de març de 1890) es un explorator occitan. Era lo filh de Gustau, un notari de Maismac vengut cònse d’Ussèl, que fuguet tanben magistrat a Tizi Ozo, en Argeria, e dins las Comòras. S’installa en Assinia en 1883 per esplechar las plantacions de cafè d’Arthur Verdier. Apres lo Congres de Berlin, Treich-Laplène comença d’exploracions a l’interior de çò que devendrà la Còsta d'Evòri, e fa amistat amb de notables locaus. En 1886, pren la plaça d’Arthur Verdier coma resident de França. En 1887, torna a l’interior dau país e signa los tractats de Betie, de l’Indiene, de l’Alangoa e de Iacasse. Entau bloca l’expansion cap a l’oest daus anglés establits dins la Còsta de l’Aur (Gana actuau). Tocat per la malària, torna en França per se suenhar. Lo 2 d’abril de 1889, es fach chivalier de la Legion d’onor. Malaut, torna en França. Ne reven coma primier administrator colonial de la Còsta d’Evòri. Mas en 1890, apres una novela expedicion per reprimir una revòlta provocada per los angles, morís d'una febre ematurica bilhosa.

Sa mòrt prematurada permet a Binger d’usurpar lo títol de "primier explorator de la Còsta d’Evòri". Pasmens sa sòrre Valentina e l’accion d’un comitat de sosten permeton la creacion, lo 27 de decembre de 1934, de Treichvila, qu’es lo nom donat al barri d’Anomabò, dins la forécia d’Abijan.