Una de las doas copias subreviventas de 1814 de la "Defensa del Fòrt McHenry",un poema que pus tard serà las paraulas de l'imne nacional dels Estats Units.
The Star-Spangled Banner (“La Bandièra estelada”) es l'imne nacional dels Estats Units. Las paraulas foguèron escritas per Francis Scott Key, un avocat e poeta amator, aujòl de l'escrivan Francis Scott Fitzgerald. Durant la Batalha de Baltimore de la Guèrra de 1812, Key èra present al bombardament del Fort McHenry per las tropas britanicas, dempuèi la baia de Chesapeake. La victòria dels americans li inspirèt l'escitura d'un poema, "The Defence of Fort M'Henry",[1] que se cambièt en cançon patriotica après adaptacion amb la musica d'una cançon en anglés: To Anacreon in Heaven. Venguèt imne nacional per una resolucion del Congrès american lo 3 de març de 1931.
O say can you see by the dawn's early light What so proudly we hailed at the twilight's last gleaming? Whose broad stripes and bright stars through the perilous fight, O'er the ramparts we watched were so gallantly streaming? And the rockets' red glare, the bombs bursting in air, Gave proof through the night that our flag was still there. O say does that star-spangled banner yet wave O'er the land of the free and the home of the brave?
1
O, digatz-me, podètz veire a la primièra lutz de l'auròra
Çò que amb orgulh saludavam a la darrièra claror del calabrun?
que las largas bendas e lusentas estèlas, durant la fèra lucha
subre las murallhas contemplàvem bandejant ufanosament?
E la resplendor roja de las fusadas e las bombas espetant dins l'aire
provavan tota la nuèit que la nòstra bandièra i èra encara
O digatz-me, encara bandeja la bandièra estelada
subre la tèrra dels liures e la lar dels valents?
2
On the shore, dimly seen through the mists of the deep, Where the foe's haughty host in dread silence reposes, What is that which the breeze, o'er the towering steep, As it fitfully blows, half conceals, half discloses? Now it catches the gleam of the morning's first beam, In full glory reflected now shines in the stream: Tis the star-spangled banner, O! Long may it wave O'er the land of the free and the home of the brave.
2
Subre la còsta, tèune se vei entre la nebla,
ont l'òst arrogant de l'enemic repausa en un terrible silenci,
Qu'es çò que l'aureta, bufant subre lo naut pendent,
quora amaga, quora revela?
Ara recep lo treslús del primièr rai del matin,
En plena glòria de la reflexion, ara brilha dins lo riu:
Es la bandièra estelada! Que per longtemps bandeja
subre la tèrra dels liures e la lar dels valents.
3
And where is that band who so vauntingly swore That the havoc of war and the battle's confusion, A home and a country should leave us no more? Their blood has washed out their foul footsteps' pollution. No refuge could save the hireling and slave From the terror of flight, or the gloom of the grave. And the star-spangled banner in triumph doth wave O'er the land of the free and the home of the brave.
3
E ont es aquela banda que jurava lefinhosament
que lo caòs de la guèrra e la confusion de la batalha,
nos daissariá sens lar ni país?
Sa sang a netetjat la taca de sas pesadas.
Cap refugi a pogut salvar lo mercenari ni l'esclau
De la terror de la fugida o de l'escur de la tomba.
E la bandièra estelada en trionf bandeja
subre la tèrra dels liures e la lar dels valents.
4
O thus be it ever, when freemen shall stand Between their loved home and the war's desolation. Blest with vict'ry and peace, may the Heav'n rescued land Praise the Power that hath made and preserved us a nation! Then conquer we must, when our cause it is just, And this be our motto: "In God is our trust." And the star-spangled banner in triumph shall wave O'er the land of the free and the home of the brave!
4
O, que ne siá totjorn aital, quora los òmes liures aparan
sa lar estimada de la desolacion de la guèrra.
Benesida per la victòria e la patz, que la tèrra aparada pel Cèl
lausa lo Poder que nos a creat e preservat coma nacion!
Avèm de conquistar quora la nòstra causa es justa,
I qu'aquesta siá la nòstra devisa: "En Dieu nos fisam".
E la bandièra estelada en trionf bandejarà
subre la tèrra dels liures e la lar dels valents!
